Thực đơn ăn uống đầy đủ phù hợp cho người tiểu đường tuýp 1

Bệnh tiểu đường, hay còn gọi là bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) là tình trạng tăng đường máu mạn tính do khiếm khuyết về tiết hay tác động của insulin. Insulin là một hormon được tiết ra bởi tuyến tụy, đây là hormon duy nhất của cơ thể có tác dụng làm hạ đường máu thông qua việc vận chuyển đường vào tế bào để sinh năng lượng. Nếu như cơ thể bị thiếu insulin hay insulin hoạt động kém làm giảm quá trình vận chuyển đường vào trong tế bào sẽ gây tăng đường máu dẫn đến bệnh ĐTĐ.

Đái tháo đường type 1 nên ăn gì?

Đái tháo đường type 1 do tế bào beta bị phá hủy nên người bệnh không còn hoặc còn rất ít insulin, 95% do cơ chế tự miễn. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên và cần phải tiêm insulin hàng ngày để ổn định đường huyết.

Ăn uống có thể ảnh hưởng người bị tiểu đường tuýp 1 như thế nào?

Carbohydrate

• Đối với người bị tiểu đường tuýp 1, điều quan trọng nhất là phải biết cân đối lượng carbohydrate trong một bữa ăn. Carbohydrate là loại thực phẩm chính làm tăng lượng đường trong máu. Lượng carbohydrate nạp vào trong mỗi bữa ăn sẽ quyết định lượng đường trong máu tăng cao như thế nào sau bữa ăn. 
• Sự cân bằng giữa lượng carbohydrate, insulin và các hoạt động thể chất là cần thiết để cơ thể duy trì mức đường huyết ổn định. Thực phẩm giàu carbohydrate sẽ làm tăng lượng đường huyết, trong khi đó insulin được tiêm vào sẽ làm giảm lượng đường trong máu.
• Trong chế độ ăn cho người tiểu đường tuýp 1 nên bổ sung thêm một lượng carbohydrate vừa phải và cố định hàng ngày để tránh tình trạng lượng đường trong máu tăng quá cao hoặc giảm xuống quá thấp gây hạ đường huyết.
• Hãy lựa chọn một loại carb có tác dụng nhanh, dễ tiêu hóa và hấp thụ vào máu tốt. Một số các loại carbs lành mạnh mà người tiểu đường tuýp 1 nên bổ sung là: ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc nguyên cám, gạo lứt, các loại đậu, trái cây, sữa chua không đường, các loại hạt, lúa mì nguyên hạt hoặc các loại bột ngũ cốc nguyên hạt khác.

Protein

• Protein là dưỡng chất cung cấp năng lượng cho cơ thể, đồng thời giúp cân bằng lượng đường trong máu, giảm cơn thèm đường và tạo cảm giác no lâu. Các loại thực phẩm giàu protein nên được bổ sung vào thực đơn dành cho người tiểu đường tuýp 1 có thể kể đến như: các loại đậu, trứng, hải sản, sữa ít béo, đậu Hà Lan, đậu phụ, thịt nạc, thịt gia cầm như thịt gà bỏ da, các loại cá,…

Chất xơ từ rau củ quả

Tiểu đường tuýp 1 nên ăn gì? Các loại rau củ quả không chứa tinh bột, ít đường và giàu chất xơ sẽ ít làm ảnh hưởng đến đường huyết của bạn. Đồng thời, chúng còn giúp bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất có lợi cho cơ thể. Một số các loại rau củ quả nên bổ sung vào thực đơn dành cho người tiểu đường tuýp 1 bao gồm:

• Rau xanh, chẳng hạn như rau diếp cá, cải xoăn, rau bina, cải xoong,..
• Ớt chuông
• Bí xanh
• Cà tím
• Đậu xanh
• Các loại nấm
• Bông cải xanh và bông cải trắng

Các loại rau củ quả khác giàu tinh bột và chứa nhiều đường hơn, chẳng hạn như khoai tây, bí ngô, ngô, ….vẫn có thể được đưa vào thực đơn với lượng nhỏ.

Chất béo lành mạnh

• Giống như protein, chất béo lành mạnh không phân hủy thành glucose nên không trực tiếp làm tăng lượng đường huyết của bạn. Các chất béo lành mạnh giúp người bị tiểu đường tuýp 1 cảm thấy no lâu hơn và tránh ăn quá nhiều carbohydrate. Tuy nhiên, bạn cũng nên kiểm soát lượng chất béo tiêu thụ. Chất béo lành mạnh thường chứa trong các loại thực phẩm như:
• Quả bơ
• Dầu ô liu
• Các loại hạt
• Các loại cá giàu axit béo omega 3 như cá hồi, cá ngừ và cá thu.

Các thực phẩm cần tránh

Một số các loại thực phẩm chứa nhiều đường và carbohydrate đã qua chế biến không nên được bổ sung vào thực đơn dành cho người tiểu đường tuýp 1. Bởi chúng có thể đưa mức đường huyết lên rất cao và rất nhanh. Một số các loại thực phẩm cần tránh có thể kể đến như:

• Các loại thực phẩm chứa carb đơn như cơm trắng
• Đường có trong mía, mật ong, và các loại trái cây như táo, nho
• Khoai tây chiên, gà rán hay các thực phẩm chiên xào, nhiều dầu mỡ nói chung
• Bánh kẹo có vị ngọt
• Các loại kem
• Bánh ngọt, bánh nướng, bánh quy
• Nước ngọt
• Nước tăng lực
• Sữa có hương vị
• Soda
• Đồ uống thể thao
• Trà có vị ngọt

Cách chọn chế độ ăn uống phù hợp cho người bị tiểu đường tuýp 1

Quan tâm đến thời gian ăn uống

• Thời gian ăn uống rất quan trọng khi xây dựng chế độ ăn cho người tiểu đường tuýp 1. Khi lên thực đơn, các bữa chính và bữa phụ trong ngày nên được ăn vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Tuyệt đối tránh việc bỏ bữa hoặc ăn uống không đúng giờ có thể làm tăng nguy cơ khiến lượng đường trong máu thấp (hạ đường huyết).

Luôn có bữa chính và bữa phụ

• Thực đơn dành cho người tiểu đường tuýp 1 không thể thiếu 2 bữa phụ xen kẽ với 3 bữa ăn chính mỗi ngày nhằm mục đích là giữ mức đường huyết ổn định trong suốt cả ngày. Các lựa chọn cho bữa phụ lành mạnh nhất phù hợp với người bị tiểu đường tuýp 1 là: Sữa chua không đường, các loại hạt không tẩm ướp gia vị, yến mạch, trái cây ít đường…nhằm giúp duy trì cân nặng và kiểm soát tốt lượng đường huyết.

Kết luận

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã có thêm những thông tin hữu ích về tiểu đường tuýp 1 nên ăn gì, cũng như cách xây dựng thực đơn dành cho người tiểu đường tuýp 1 khoa học nhất. Bệnh tiểu đường tuýp 1 không thể chữa khỏi, vì vậy, hãy duy trì một chế độ ăn uống khoa học để sống vui khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh nhé!

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.