Huyết áp thấp: Triệu chứng và cách phòng ngừa
Huyết áp thấp là gì?
Huyết áp thấp là tình trạng khi áp lực trong mạch máu của cơ thể giảm xuống dưới mức bình thường. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, và đau đầu. Tình trạng này thường xảy ra khi cơ thể không cung cấp đủ máu và oxy cho các cơ và cơ quan quan trọng khác trong cơ thể. Nếu không được xử lý đúng cách, huyết áp thấp có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.
Huyết áp bao nhiêu là thấp?
Chỉ số huyết áp của người bình thường là 120/80 mmHg (là chỉ số giữa huyết áp tâm thu và tâm trương). Nếu một người có chỉ số huyết áp dưới hoặc bằng 90/60 mmHg thì được coi là huyết áp thấp. Tuy nhiên, cần xem xét thêm các triệu chứng khác như mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt để đưa ra chẩn đoán chính xác.
Nguyên nhân gây huyết áp thấp
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến huyết áp thấp, bao gồm:
- Yếu tố sinh lý, bao gồm di truyền hoặc sống ở vùng núi cao.
- Thiếu máu hoặc mất nước kéo dài, làm giảm thể tích máu và gây huyết áp thấp. Nguyên nhân có thể là không uống đủ nước, tiêu chảy nặng hoặc nôn ói nhiều, đổ mồ hôi nhiều.
- Suy tim.
- Huyết áp thấp ở phụ nữ mang thai là phổ biến.
- Suy giảm hoạt động của tuyến giáp (nhược giáp).
- Kiệt sức.
- Thuốc điều trị bệnh cũng có thể gây hạ huyết áp.
- Căng thẳng kéo dài, ô nhiễm môi trường, lạm dụng độc chất, béo phì, suy dinh dưỡng…
- Bệnh huyết áp thấp có thể đi chung với các bệnh tiểu đường, suy tim, loạn nhịp, parkinson, phì đại mạch máu, bệnh gan. Người cao tuổi cũng có nguy cơ mắc bệnh huyết áp thấp cao hơn so với những người trẻ.
Đồng thời, huyết áp có thể giảm đột ngột do mất máu cấp, hạ thân nhiệt, sốc nhiệt, nhiễm trùng máu nặng, phản ứng dị ứng trầm trọng, hay phản ứng quá mẫn.
Ảnh hưởng của huyết áp thấp đến sức khoẻ
Huyết áp thấp có thể gây ra nhiều tác động đáng ngại cho sức khỏe của bệnh nhân, đặc biệt là những người trưởng thành và người cao tuổi. Do đó, nếu cơ thể bạn có những dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám và được kiểm tra chính xác.
Một số triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân bị huyết áp thấp bao gồm:
- Đau đầu: Đau đầu là một triệu chứng phổ biến trong nhiều bệnh lý. Tuy nhiên, ở những người mắc huyết áp thấp, triệu chứng này có thể trở nên nặng hơn rất nhiều, đặc biệt khi thực hiện hoạt động thể lực hoặc đối mặt với tình trạng căng thẳng.
- Chóng mặt: Chóng mặt thường xảy ra khi chuyển đổi tư thế đột ngột, ví dụ như khi đứng lên ngay sau khi ngồi lâu. Triệu chứng chóng mặt do huyết áp thấp gây ra.
- Ngất xỉu: Khi bệnh tình trạng đã nặng hơn, người bệnh có thể gặp triệu chứng ngất xỉu và mất ý thức đột ngột. Nếu không đề phòng, người bệnh có nguy cơ bị chấn thương đầu hoặc xương khi rơi vào trạng thái ngất.
- Mất tập trung: Huyết áp giảm làm lượng máu không đủ cung cấp oxy đến não bộ để hoạt động bình thường. Điều này dẫn đến thiếu hụt oxy và gây khó khăn cho bệnh nhân trong việc tập trung vào công việc hoặc các nhiệm vụ hàng ngày.
- Mờ mắt: Triệu chứng này thường chỉ xuất hiện tạm thời và được giảm nhẹ bằng việc nghỉ ngơi.
- Buồn nôn: Mặc dù không quá nghiêm trọng, triệu chứng này cũng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn của bệnh nhân. Uống một ít nước chanh có thể giúp giảm triệu chứng này.
- Da nhợt nhạt: Do huyết áp giảm, da không được cung cấp đủ máu và oxy, dẫn đến thân nhiệt bị giảm. Uống một cốc nước nóng có thể giúp giữ ấm cơ thể.
- Nhịp tim tăng: Huyết áp giảm khiến lượng oxy cung cấp cho cơ thể bị thiếu, đồng thời phổi và tim phải tăng cường hoạt động để hỗ trợ sự hô hấp. Do đó, tim đập nhanh và bệnh nhân thường thở hổn hển.
- Mệt mỏi: Triệu chứng mệt mỏi thường bắt đầu xuất hiện sau khi bệnh nhân thức dậy.
Nếu huyết áp thấp không đi kèm với triệu chứng, thì không cần phải lo ngại và điều trị. Tuy nhiên, huyết áp giảm đột ngột có thể là dấu hiệu cho vấn đề tiềm ẩn, đặc biệt là ở những người cao tuổi. Huyết áp thấp gây nguy hiểm đến tính mạng như nhồi máu não và nhồi máu cơ tim nếu không được cấp cứu kịp thời. Huyết áp thấp cũng có thể gây suy giảm chức năng thận, chấn thương do ngã, rung nhĩ, và thậm chí có thể dẫn đến sốc và tử vong.
Cách Phòng Ngừa Huyết Áp Thấp
Để phòng ngừa huyết áp thấp, bạn có thể thực hiện một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả sau:
Uống Đủ Nước
Nước giúp cơ thể duy trì đủ lượng máu, giúp ổn định huyết áp. Đặc biệt trong mùa hè hoặc khi bạn vận động nhiều, cơ thể dễ mất nước, làm tăng nguy cơ huyết áp thấp. Vì vậy, uống đủ nước mỗi ngày là một trong những biện pháp phòng ngừa huyết áp thấp hiệu quả.
- Lượng nước khuyến cáo: Từ 1.5 đến 2 lít mỗi ngày (tùy vào nhu cầu cơ thể).
Ăn Uống Lành Mạnh
Chế độ ăn uống khoa học là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định.
- Ăn đủ bữa: Không bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng. Ăn sáng đầy đủ giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể và giữ huyết áp ổn định.
- Ăn thực phẩm giàu sắt và vitamin B12: Các thực phẩm như thịt đỏ, trứng, rau lá xanh đậm giúp duy trì mức huyết áp bình thường.
- Ăn ít muối: Mặc dù muối có thể giúp tăng huyết áp, nhưng ăn quá nhiều muối có thể gây tác dụng phụ. Nên ăn muối vừa phải.
Tránh Đứng Lâu
Nếu bạn phải đứng trong thời gian dài, huyết áp có thể giảm xuống. Để tránh tình trạng này, hãy:
- Di chuyển nhẹ nhàng: Khi phải đứng lâu, hãy di chuyển hoặc đi lại nhẹ nhàng để kích thích lưu thông máu.
- Nâng cao chân: Nếu bạn có thể, hãy thử nâng cao chân trong vài phút để giảm cảm giác chóng mặt.
Tập Thể Dục Đều Đặn
Tập thể dục giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và ổn định huyết áp. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, hoặc bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn máu và giữ huyết áp trong mức ổn định.
- Khuyến cáo: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 3-4 lần/tuần.
Đứng Lên Từ Tư Thế Ngồi Hoặc Nằm Chậm Rãi
Khi bạn đứng lên từ tư thế ngồi hoặc nằm, huyết áp có thể giảm đột ngột. Để tránh tình trạng này, hãy đứng lên từ từ và chờ một chút để cơ thể thích nghi.
Câu hỏi thường gặp về huyết áp thấp:
1. Huyết áp thấp là gì?
Huyết áp thấp là tình trạng áp lực trong mạch máu của cơ thể giảm xuống dưới mức bình thường, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, và buồn nôn.
2. Nguyên nhân gây huyết áp thấp?
Nguyên nhân gây huyết áp thấp có thể bao gồm yếu tố sinh lý, thiếu máu hoặc mất nước kéo dài, suy tim, huyết áp thấp ở phụ nữ mang thai, suy giảm hoạt động của tuyến giáp, kiệt sức, thuốc điều trị bệnh, và các yếu tố môi trường như căng thẳng kéo dài và ô nhiễm.
3. Huyết áp thấp có ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Huyết áp thấp có thể gây ra các tác động đáng ngại như đau đầu, chóng mặt, ngất xỉu, mất tập trung, mờ mắt, buồn nôn, da nhợt nhạt, nhịp tim tăng, và mệt mỏi. Nếu không được điều trị kịp thời, nó cũng có thể gây nguy hiểm và đe dọa tính mạng.
4. Làm thế nào để phòng ngừa huyết áp thấp?
Để phòng ngừa huyết áp thấp, bạn nên thay đổi tư thế từ từ khi thức dậy, uống đủ nước, chia nhỏ bữa ăn, tập thể dục nhẹ nhàng, và kiểm soát lượng muối tiêu thụ.
5. Có nguy hiểm không nếu bị huyết áp thấp?
Nếu không được điều trị kịp thời, huyết áp thấp có thể gây nguy hiểm và đe dọa tính mạng như nhồi máu não và nhồi máu cơ tim, suy giảm chức năng thận, chấn thương do ngã, rung nhĩ, sốc, và tử vong.
Nguồn: Tổng hợp
