Bệnh nền trong thời đại dịch covid-19: hiểu và chăm sóc
Trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp và lây lan nhanh, chúng ta thường nghe đến thuật ngữ “bệnh nền” và nguy cơ nặng hơn đối với những người có bệnh nền khi mắc Covid-19. Vậy bệnh nền là gì và cần phải hiểu rõ để chăm sóc bản thân và người thân. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu và tìm hiểu về bệnh nền trong thời đại dịch Covid-19.
Bệnh nền là gì?
Bệnh nền, còn được gọi là tình trạng y khoa nền (underlying medical condition), là những vấn đề về sức khỏe đã tồn tại trước đó. Khái niệm này rất rộng, không chỉ đề cập đến các bệnh lý mạn tính mà còn bao gồm các khuyết tật và thói quen có hại cho sức khỏe. Người có bệnh nền khi mắc một bệnh cấp tính nào đó thường có nguy cơ tiến triển nặng hơn so với những người khỏe mạnh, đặc biệt là trong trường hợp mắc Covid-19. Rất nhiều người đều tỏ ra tò mò và thắc mắc “Bệnh nền là gì?”.
“Bệnh nền là gì?” là thắc mắc của rất nhiều người.
Theo quyết định số 4038/QĐ-BYT về hướng dẫn tạm thời quản lý người mắc Covid-19 tại nhà, Bộ Y tế đã ban hành danh mục 20 bệnh nền có nguy cơ gia tăng mức độ nặng khi mắc Covid-19. Danh mục bao gồm:
- Tiểu đường, cả type 1 và type 2
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và các bệnh phổi khác như tăng áp phổi, giãn phế quản, bệnh phổi nghề nghiệp… và cả bệnh phổi sau lao
- Ung thư, đặc biệt là các khối u ác tính về huyết học, ung thư phổi và bệnh ung thư di căn khác
- Bệnh thận mạn tính ở tất cả các giai đoạn, đặc biệt là trường hợp phải lọc máu định kỳ
- Ghép tạng hoặc cấy ghép tế bào gốc tạo máu
- Béo phì
- Bệnh tim mạch
- Bệnh lý mạch máu não
- Hội chứng Down
- HIV/AIDS, đặc biệt người bệnh ở giai đoạn AIDS
- Bệnh lý thần kinh, bao gồm chứng sa sút trí tuệ
- Bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh thalassemia, bệnh huyết học mạn tính khác
- Hen phế quản
- Tăng huyết áp
- Thiếu hụt miễn dịch
- Bệnh gan
- Rối loạn do sử dụng chất gây nghiện
- Đang điều trị bằng thuốc corticosteroid hoặc các thuốc ức chế miễn dịch khác
- Các bệnh hệ thống
- Bệnh lý khác đối với trẻ em
Danh mục này giúp xác định và nắm bắt được những nguy cơ cao khi mắc Covid-19 đối với những người có bệnh nền.
Cách chăm sóc người mắc bệnh nền
Để chăm sóc những người mắc bệnh nền, đầu tiên cần kiểm soát và quản lý các bệnh lý nền đang tồn tại. Đồng thời, luôn nên mang theo thuốc điều trị bệnh nền trong người, đủ dùng ít nhất cho 30 ngày. Liên hệ với cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu bất thường và luôn trao đổi tình trạng bệnh lý nền của mình với bác sĩ thường xuyên.
“Bệnh nền có thể làm nặng thêm bệnh cấp tính và ngược lại, cũng như thuốc điều trị bệnh nền có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc chữa bệnh cấp tính.”
Trong giai đoạn dịch bệnh, hạn chế tiếp xúc tại nơi đông người và giữ khoảng cách ít nhất 2m ở những khu vực tập trung. Để giảm nguy cơ nhiễm Covid-19, đảm bảo tiêm ngừa đầy đủ vắc xin phòng bệnh cúm và viêm phổi. Những biện pháp này rất cần thiết đối với những người có bệnh nền để giảm nguy cơ và hạn chế tình trạng xấu đi khi mắc Covid-19.
Thực dưỡng cho người mắc bệnh nền
Bên cạnh việc điều trị bệnh tích cực, một chế độ dinh dưỡng phù hợp cũng rất quan trọng đối với những người mắc bệnh nền. Dưới đây là một số lưu ý về dinh dưỡng chung mà những người mắc bệnh nền cần tuân thủ:
Bệnh suy thận
Nếu bạn đang mắc suy thận, hạn chế ăn quá nhiều thức ăn giàu canxi và đạm, cũng như giảm lượng muối để tránh tình trạng giữ nước và gánh nặng thận. Bên cạnh đó, kiểm soát việc ăn các loại thực phẩm nội tạng động vật, thực phẩm nhiều kali và phốt pho. Hãy uống đủ nước để giúp thận lọc chất độc và cặn bã ra ngoài, tuy nhiên, đối với những trường hợp suy thận nặng, hạn chế uống nước để giảm áp lực cho thận.
Bệnh tăng huyết áp
Đối với những người mắc tăng huyết áp, việc thực hiện chế độ dinh dưỡng bệnh lý cũng rất quan trọng để đạt hiệu quả trong việc điều trị bệnh. Hãy cung cấp đủ năng lượng, các vitamin và khoáng chất cho cơ thể, hạn chế natri, giàu kali, calci, magie, các chất chống oxy hóa, chất xơ và các chất lợi tiểu. Tránh ăn thực phẩm giàu cholesterol, uống rượu bia và các thức uống có cồn. Hãy ăn nhiều rau xanh, hoa quả chín, gạo lứt, gạo lật nẩy mầm, cá hồi, cá thu và dùng dầu mỡ từ cá, đậu tương, lạc vừng, dầu hướng dương.
Bệnh đái tháo đường (tiểu đường)
Đối với những người mắc tiểu đường, hãy chọn các thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp để sử dụng. Kiểm soát chế độ ăn uống để duy trì đường huyết ổn định, tránh những đồ ăn có đường cao. Hạn chế ăn thức ăn nhanh, có nhiều đường và bánh ngọt. Hãy ăn các thực phẩm giàu chất xơ, như gạo lứt, gạo lật, gạo lật nẩy mầm, cá hồi, cá thu và hạn chế thức ăn nhanh, thực phẩm khoái khẩu.
Kết luận, hiểu và chăm sóc bệnh nền là một phần quan trọng trong việc chống lại dịch bệnh Covid-19. Nắm bắt thông tin và áp dụng những biện pháp phòng ngừa, cũng như tuân thủ chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp tăng cường sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh.
Các câu hỏi thường gặp
- Bệnh nền là gì?
Bệnh nền là những vấn đề về sức khỏe đã tồn tại trước đó, bao gồm các bệnh lý mạn tính, khuyết tật và thói quen có hại. Người có bệnh nền khi mắc bệnh cấp tính thường có nguy cơ tiến triển nặng hơn. - Bệnh nền có nguy cơ nặng hơn khi mắc Covid-19?
Đúng, những người có bệnh nền khi mắc Covid-19 thường có nguy cơ tiến triển nặng hơn. Bệnh nền có thể làm nặng thêm bệnh cấp tính và thuốc điều trị bệnh nền có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc chữa bệnh cấp tính. - Danh sách bệnh nền nào có nguy cơ gia tăng khi mắc Covid-19?
Danh sách bệnh nền bao gồm tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư, bệnh thận mạn tính, ghép tạng, béo phì, bệnh tim mạch, bệnh lý mạch máu não, hội chứng Down, HIV/AIDS và một số bệnh khác. - Làm thế nào để chăm sóc người mắc bệnh nền?
Để chăm sóc người mắc bệnh nền, cần kiểm soát và quản lý các bệnh lý nền, mang theo thuốc điều trị trong 30 ngày, liên hệ với cơ sở y tế khi có dấu hiệu bất thường và hạn chế tiếp xúc đông người. - Thực dưỡng nào phù hợp cho người mắc bệnh nền?
Thực dưỡng cho người mắc bệnh nền phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, đối với suy thận, tăng huyết áp và tiểu đường, cần tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý theo hướng dẫn của bác sĩ.
Nguồn: Tổng hợp
