Hậu covid ăn gì để nhanh hồi phục và tránh suy dinh dưỡng?

Sau khi trải qua giai đoạn điều trị Covid-19, sức khỏe của nhiều người bị ảnh hưởng nặng nề với tình trạng suy dinh dưỡng và thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng. Vì thế, vấn đề “hậu Covid nên ăn gì?” trở thành câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Có một chế độ ăn uống khoa học, cân đối không chỉ giúp cải thiện sức khỏe nhanh chóng mà còn tăng cường hệ miễn dịch, giảm thiểu các biến chứng hậu Covid kéo dài. Bài viết sau sẽ cùng bạn giải đáp kỹ lưỡng về dinh dưỡng cần chú trọng và những thực phẩm nên ưu tiên sau Covid.

Tại sao cần đặc biệt quan tâm đến chế độ ăn uống hậu Covid?

Quá trình nhiễm và điều trị Covid-19 thường đi kèm với các triệu chứng nặng như sốt cao, suy hô hấp, làm cơ thể mất nhiều năng lượng và dưỡng chất. Hậu Covid, người bệnh thường có sức khỏe tinh thần và thể chất giảm sút, hệ miễn dịch suy yếu, dễ bị mệt mỏi và thiếu sức sống.

“Chăm sóc dinh dưỡng sau Covid chính là chìa khóa giúp cơ thể phục hồi toàn diện, tránh suy dinh dưỡng và nâng cao năng lượng để tái tạo sức khỏe.”

Đây chính là lý do vì sao việc thiết lập một thực đơn hợp lý, giàu dinh dưỡng rất cần thiết nhằm hạn chế nguy cơ mệt mỏi kéo dài và các triệu chứng hậu Covid. Nhiều trường hợp sau Covid còn rơi vào trạng thái chán ăn, dẫn đến giảm cơ bắp và hệ miễn dịch yếu kém, tạo tiền đề thuận lợi cho các bệnh nhiễm trùng khác.

Hậu Covid nên ăn gì? 3 nhóm dưỡng chất thiết yếu cần bổ sung

Để tăng cường sức khỏe phục hồi sau Covid, người bệnh cần đảm bảo cung cấp đủ 3 nhóm dưỡng chất chính sau:

• Nhóm thực phẩm giàu tinh bột: Gạo, khoai lang, bắp, mì, miến, các loại hạt và ngũ cốc. Đây là nguồn cung cấp năng lượng chính, giúp cơ thể và não bộ vận hành hiệu quả.
• Nhóm thực phẩm nhiều đạm: Thịt, cá, hải sản, trứng, các loại đậu và ngũ cốc. Đạm giúp xây dựng và phục hồi cơ bắp, hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.
• Nhóm thực phẩm chứa chất béo lành mạnh: Dầu thực vật, dầu cá, quả bơ, đậu phộng, dừa và một số mỡ động vật. Đây là nguồn năng lượng bền vững và cần thiết cho các hoạt động tế bào.

Một chế độ ăn cân đối thường có tỷ lệ dinh dưỡng hợp lý:

• Đạm: 13 – 20%
• Đường bột: 55 – 60%
• Chất béo: 20 – 25%

Việc linh hoạt thay đổi thực phẩm trong 3 nhóm này sẽ giúp bữa ăn đa dạng, tăng cường vị giác, tránh hiện tượng ngán ăn, chán ăn ở người bệnh.

Thực phẩm nên ưu tiên giúp hồi phục sức khỏe hậu Covid

Cá – Nguồn đạm và chất béo tốt cho phổi

Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, giàu đạm chất lượng và axit béo omega-3 giúp giảm viêm, tăng cường miễn dịch. Ngoài ra, các vitamin và khoáng chất trong cá còn bổ trợ tăng cường thị lực, kích thích ăn ngon, và cải thiện sức khỏe cơ bắp.

Ngũ cốc và đậu – Cung cấp tinh bột và đạm thực vật

Ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu chứa nhiều tinh bột chuyển hóa chậm, giúp cung cấp năng lượng ổn định. Bên cạnh đó, thành phần đạm thực vật trong đậu giúp bổ sung dưỡng chất cần thiết mà không gây áp lực lên hệ tim mạch.

Lời khuyên: Bạn có thể kết hợp ngũ cốc với gạo khi nấu cơm hoặc chế biến thành các món như cháo, salad để tăng sự đa dạng và kích thích vị giác.

Rau củ quả tươi – Vitamin và khoáng chất thiết yếu

Các loại rau xanh đậm, hoa quả chứa nhiều vitamin A, C, E, nhóm vitamin B cũng như sắt, kẽm, kali,… là các chất chống oxy hóa mạnh, giúp tái tạo tế bào, phục hồi tổn thương và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.

“Bổ sung rau củ quả nhiều màu sắc không chỉ giúp tăng cân bằng dinh dưỡng mà còn kích thích cảm giác ngon miệng cho người bệnh hậu Covid.”

Nên sử dụng rau luộc, canh rau thanh mát hoặc kết hợp làm sinh tố, salad để đổi vị, giảm cảm giác chán ăn khi sức khỏe còn yếu.

Tăng cường lượng nước cho cơ thể

Bệnh nhân sau Covid thường bị mất nước do sốt cao, có thể gây ra mất cân bằng điện giải và các vấn đề sức khỏe khác như chuột rút, sỏi gan. Vì vậy, cung cấp đủ nước rất quan trọng. Trung bình mỗi ngày nên uống từ 2 – 2,5 lít nước dưới nhiều hình thức: nước lọc, canh rau củ, nước ép trái cây, trà xanh hoặc các loại nước thải độc tự nhiên.

Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và probiotic hỗ trợ tiêu hóa

Sau Covid, nhiều người gặp các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, khó tiêu hoặc táo bón do thuốc và tổn thương niêm mạc ruột. Việc bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và probiotic sẽ giúp cải thiện hệ tiêu hóa, từ đó hấp thụ dưỡng chất hiệu quả hơn, góp phần phục hồi toàn diện.

• Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan và không hòa tan: Rau xanh, củ quả, yến mạch, lúa mạch, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt.
• Thực phẩm chứa probiotic: Sữa chua, kefir, kim chi, dưa muối, miso – giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Bạn nên tăng dần lượng chất xơ trong khẩu phần, kết hợp đa dạng các nguồn thực phẩm để tránh quá tải hệ tiêu hóa gây khó chịu. Đồng thời, uống đủ nước khi tăng chất xơ nhằm hỗ trợ vận chuyển chất thải trong ruột.

Thói quen dinh dưỡng và sinh hoạt hỗ trợ phục hồi hậu Covid

Bên cạnh việc chú trọng ăn uống, người hậu Covid cũng nên xây dựng thói quen sinh hoạt hợp lý nhằm tăng hiệu quả hồi phục:

1. Chia nhỏ bữa ăn: Ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày khoảng 5 – 6 bữa để tránh gánh nặng cho hệ tiêu hóa và tăng hấp thu dưỡng chất.
2. Tập luyện nhẹ nhàng: Đi bộ chậm, tập thở, yoga giúp cải thiện vận động phổi và tăng tuần hoàn máu.
3. Ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể tái tạo và hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả.
4. Tránh căng thẳng, stress: Duy trì tinh thần lạc quan giúp quá trình hồi phục nhanh hơn.

Chăm sóc toàn diện sẽ giúp người bệnh không chỉ nhanh khỏe lại mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống về lâu dài.

Những thực phẩm cần hạn chế khi hậu Covid

Mặc dù cần bổ sung đa dạng dưỡng chất, người hậu Covid nên tránh:

• Thực phẩm chứa nhiều cholesterol như óc heo, nội tạng, mỡ động vật để giảm nguy cơ các bệnh tim mạch.
• Thức ăn nhanh giàu dầu mỡ như gà rán, khoai tây chiên – dễ gây khó tiêu, tăng gánh nặng lên hệ tiêu hóa.
• Thức ăn chứa nhiều đường tinh luyện và nước ngọt có gas gây tăng đường huyết bất lợi cho quá trình hồi phục.
• Thức ăn mặn, nhiều muối như xúc xích, thực phẩm chế biến sẵn, các món muối chua làm cơ thể tích nước, phù nề.
• Không uống nhiều nước ngay trước bữa ăn vì có thể gây no giả, làm giảm cảm giác đói và ảnh hưởng đến lượng thức ăn tiêu thụ.

Lưu ý quan trọng đối với dinh dưỡng hậu Covid

Mỗi người sẽ có tiến trình hồi phục sau Covid khác nhau tùy vào thể trạng và cơ địa. Do đó, nên thực hiện chế độ ăn thanh đạm, dễ tiêu hóa và bổ dưỡng, chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày để người bệnh dễ hấp thu và tránh mệt mỏi.

Bên cạnh đó, bổ sung thêm sữa tươi hoặc các loại sữa hạt từ 1 – 2 ly/ngày cũng giúp cung cấp thêm canxi và các vi chất cần thiết cho phục hồi sức khỏe toàn diện. Đồng thời, duy trì ít nhất 3 bữa ăn có nguồn đạm từ cá và sáng tạo món ăn đa dạng, hấp dẫn sẽ khuyến khích người bệnh ăn ngon hơn và nhanh khỏe lại.

Lời khuyên từ Pharmacity về dinh dưỡng hậu Covid

• Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin nhóm B, vitamin C, D và các khoáng chất như kẽm, selen để hỗ trợ hệ miễn dịch tốt hơn.
• Sử dụng thêm các thực phẩm chức năng có chứa men vi sinh (probiotic) và các chất chống oxy hóa nếu có chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ.
• Uống đủ nước, cân đối các nhóm dưỡng chất theo 3 nhóm chính: tinh bột, đạm, chất béo lành mạnh.
• Tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích trong giai đoạn phục hồi.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ khi cần xây dựng thực đơn phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

5 Câu hỏi thường gặp (FAQ) về dinh dưỡng hậu Covid

1. Hậu Covid bao lâu thì nên bắt đầu ăn uống đa dạng, giàu dinh dưỡng?
   Ngay sau khi sức khỏe ổn định và không còn sốt, người bệnh nên bắt đầu bổ sung thức ăn đủ dinh dưỡng, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa và tăng dần độ đa dạng khi cảm thấy sức khỏe cải thiện.
2. Nên tránh ăn gì nếu hậu Covid có triệu chứng rối loạn tiêu hóa?
   Tránh các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn và thức uống có gas để giảm áp lực cho dạ dày, ruột.
3. Người lớn tuổi cần chú ý gì khi xây dựng chế độ dinh dưỡng hậu Covid?
   Người lớn tuổi nên ưu tiên thực phẩm giàu đạm dễ tiêu, tăng cường rau xanh, uống đủ nước và theo dõi sát tình trạng sức khỏe để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp, tránh suy dinh dưỡng và mất cơ.
4. Sữa hạt có phải là lựa chọn tốt cho người hậu Covid không?
   Có, sữa hạt như sữa đậu nành, hạt óc chó, hạnh nhân cung cấp thêm vitamin, chất khoáng và chất béo lành mạnh giúp tăng cường sức khỏe bền vững.
5. Có nên bổ sung viên uống vitamin hoặc thực phẩm chức năng sau Covid không?
   Có thể bổ sung tùy theo nhu cầu và chỉ dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ, đặc biệt những người ăn uống kém hoặc có bệnh nền để đảm bảo đủ dưỡng chất hỗ trợ hồi phục.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.