Kháng sinh nhóm Macrolid: Cần hiểu rõ để sử dụng an toàn

Kháng sinh là một phương pháp được sử dụng để ức chế, kìm hãm và tiêu diệt các vi sinh vật gây hại cho sức khỏe. Trong số các nhóm kháng sinh, nhóm Macrolid là một trong những nhóm phổ biến nhất. Bài viết này sẽ giải đáp những thắc mắc liên quan đến nhóm kháng sinh này.

Kháng sinh nhóm Macrolid là gì và có những loại nào?

Macrolid là một nhóm thuốc kháng sinh phổ hẹp. Chúng có tác dụng chủ yếu với vi khuẩn Gram dương và ít tác dụng với vi khuẩn Gram âm. Nhóm kháng sinh Macrolid được chia thành hai dạng: tự nhiên và bán tổng hợp. Dạng tự nhiên được sản xuất từ vi khuẩn streptomyces, trong khi dạng bán tổng hợp được chế tạo từ Macrolid tự nhiên sau khi đã chỉnh sửa một số nhóm chức.

Nhóm kháng sinh Macrolid được phân thành ba loại dựa trên cấu trúc hoá học:

• Kháng sinh Macrolid có cấu trúc mạch 14 nguyên tử cacbon: Erythromycin, Dirithromycin, Roxithromycin, Oleandomycin, Clarithromycin.
• Kháng sinh Macrolid có cấu trúc 15 nguyên tử cacbon: Azithromycin.
• Kháng sinh Macrolid có cấu trúc 16 nguyên tử cacbon: Josamycin, Spiramycin.

Cơ chế tác động của kháng sinh nhóm Macrolid

So với nhóm kháng sinh khác, các loại kháng sinh Macrolid tác động chủ yếu bằng cách kìm khuẩn thông qua việc ngăn cản quá trình tổng hợp protein. Các kháng sinh này gắn vào tiểu phân ribosom 50S của vi khuẩn và cản trở quá trình hình thành phức hợp acid amin Tarn. Điều này làm cho quá trình tổng hợp protein không thể diễn ra và vi khuẩn không thể phân chia và nhân lên. Ngoài ra, kháng sinh Macrolid cũng kích thích hoạt động của các đại thực bào, giúp tiêu diệt vi khuẩn.

“Quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn bị ngăn chặn bởi sự gắn kết của kháng sinh Macrolid vào tiểu phân ribosom 50S.”

Tác dụng và tác dụng phụ của kháng sinh nhóm Macrolid

Kháng sinh Macrolid có tác dụng chính trong điều trị nhiễm khuẩn Gram dương và những loại bệnh nhẹ đến vừa. Chúng thường được sử dụng cho vi khuẩn gây nhiễm khuẩn đường hô hấp trên, vi khuẩn HP, vi khuẩn tấn công đường tiết niệu, vi khuẩn gây viêm mô mềm hoặc viêm phổi. Kháng sinh nhóm Macrolid cũng thường được sử dụng như một thay thế cho những người bị dị ứng với Penicillin.

Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh Macrolid cũng có thể gây ra những tác dụng phụ như:

• Tiêu chảy và nôn mửa.
• Triệu chứng hoa mắt và chóng mặt.
• Mề đay, phát ban và ngứa da.
• Các biến chứng nghiêm trọng như hội chứng Stevens – Johnson và sốc phản vệ.
• Ảnh hưởng đến thính giác, ứ mật và viêm gan.
• Gây khó thở và rối loạn nhịp tim ở ít số người.

Các loại kháng sinh điển hình thuộc nhóm Macrolid

Ngoài những tên được nêu trên, còn có nhiều loại kháng sinh Macrolid khác. Các loại kháng sinh này có thể được đặt tên theo biệt dược khác nhau, điều này gây khó khăn trong việc phân biệt. Tuy nhiên, quyết định việc sử dụng kháng sinh nào và trong bao lâu nên được thực hiện dưới sự chỉ định của bác sĩ, và không nên sử dụng tùy ý để tránh nguy cơ kháng thuốc.

FAQ về kháng sinh nhóm Macrolid

1. Kháng sinh nhóm Macrolid có tác dụng chống lại vi khuẩn nào?

Nhóm kháng sinh Macrolid có tác dụng chủ yếu với vi khuẩn Gram dương và ít tác dụng với vi khuẩn Gram âm.

2. Có những loại thuốc kháng sinh Macrolid nào?

Nhóm kháng sinh Macrolid bao gồm các loại như Erythromycin, Dirithromycin, Roxithromycin, Oleandomycin, Clarithromycin, Azithromycin, Josamycin, và Spiramycin.

3. Làm thế nào kháng sinh Macrolid ức chế sự phân chia của vi khuẩn?

Các loại kháng sinh Macrolid gắn vào tiểu phân ribosom 50S của vi khuẩn, cản trở quá trình hình thành phức hợp acid amin Tarn, làm cho quá trình tổng hợp protein không thể diễn ra và vi khuẩn không thể phân chia và nhân lên.

4. Kháng sinh nhóm Macrolid được sử dụng trong trường hợp nhiễm khuẩn nào?

Kháng sinh nhóm Macrolid thường được sử dụng trong điều trị nhiễm khuẩn Gram dương và những loại bệnh nhẹ đến vừa.

5. Có những tác dụng phụ nào khi sử dụng kháng sinh nhóm Macrolid?

Kháng sinh nhóm Macrolid có thể gây ra tác dụng phụ như tiêu chảy, nôn mửa, triệu chứng hoa mắt và chóng mặt, mề đay, phát ban và ngứa da, các biến chứng nghiêm trọng như hội chứng Stevens – Johnson và sốc phản vệ, ảnh hưởng đến thính giác, ứ mật và viêm gan, gây khó thở và rối loạn nhịp tim ở ít số người.

Nguồn: Tổng hợp