Hiểu rõ về nghén thai kỳ: nguyên nhân và bí quyết giúp bà bầu không thiếu dinh dưỡng
Nghén là hiện tượng rất phổ biến mà hầu hết chị em phụ nữ gặp phải trong quá trình mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Hiện tượng này thường làm cho mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, ăn uống không ngon và thậm chí gây nôn ói thường xuyên. Tuy nhiên, sự nghén không chỉ đơn thuần là sự phiền toái mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc cung cấp dưỡng chất cho thai nhi. Vậy nghén thực chất là gì, nguyên nhân do đâu và làm thế nào để mẹ bầu có thể vượt qua giai đoạn này mà không gây thiếu hụt dinh dưỡng cho con? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện và lời khuyên thiết thực dành cho bạn.
Vì Sao Phụ Nữ Mang Thai Thường Bị Nghén?
Nghén được xem là một phản ứng sinh lý tự nhiên xảy ra trong cơ thể người phụ nữ khi mang thai. Có nhiều nguyên nhân tác động gây nên hiện tượng nghén, trong đó một số yếu tố chính bạn cần hiểu rõ bao gồm:
- Tăng cao hormone nội tiết ß hCG
Hormone ß hCG tăng đáng kể trong giai đoạn đầu thai kỳ chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra cảm giác buồn nôn, chóng mặt và khó chịu trong người. Sự thay đổi đột ngột của hormone này khiến cơ thể mẹ bầu nhạy cảm hơn với các kích thích bên ngoài. - Khứu giác nhạy cảm hơn bình thường
Khi mang thai, khứu giác của phụ nữ trở nên cực kỳ nhạy bén. Nhiều mùi thơm, mùi thức ăn hoặc mùi không dễ chịu như khói thuốc lá, nước hoa mạnh cũng khiến các mẹ cảm thấy buồn nôn hoặc ghê cổ. Điều này là do sự gắn kết mật thiết giữa hormone nữ và cảm giác về mùi vị trong cơ thể. - Sự thay đổi ở hệ tiêu hóa
Progesterone tăng cao – một loại hormone cần thiết để giữ thai và giúp thai nhi phát triển – cũng góp phần làm cho quá trình tiêu hóa của dạ dày chậm lại. Điều này dẫn đến cảm giác ợ nóng, khó tiêu và buồn nôn kéo dài.
“Nghén là hệ quả tất yếu của sự thay đổi hormon trong thai kỳ, tuy gây khó chịu nhưng cũng là dấu hiệu cho thấy cơ thể mẹ đang chuẩn bị cho sự phát triển của thai nhi.”
Cách Giúp Bà Bầu Lấy Lại Cân Bằng Dinh Dưỡng Khi Bị Nghén
Mặc dù nghén là hiện tượng phổ biến và phần lớn không gây nguy hiểm nghiêm trọng, nhưng nếu tình trạng này kéo dài khiến mẹ bầu không ăn uống được sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Dưới đây là những bí quyết hữu ích giúp bà bầu đảm bảo dinh dưỡng ngay cả khi nghén nặng:
- Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày
Thay vì ăn 3 bữa chính, mẹ bầu nên chia thành 5 – 6 bữa ăn nhỏ với khẩu phần vừa phải. Cách này vừa làm giảm cảm giác đầy bụng, buồn nôn, vừa giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất hiệu quả hơn. - Tránh thức ăn có mùi gây khó chịu
Bà bầu thường rất nhạy cảm với một số mùi thức ăn đặc trưng, nếu mùi đó làm bạn buồn nôn thì tốt nhất không nên chế biến hoặc để xuất hiện trong bữa ăn. Thay vào đó, có thể dùng gừng tươi hoặc hương thơm nhẹ nhàng giúp giảm nghén và kích thích tiêu hóa. - Giữ môi trường sống thoáng mát, tránh nơi nóng bức
Nhiệt độ cao thường làm cho cảm giác nghén thêm trầm trọng, nên cần giữ không gian sống thoáng khí, điều hòa nhiệt độ vừa phải, tránh nơi nóng ẩm gây khó chịu.
Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa: Cháo, súp, bánh mì nướng, khoai lang luộc, chuối chín… là những lựa chọn nhẹ bụng và bổ dưỡng.
Tăng cường thực phẩm giàu protein và vitamin: Bổ sung trứng luộc, sữa chua, các loại hạt, đậu phụ hoặc thịt nạc để đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết.
Bổ sung trái cây và rau xanh: Chọn loại ít mùi, dễ ăn như táo, lê, cà rốt luộc, hoặc ép nước uống nếu không ăn được dạng thô.
Uống đủ nước: Uống nước lọc, nước ép trái cây tươi hoặc nước dừa giúp giữ ẩm, giảm mệt mỏi và hỗ trợ tiêu hóa.
Sử dụng vitamin và khoáng chất bổ sung: Theo hướng dẫn của bác sĩ, mẹ bầu có thể dùng thêm viên uống bổ sung sắt, canxi, acid folic để bù lại lượng chất thiếu hụt.
Nghỉ ngơi hợp lý và giữ tâm lý thoải mái: Stress có thể khiến triệu chứng nghén nặng hơn, vì vậy mẹ bầu nên thư giãn, ngủ đủ giấc và vận động nhẹ nhàng mỗi ngày.
Lời khuyên từ Pharmacity dành cho bà bầu khi nghén
Mẹ bầu nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày, chọn thực phẩm dễ tiêu hóa và giàu dưỡng chất như chuối, khoai lang, ngũ cốc nguyên hạt để giảm cảm giác nghén mà vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng. Ngoài ra, có thể sử dụng thêm vitamin và khoáng chất dành riêng cho thai kỳ theo tư vấn của dược sĩ để hỗ trợ sức khỏe mẹ và bé trong suốt thai kỳ.
5 Câu hỏi thường gặp về nghén thai kỳ và dinh dưỡng
- Nghén kéo dài bao lâu thì có thể hết?
– Thông thường nghén bắt đầu từ tuần thứ 4-6 của thai kỳ và giảm dần sau tuần 12-14. Một số trường hợp nghén có thể kéo dài lâu hơn, thậm chí đến hết tam cá nguyệt thứ nhất. - Bà bầu bị nghén nặng có gây nguy hiểm cho thai nhi không?
– Nghén nhẹ không ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, nghén nặng, nôn nhiều gây mất nước và suy dinh dưỡng có thể gây hại. Vì vậy cần theo dõi và điều trị kịp thời. - Uống vitamin B6 có giúp giảm nghén không?
– Vitamin B6 là một trong những biện pháp an toàn và hiệu quả giúp giảm triệu chứng nghén, được khuyên dùng phổ biến trong thai kỳ. - Làm sao để ăn uống đủ mà không bị nôn khi nghén?
– Ăn nhiều bữa nhỏ, tránh mùi thức ăn khó chịu, chọn món dễ tiêu và bổ sung nước đều đặn là những cách hiệu quả giúp duy trì dinh dưỡng. - Dùng thuốc chống nghén có ảnh hưởng đến thai nhi không?
– Một số thuốc chống nghén được phép dùng theo chỉ định của bác sĩ với liều phù hợp và an toàn. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc để tránh gây hại cho mẹ và bé.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
