Tác dụng bất ngờ của caffein cho sức khỏe
Uống cà phê vào buổi sáng là thói quen của hầu hết mọi người. Nhưng làm thế nào caffein tốt cho sức khỏe? Và tất cả các loại caffein có tác dụng như nhau không? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Caffein và lợi ích cho sức khỏe
Theo chuyên gia dinh dưỡng Annamaria Louloudis tại Culina Health, caffein đã được chứng minh mang lại một số lợi ích đáng kinh ngạc cho sức khỏe. Nó có thể ngăn ngừa bệnh Alzheimer và bệnh tim. Tuy nhiên, nguồn gốc của caffein cũng rất quan trọng.
“Cà phê chứa caffein cùng với các chất chống oxy hóa và các chất hoạt tính khác có thể giảm viêm và ngăn ngừa bệnh mãn tính. Tuy nhiên, soda chứa caffein lại cung cấp quá nhiều đường cho cơ thể, không mang lại lợi ích từ caffein.”
Các chuyên gia dinh dưỡng cũng đã phân tích lợi ích của việc bỏ caffein và các tác động phụ của nó.
Các đối tượng cần bỏ caffein
Không phải ai cũng cần bỏ caffein, nhưng một số người có thể cảm thấy tốt hơn khi sử dụng ít caffein hơn.
Theo Louloudis, caffein có thể làm tăng huyết áp, vì vậy những người bị cao huyết áp nên hạn chế lượng caffein. “Những người bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản cũng cần chú ý với caffein, vì nó gây trào ngược axit dạ dày vào thực quản,” Louloudis chia sẻ.
“Cà phê, trà và soda – tất cả đồ uống có chứa caffein đều có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản.”
Những người bị khó ngủ hoặc chứng lo âu cũng cần giảm lượng caffein. “Sử dụng caffein trong vòng sáu giờ trước khi đi ngủ sẽ tác động gián đoạn đến giấc ngủ và gây chứng mất ngủ.”
Hội chứng cai nghiện caffein
Nếu bạn đã từng cảm thấy mơ màng khi không uống cà phê sau một thời gian liên tục sử dụng, có nghĩa là bạn đã quen với caffein. Cà phê kích thích hệ thần kinh trung ương, nên khi đột ngột cắt giảm caffein có thể khiến đầu óc trở nên quay cuồng.
Theo DSM-5, hội chứng cai nghiện caffein có thể nghiêm trọng đến mức nó cần được chẩn đoán. Các triệu chứng chính của hội chứng cai nghiện caffein bao gồm: nhức đầu, mệt mỏi dữ dội, tâm trạng kém, khó tập trung và có các triệu chứng giống cảm cúm.
Không có gì ngạc nhiên khi càng quen với việc uống nhiều caffein, các triệu chứng cai nghiện càng trở nên nghiêm trọng. Các triệu chứng có thể xuất hiện từ 12 đến 24 giờ sau khi uống caffein và kéo dài đến 9 ngày. Khi mới từ bỏ caffein, bạn sẽ cảm thấy mơ màng khó chịu trong vòng từ 12 đến 24 giờ, nhưng sau đấy cơ thể sẽ dần khá hơn.
Lợi ích từ việc từ bỏ cà phê
Từ bỏ caffein có thể mang lại các lợi ích sau:
1. Giúp giảm cân
Nếu bạn có thói quen uống caffein hàng ngày với một lượng tương đương 1 lít coca hoặc 1 cốc Mocha, khi cắt giảm caffein, bạn có thể giảm được một số kg.
Ví dụ, một ly caramel Mocha lớn từ Starbucks cung cấp tới 470 calo và 59 gam đường – một lượng đường quá nhiều so với mức cần nạp trong hai ngày. Vì vậy, nếu bạn thay đồ uống có đường như trà thảo mộc không đường, bạn có thể giảm cân. Tuy nhiên, nếu bạn đã quen uống cà phê đen hoặc trà không đường, bạn khó có thể giảm cân khi bỏ những loại đồ uống này.
Mẹo nhỏ: Hãy từ từ cắt giảm caffein thay vì đột ngột, để tránh các triệu chứng cai nghiện trầm trọng. Bắt đầu giảm nửa cốc mỗi ngày hoặc đổi một cốc cà phê thông thường sang cà phê decaf. Giảm dần lượng tiêu thụ trong vòng hai đến ba tuần là cách tốt nhất để giảm thiểu các triệu chứng cai nghiện.
2. Bớt bồn chồn
Caffein là chất kích thích hệ thần kinh trung ương, có thể làm tăng hoạt động của não và gây bồn chồn. Nếu bạn có lượng caffein cao, bạn có thể cảm thấy tim đập nhanh, run rẩy, đau đầu và mất ngủ. Đối với những người sống trong tình trạng lo lắng, caffein có thể làm tăng thêm cảm giác lo lắng.
Theo một nghiên cứu vào năm 2020, caffein cũng có thể gây ra hoảng sợ và tăng căng thẳng và lo lắng ở một số người. Do đó, nếu bạn đang gặp hội chứng lo âu, hãy cân nhắc từ từ giảm lượng caffein để xem liệu nó có giúp bạn bình tĩnh hơn không.
3. Giúp ngủ ngon hơn
Caffein hoạt động như một chất đối kháng thụ thể adenosine – một chất hóa học tích tụ trong hệ thống thần kinh trung ương suốt ngày và gây ra cảm giác buồn ngủ vào ban đêm. Khi caffein liên kết với các thụ thể adenosine, nó ngăn chặn tác động của hóa chất thần kinh mang lại sự bình tĩnh, làm cho bạn tỉnh táo hơn.
Tuy nhiên, khả năng dung nạp caffein của mỗi người là khác nhau. Đối với những người có quá trình trao đổi chất chậm, cảm giác tỉnh táo có thể kéo dài hàng giờ, gây khó ngủ vào ban đêm. Nếu bạn nhạy cảm với caffein, việc loại bỏ chất kích thích có thể mang lại cho bạn cảm giác sảng khoái hơn. Đừng ngạc nhiên nếu bạn cảm thấy làm việc kém năng suất hơn trong ngày, vì caffein cũng làm tăng tiết adrenaline.
4. Cải thiện tiêu hóa
Caffein tăng tốc độ nhu động của đường tiêu hóa. Đối với những người phải đối phó với các tình trạng như hội chứng ruột kích thích, giảm caffein có thể mang lại sự thoải mái hơn.
Ngoài ra, giảm lượng caffein bằng cách cắt giảm thức uống phổ biến như cà phê, trà và sô cô la cũng có thể cải thiện các triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản. Loại bỏ đồ uống có ga chứa caffein (như soda) khỏi chế độ ăn uống cũng có thể cải thiện tình trạng đầy hơi và chướng bụng ở một số người.
Trong kết luận, mặc dù không phải ai cũng cần bỏ caffein, nhưng một số người (đặc biệt là những người mắc bệnh tăng huyết áp, trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích, lo âu hoặc mất ngủ) có thể khỏe mạnh hơn khi uống ít cà phê, trà, nước tăng lực và soda.
Lời khuyên từ Pharmacity
- Hạn chế uống các loại đồ uống có caffein mà không có lợi cho sức khỏe như soda, nước tăng lực.
- Chú ý theo dõi lượng caffein bạn tiêu thụ hàng ngày, đặc biệt nếu bạn có các vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích, lo âu hoặc mất ngủ.
- Thay thế các loại đồ uống có caffein bằng những lựa chọn không chứa caffein như trà thảo mộc không đường.
- Nếu bạn quen với việc uống nhiều caffein, hãy giảm dần lượng tiêu thụ thay vì đột ngột bỏ caffein để tránh các triệu chứng cai nghiện.
- Nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào sau khi bỏ caffein, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Có phải uống caffein hàng ngày là tốt cho sức khỏe?
Không, lượng caffein hàng ngày nên được kiểm soát và sử dụng một cách hợp lý. Uống nhiều caffein có thể gây các tác động phụ như tăng huyết áp, lo lắng và mất ngủ.
2. Tôi có nên bỏ caffein hoàn toàn?
Không phải ai cũng cần bỏ caffein hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu bạn có những vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích, lo lắng hoặc mất ngủ, giảm lượng caffein có thể giúp cải thiện tình trạng sức khỏe của bạn.
3. Làm thế nào để giảm dần lượng caffein?
Bạn có thể bắt đầu giảm nửa cốc mỗi ngày hoặc thay đổi một cốc cà phê thông thường sang cà phê không chứa caffein. Giảm dần lượng tiêu thụ trong vòng hai đến ba tuần là cách tốt nhất để giảm thiểu các triệu chứng cai nghiện.
4. Có thể uống trà hoặc cà phê không chứa caffein thay cho caffein?
Có, trà và cà phê không chứa caffein là những lựa chọn tốt để thay thế caffein. Tuy nhiên, hãy cẩn thận với đường và chất bổ sung khác trong các loại đồ uống này.
5. Việc từ bỏ caffein có lợi cho sức khỏe hay không?
Đối với những người có những vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích, lo âu hoặc mất ngủ, việc giảm lượng caffein có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe.
Nguồn: Tổng hợp
