Nấm tràm: thực phẩm dinh dưỡng quý hiếm với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe
Nấm tràm là một loại nấm còn khá xa lạ với nhiều người Việt Nam, chưa được phổ biến rộng rãi trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, loại nấm này lại chứa rất nhiều giá trị dinh dưỡng và có thể chế biến thành đa dạng các món ăn hấp dẫn. Nếu bạn đang tò mò về nấm tràm, muốn biết nó là gì, công dụng ra sao, cách sơ chế và bảo quản thế nào thì bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và dễ hiểu nhất.
Nấm Tràm Là Gì? Đặc Điểm Nhận Dạng Và Phân Bố
Nấm tràm (tên khoa học: Tylopilus felleus) là loại nấm thường mọc ở các vùng miền Trung Việt Nam như Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Quảng Bình và cả đảo Phú Quốc. Điểm đặc biệt khiến loại nấm này được gọi là nấm tràm bởi nó thường phát triển trên các thân cây tràm mục nát.
- Màu sắc: Nấm tràm thường có màu tím nhạt đặc trưng.
- Hình dáng: Nấm có nhiều dạng khác nhau, phần thân dày, cuống chắc.
- Vị đặc trưng: Nấm tràm có vị đắng, dù vậy lại được nhiều người yêu thích khi đã quen dùng.
- Phân bố đa dạng: Ngoài các tỉnh miền Trung, nấm tràm còn xuất hiện ở một số khu vực rừng tràm ở miền Nam, như Đồng Tháp và Cần Thơ, góp phần làm phong phú nguồn nguyên liệu địa phương.
- Môi trường sinh trưởng: Nấm tràm phát triển tốt ở môi trường ẩm ướt, đất giàu mùn và thoáng khí, thường mọc nhiều sau mùa mưa.
“Nấm tràm tuy vị hơi đắng nhưng khi biết cách chế biến, món ăn từ loại nấm này lại trở nên rất hấp dẫn và khó quên.”
Giá Trị Dinh Dưỡng Đa Dạng Của Nấm Tràm
Dù chưa phổ biến, nấm tràm được xem là nguồn cung cấp dinh dưỡng phong phú không thua kém các loại nấm khác. Trong nấm tràm chứa nhiều thành phần quan trọng như:
- Chất mangan, giúp tham gia vào quá trình chuyển hóa và tổng hợp enzime quan trọng.
- Protein thực vật chất lượng, hỗ trợ duy trì và phát triển cơ bắp.
- Sắt tự nhiên tốt cho máu, giúp ngăn ngừa thiếu máu và tăng sức đề kháng.
- Carbohydrate cùng chất béo ở mức hợp lý góp phần cung cấp năng lượng.
- Vitamin nhóm B như B1, B2 cải thiện hoạt động hệ thần kinh và tăng cường chuyển hóa tế bào.
- Chất xơ tự nhiên: Giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, giảm nguy cơ táo bón và hỗ trợ hấp thụ dưỡng chất.
- Chất chống oxy hóa: Các hợp chất phenolic trong nấm tràm giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa sớm.
- Khoáng chất vi lượng: Ngoài mangan và sắt, còn có đồng, kẽm giúp hỗ trợ đa dạng chức năng sinh học của cơ thể.
Với nguồn dinh dưỡng đa dạng như vậy, nấm tràm không chỉ là món ăn ngon mà còn là thực phẩm chức năng giúp cải thiện sức khỏe lâu dài.
Công Dụng Nổi Bật Của Nấm Tràm Với Sức Khỏe
Nấm tràm không chỉ được yêu thích vì vị ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe bất ngờ:
- Thanh nhiệt, giải độc: Vị đắng nhẹ của nấm giúp mát gan, thanh lọc cơ thể theo kinh nghiệm dân gian.
- Hỗ trợ điều trị cảm cúm, nhức đầu: Nấm tràm có khả năng giảm các triệu chứng cảm cúm tương tự như tinh dầu tràm.
- Giải rượu hiệu quả: Hàm lượng fructose trong nấm được xem là có tác dụng hỗ trợ quá trình giải độc rượu bia.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Nhờ các dưỡng chất và mối quan hệ đặc biệt với cây tràm, nấm tràm giúp cải thiện sức đề kháng tự nhiên cho cơ thể.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Nấm tràm chứa chất xơ dồi dào giúp làm dịu hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.
- Tốt cho tim mạch: Giàu chất sắt và ít cholesterol, nấm tràm giúp phòng ngừa các nguy cơ liên quan đến tim và mạch máu.
- Phòng chống tế bào ung thư: Một số nghiên cứu sơ bộ cho thấy nấm tràm có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư.
- Hỗ trợ giảm cân: Với hàm lượng calo thấp và giàu chất xơ, nấm tràm là lựa chọn lý tưởng cho người muốn kiểm soát cân nặng mà vẫn cung cấp đủ chất dinh dưỡng.
- Tác dụng kháng viêm và kháng khuẩn: Một số hợp chất trong nấm tràm giúp giảm viêm và hỗ trợ chống lại các tác nhân gây hại cho cơ thể.
“Nấm tràm không chỉ ngon mà còn là “vị thuốc” thiên nhiên quý giá cho sức khỏe con người.”
Mua Nấm Tràm Ở Đâu? Giá Thành Bao Nhiêu?
Tuy nhiên, do là loại nấm tương đối ít được biết đến nên nhiều người còn băn khoăn về nguồn mua và giá cả. Dưới đây là thông tin tham khảo:
- Nấm tràm chủ yếu được thu hái tự nhiên ở các tỉnh miền Trung Việt Nam.
- Ngày nay, bạn hoàn toàn có thể mua nấm tràm qua các kênh bán hàng online dễ dàng dù ở bất kỳ đâu.
- Giá nấm tràm khô: Giao động khoảng 80.000 – 100.000 đồng cho 100 gram.
- Giá nấm tràm tươi: Dao động khoảng 150.000 – 450.000 đồng trên mỗi kilogram tùy vào mùa vụ và khu vực.
- Lưu ý khi mua: Nên chọn mua nấm tràm tại các cửa hàng uy tín hoặc trang thương mại điện tử có đánh giá tốt để tránh mua phải nấm giả hoặc phơi khô nhúng hoá chất.
Cách Sơ Chế Nấm Tràm Để Giảm Vị Đắng Tự Nhiên
Vị đắng đặc trưng của nấm tràm khiến nhiều người e dè khi sử dụng. Tuy nhiên bạn có thể áp dụng những mẹo đơn giản dưới đây để giảm độ đắng và giữ nguyên độ ngon của nấm:
Đối Với Nấm Tràm Khô
- Ngâm nấm tràm khô trong nước cho nấm nở đều.
- Rửa lại nhiều lần dưới vòi nước để loại bỏ bụi bẩn và bớt đắng.
- Luộc nấm trong nước sôi rồi vớt cho vào nước đá lạnh để giữ độ giòn, dai cho nấm.
- Để ráo nước và dùng để chế biến các món ăn theo sở thích.
- Mẹo thêm: Có thể ngâm với một ít muối hoặc pha nước vo gạo để tăng hiệu quả giảm vị đắng.
Đối Với Nấm Tràm Tươi
- Rửa sạch, chẻ nấm vừa ăn.
- Ngâm nấm trong nước muối loãng khoảng 30 phút để giảm bớt vị đắng.
- Vớt ráo nước, có thể luộc qua 1-2 phút nước sôi rồi vớt ra để ráo.
- Dùng nấm để xào, nấu hoặc chế biến theo công thức yêu thích.
- Lưu ý khi nấu: Không nên nấu quá lâu để tránh mất chất dinh dưỡng và làm nấm bị mềm nhũn.
“Sơ chế đúng cách giúp bạn tận hưởng được hương vị đặc biệt của nấm tràm mà không còn cảm giác đắng quá gắt.”
Bí Quyết Bảo Quản Nấm Tràm Giữ Được Độ Tươi Ngon
Dù là nấm tràm tươi hay khô, việc bảo quản đúng cách giúp kéo dài thời gian sử dụng và giữ nguyên giá trị dinh dưỡng:
Bảo Quản Nấm Tràm Khô
- Trước khi phơi khô, cắt bỏ phần chân nấm không cần thiết.
- Không nên phơi quá khô, giữ độ ẩm vừa phải để nấm không bị giòn vụn.
- Bảo quản trong túi nilon kín hoặc hút chân không, để nơi thoáng mát có thể dùng tới 2-3 tháng.
- Sấy khô bằng lò nướng giúp nấm giữ màu đẹp và bảo quản lâu hơn.
- Để tránh ẩm mốc: Thường xuyên kiểm tra nấm trong quá trình bảo quản, nếu thấy có dấu hiệu mốc nên loại bỏ ngay.
Bảo Quản Nấm Tràm Tươi
- Rửa sạch nấm, để ráo rồi bỏ vào túi nilon bọc kín.
- Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ từ 6 – 10 độ C, dùng trong vòng 1 tuần.
- Hút chân không và bảo quản lạnh có thể giữ nấm tươi từ 15 – 30 ngày.
- Phần nấm chần sơ qua nước sôi với chút muối rồi cho vào tủ lạnh có thể dùng được 15 – 20 ngày mà không bị hư hỏng.
- Xào sơ nấm rồi bảo quản trong tủ lạnh cũng là phương pháp giữ hương vị lâu dài.
- Không nên bảo quản nấm tươi quá lâu: Mặc dù có thể bảo quản lâu, bạn vẫn nên sử dụng trong thời hạn trên để tránh mất chất dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Lời Khuyên Từ Pharmacity
Lựa chọn nấm tràm được thu hái và bảo quản đúng quy trình để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Khi dùng nấm tràm, nên sơ chế kỹ để loại bỏ vị đắng và các tạp chất có thể tồn tại trên bề mặt nấm. Nếu bạn có bất kỳ vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là các bệnh về tiêu hóa hoặc dị ứng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nấm tràm như một phần trong chế độ ăn uống.
5 Câu Hỏi Thường Gặp Về Nấm Tràm
- Nấm tràm có độc không?
Nấm tràm không phải là loại nấm độc nhưng có vị đắng đặc trưng do hợp chất tự nhiên. Khi sơ chế đúng cách, vị đắng sẽ giảm đáng kể và nấm an toàn để ăn. - Ai nên hạn chế ăn nấm tràm?
Người dị ứng với nấm hoặc có hệ tiêu hóa nhạy cảm nên thận trọng khi sử dụng. Phụ nữ mang thai cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. - Cách nhận biết nấm tràm tươi ngon?
Nấm tràm tươi có mũ nấm chắc chắn, màu sắc tím nhạt đồng đều, không bị dập nát hay đổi màu, có mùi thơm nhẹ đặc trưng. - Nấm tràm có thể dùng để làm món gì?
Nấm tràm thích hợp để xào, nấu canh, nấu lẩu hoặc kết hợp với các món ăn truyền thống như thịt bò, tôm để tăng hương vị. - Cách bảo quản nấm tràm lâu nhất là gì?
Đối với nấm khô, bảo quản trong túi hút chân không nơi thoáng mát có thể giữ được 2-3 tháng. Nấm tươi nên bảo quản lạnh, hút chân không để dùng trong vòng 15-30 ngày.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
