Mắm ruốc: Giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe ít ai biết
Mắm ruốc là một gia vị truyền thống quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, đặc biệt ở miền Trung và miền Nam. Không chỉ mang lại hương vị đậm đà cho các món ăn, mắm ruốc còn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe đáng chú ý.
Mắm ruốc là gì?
Mắm ruốc được làm từ con ruốc, hay còn gọi là tép moi, sống ở vùng nước lợ hoặc nước mặn. Sau khi được rửa sạch, ruốc được trộn với muối và ủ lên men tự nhiên, tạo ra mắm ruốc với màu sắc và hương vị đặc trưng.
Giá trị dinh dưỡng của mắm ruốc
Mắm ruốc không chỉ là một gia vị mà còn là nguồn cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng cho cơ thể.
Giàu protein
Mắm ruốc chứa hàm lượng protein cao, giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ xây dựng cơ bắp. Đặc biệt, protein trong mắm ruốc dễ hấp thu hơn so với thịt cá thông thường.
Bổ sung DHA và EPA
Trong mắm ruốc có chứa DHA và EPA, hai loại axit béo omega-3 quan trọng, giúp tăng cường chức năng não bộ và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Cung cấp vitamin B12
Mắm ruốc là nguồn cung cấp vitamin B12, hỗ trợ quá trình hình thành hồng cầu và duy trì hệ thần kinh khỏe mạnh.
Chứa nhiều khoáng chất
Mắm ruốc cung cấp các khoáng chất như sắt, canxi, magie, cần thiết cho sức khỏe xương và chức năng cơ bắp.
Lợi ích sức khỏe của mắm ruốc
Sử dụng mắm ruốc trong chế độ ăn uống hàng ngày mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Quá trình lên men tự nhiên của mắm ruốc tạo ra các enzyme tiêu hóa, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất.
Tăng cường hệ miễn dịch
Các axit amin và khoáng chất trong mắm ruốc giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Nhờ chứa omega-3, mắm ruốc giúp giảm mức cholesterol xấu, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim.
Các món ngon với mắm ruốc
Mắm ruốc là nguyên liệu chính trong nhiều món ăn ngon và độc đáo của Việt Nam.
Mắm ruốc xào thịt ba chỉ
Nguyên liệu:
- 300g thịt ba chỉ
- 2 muỗng canh mắm ruốc
- Sả, ớt, tỏi băm
- Gia vị: đường, nước mắm, dầu ăn
Cách làm:
- Thịt ba chỉ rửa sạch, thái mỏng.
- Phi thơm tỏi, sả, ớt băm trong dầu nóng.
- Cho thịt vào xào săn, thêm mắm ruốc và gia vị, đảo đều đến khi thấm đều.
Bún mắm ruốc Huế
Nguyên liệu:
- Bún tươi
- Mắm ruốc Huế
- Thịt heo, tôm, chả
- Rau sống: giá, rau thơm
Cách làm:
- Nấu nước dùng từ xương heo, thêm mắm ruốc để tạo hương vị đặc trưng.
- Thêm thịt heo, tôm, chả vào nồi nước dùng.
- Chan nước dùng lên bún, thêm rau sống và thưởng thức.
Mắm ruốc chưng trứng
Nguyên liệu:
- 3 quả trứng gà
- 2 muỗng canh mắm ruốc
- Hành lá, tiêu
Cách làm:
- Đánh tan trứng, trộn cùng mắm ruốc và hành lá.
- Hấp cách thủy đến khi chín, rắc tiêu lên trên và dùng nóng.
Lưu ý khi sử dụng mắm ruốc
Mặc dù mắm ruốc mang lại nhiều lợi ích, nhưng cần lưu ý một số điểm khi sử dụng.
Đối tượng nên hạn chế
- Người bị cao huyết áp: Mắm ruốc chứa nhiều muối, có thể ảnh hưởng đến huyết áp.
- Phụ nữ mang thai: Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn.
Cách chọn mắm ruốc chất lượng
- Màu sắc: Mắm ruốc ngon có màu nâu đỏ tự nhiên.
- Mùi hương: Mùi thơm đặc trưng, không có mùi lạ.
- Độ mịn: Kết cấu mịn, không có cặn bã.
Kết luận
Mắm ruốc không chỉ là một gia vị truyền thống mà còn là nguồn cung cấp nhiều dưỡng chất quý giá. Việc sử dụng mắm ruốc đúng cách sẽ giúp bạn tận dụng được những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.
Lời khuyên từ chuyên gia dinh dưỡng
“Mắm ruốc lên men tự nhiên giàu lợi khuẩn tốt cho đường ruột. Tuy nhiên, do hàm lượng muối khá cao nên không nên ăn quá thường xuyên, đặc biệt là người cao huyết áp hay người mắc bệnh thận.”
Gợi ý từ chuyên gia:
- Nên ăn 1-2 lần/tuần, kết hợp với rau xanh để cân bằng dinh dưỡng.
- Nấu chín kỹ mắm ruốc trước khi ăn, nhất là khi mua từ nguồn không rõ ràng.
- Không dùng cho trẻ dưới 2 tuổi do hệ tiêu hóa còn yếu và dễ bị dư thừa natri.
- Khi chọn mắm ruốc, ưu tiên các sản phẩm có thương hiệu uy tín hoặc tự làm tại nhà.
Ngoài ra, chuyên gia cũng khuyến nghị nên kết hợp mắm ruốc với các món giàu chất xơ, như rau luộc, rau xào để giúp trung hòa vị mặn và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Mắm ruốc và mắm tôm có phải là một không?
Không. Dù đều là sản phẩm từ hải sản lên men, nhưng mắm ruốc được làm từ con ruốc (tép moi), còn mắm tôm làm từ tôm nhỏ. Mùi và vị của hai loại mắm này cũng rất khác nhau.
2. Mắm ruốc để lâu có bị hư không?
Có. Dù mắm ruốc có thể bảo quản lâu nhờ muối, nhưng nếu để quá lâu hoặc không bảo quản đúng cách, mắm vẫn có thể bị hư hoặc nổi váng, đổi màu, có mùi lạ.
3. Người ăn chay có dùng được mắm ruốc không?
Không. Mắm ruốc có nguồn gốc từ động vật biển (ruốc), nên không phù hợp cho người ăn chay.
4. Có mắm ruốc chay không?
Có một số sản phẩm mắm chay mô phỏng mùi vị của mắm ruốc từ nấm hoặc đậu nành lên men, tuy nhiên hương vị sẽ không hoàn toàn giống mắm ruốc truyền thống.
5. Mắm ruốc có giúp giảm cân không?
Mắm ruốc không trực tiếp giúp giảm cân, nhưng vì mặn và đậm đà nên chỉ cần dùng ít cũng làm món ăn trở nên ngon miệng, giúp kiểm soát lượng thức ăn tiêu thụ.
6. Có nên dùng mắm ruốc sống không?
Không nên. Do quá trình lên men có thể tồn tại vi khuẩn, nấm men, mắm ruốc cần được nấu chín để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Nguồn: Tổng hợp
