Căng thẳng stress và mối liên hệ với bệnh ung thư: thực hư hay hư cấu?
Căng thẳng stress là một trạng thái tâm lý phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, ít ai biết rằng chúng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí có quan điểm cho rằng căng thẳng stress gây ung thư. Vậy thực hư mối liên hệ giữa căng thẳng stress và bệnh ung thư thế nào?
Bạn đã biết gì về căng thẳng stress?
Căng thẳng stress dù thường được sử dụng thay thế cho nhau nhưng thực chất lại có sự khác biệt về bản chất và cách tác động lên sức khỏe. Căng thẳng là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước những áp lực, thử thách hoặc thay đổi từ môi trường xung quanh. Đây có thể là một phản ứng tích cực, giúp chúng ta tập trung và đối phó hiệu quả với tình huống. Tuy nhiên, khi căng thẳng kéo dài và vượt quá khả năng kiểm soát, nó chuyển thành stress – một trạng thái tâm lý tiêu cực.
Nguyên nhân gây căng thẳng và stress rất đa dạng, từ áp lực công việc, học tập, các mối quan hệ gia đình, xã hội, áp lực tài chính đến những sự kiện tiêu cực trong cuộc sống như mất việc, ly hôn, mất người thân. Các vấn đề bệnh tật cũng là những tác nhân gây stress thường gặp.
Căng thẳng stress gây ung thư thật không?
Khi đối mặt với căng thẳng, cơ thể sẽ kích hoạt phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy”, giải phóng các hormone stress như cortisol và adrenaline. Những hormone này giúp tăng cường sự tỉnh táo, tập trung và năng lượng để đối phó với tình huống. Tuy nhiên, nếu tình trạng căng thẳng kéo dài, việc sản xuất quá mức các hormone stress có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe.
“Stress gây ra những bệnh gì?”
Đó có thể là các vấn đề khác nhau từ mất ngủ, đau đầu, rối loạn tiêu hóa đến suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Mặc dù stress không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ung thư, nhưng stress có thể tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư thông qua nhiều cơ chế phức tạp. Tình trạng căng thẳng kéo dài có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu, làm suy giảm sức khỏe và gây ra các tình trạng bệnh lý khác, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị stress mãn tính thường gặp vấn đề về khả năng sinh sản, tiết niệu, tiêu hóa và suy yếu hệ thống miễn dịch, dễ bị nhiễm virus như cúm hoặc đau đầu, khó ngủ, lo âu…
Các biện pháp quản lý stress và phòng ngừa ung thư
Căng thẳng stress đã được chứng minh có mối liên hệ với ung thư. Vì vậy, quản lý căng thẳng và stress hiệu quả không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa ung thư và nhiều bệnh lý khác. Dưới đây là một số cách quản lý căng thẳng stress mà bạn có thể áp dụng:
- Tập thể dục để giảm căng thẳng: Tập thể dục đều đặn giúp giải phóng endorphin – hormone tạo cảm giác hạnh phúc, giảm căng thẳng và tăng cường hệ miễn dịch. WHO khuyến cáo người trưởng thành dành ít nhất 150 phút mỗi tuần cho các hoạt động thể chất cường độ trung bình.
- Ăn uống lành mạnh giảm căng thẳng stress: Chế độ ăn uống lành mạnh góp phần quan trọng trong việc kiểm soát stress. Hạn chế đồ ăn nhanh, đồ uống có đường và thực phẩm chế biến sẵn vì chúng có thể làm tăng mức độ căng thẳng và viêm nhiễm trong cơ thể.
- Chú trọng giấc ngủ và thói quen sống: Thiếu ngủ mãn tính có thể làm tăng mức độ cortisol, hormone stress, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và tăng nguy cơ mắc bệnh. Vì vậy, bạn nên đảm bảo ngủ đủ giấc và áp dụng các biện pháp để nâng cao chất lượng giấc ngủ.
- Tìm đến sự hỗ trợ tâm lý từ người thân, bác sĩ: Bạn đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý nếu bạn cảm thấy quá tải với stress. Chia sẻ những cảm xúc và suy nghĩ của bạn có thể giúp giảm bớt gánh nặng tâm lý và tìm ra giải pháp hiệu quả để đối phó với stress.
“Mối liên hệ giữa stress và ung thư không chỉ là giả thuyết mà đã được củng cố bởi nhiều bằng chứng khoa học đáng chú ý.”
Một nghiên cứu năm 2018 trên Tạp chí National Cancer Institute cho thấy những người trải qua mức độ stress cao có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn 24% so với những người ít stress. Tương tự, một nghiên cứu khác năm 2020 trên Breast Cancer Research chỉ ra rằng stress công việc làm tăng 30% nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ.
Như vậy, căng thẳng stress có thể góp phần tạo nên một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của ung thư. Việc nhận thức và chủ động quản lý căng thẳng stress là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh. Hãy chăm sóc sức khỏe tinh thần và xây dựng một lối sống lành mạnh để có cuộc sống chất lượng.
Các câu hỏi thường gặp về mối liên hệ giữa căng thẳng stress và ung thư:
- Căng thẳng stress có gây ung thư không?
Căng thẳng stress không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ung thư, nhưng nó có thể tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư.
- Làm thế nào để quản lý căng thẳng stress?
Để quản lý căng thẳng stress, bạn có thể tập thể dục đều đặn, ăn uống lành mạnh, chú trọng giấc ngủ và thói quen sống, cũng như tìm đến sự hỗ trợ tâm lý từ người thân hoặc chuyên gia.
- Stress có giảm khả năng miễn dịch của cơ thể không?
Đúng, căng thẳng stress kéo dài có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc bệnh và giảm khả năng chống lại các bệnh tật.
- Làm thế nào để phòng ngừa ung thư?
Để phòng ngừa ung thư, bạn nên duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm tập thể dục, ăn uống đủ chất, hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại và đi khám sức khỏe định kỳ.
- Thực phẩm nào giúp giảm căng thẳng stress?
Có những thực phẩm như trái cây tươi, rau xanh, cá hồi, hạt chia, camomile và trà xanh có thể giúp giảm căng thẳng và tăng cường sức khỏe tâm lý.
Nguồn: Tổng hợp
