Xét nghiệm định lượng nt-probnp - công cụ quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá suy tim

Xét nghiệm định lượng NT-proBNP là một công cụ quan trọng được sử dụng phổ biến trong việc chẩn đoán, theo dõi điều trị, đánh giá tiên lượng và sàng lọc các bệnh liên quan đến suy tim và các bệnh lý tim mạch khác.

Xét nghiệm NT-proBNP là gì?

Xét nghiệm NT-proBNP (N-terminal pro B-type natriuretic peptide) là một xét nghiệm định lượng của một peptid gọi là NT-proBNP. Peptid này có vai trò quan trọng trong quá trình chẩn đoán và đánh giá tiên lượng cho bệnh nhân mắc bệnh suy tim.

NT-proBNP được tạo thành từ pre-pro-peptid có 134 acid amin. Pre-pro-peptid này chia thành hai phần: proBNP (108 gốc acid amin) và một đoạn peptid tín hiệu (26 gốc acid amin). Khi proBNP được giải phóng vào huyết quản, nó sẽ bị phân giải bởi một enzyme protease furin, tạo thành NT-proBNP (76 acid amin) và BNP (32 acid amin).

NT-proBNP và BNP có nồng độ cao trong cơ tâm thất trái, nồng độ thấp trong mô tâm nhĩ và cơ tâm thất phải. Khi có sự tăng cường sức nén huyết động tại tim, NT-proBNP sẽ được tăng phóng thích. Do đó, việc đo nồng độ NT-proBNP có thể đánh giá mức độ suy tim ở bệnh nhân.

NT-proBNP được loại bỏ chủ yếu thông qua thận. Xét nghiệm định lượng NT-proBNP được sử dụng phổ biến hơn xét nghiệm định lượng BNP trong việc chẩn đoán bệnh suy tim do độ nhạy cao của nó.

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm NT-proBNP?

Xét nghiệm NT-proBNP có thể được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Chẩn đoán suy tim: Xét nghiệm NT-proBNP có thể giúp chẩn đoán suy tim ở bệnh nhân có triệu chứng khó thở cấp và đồng thời loại trừ các nguyên nhân khác gây khó thở.
• Đánh giá suy tim ở bệnh nhân có nguy cơ: Xét nghiệm NT-proBNP có thể được sử dụng để đánh giá và loại trừ suy tim ở những bệnh nhân có nguy cơ cao như bệnh nhân tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh động mạch vành.
• Chẩn đoán suy tim khó khăn: Xét nghiệm NT-proBNP có thể hữu ích trong việc chẩn đoán suy tim ở những trường hợp khám lâm sàng hoặc khi không thể tiến hành siêu âm, như trong trường hợp người béo phì, trẻ em hoặc người cao tuổi.
• Chẩn đoán suy tim ở trẻ em và sơ sinh mắc bệnh tim bẩm sinh: Xét nghiệm NT-proBNP có thể được sử dụng để chẩn đoán suy tim ở trẻ em và sơ sinh mắc bệnh tim bẩm sinh.
• Phân biệt tăng NT-proBNP với các bệnh lý không phải suy tim: Xét nghiệm NT-proBNP cũng có thể giúp phân biệt tăng NT-proBNP trong các bệnh lý không phải suy tim, như bệnh cơ tim, bệnh van tim, thiếu máu, rối loạn nhịp nhĩ, đột quỵ do nhồi máu não, các hội chứng tâm phế và các bệnh khác.

Ý nghĩa của xét nghiệm NT-proBNP

NT-proBNP đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và đánh giá suy tim cũng như các vấn đề tim mạch khác. Việc thực hiện xét nghiệm NT-proBNP có thể mang lại nhiều lợi ích như:

• Sàng lọc suy tim: Xét nghiệm NT-proBNP được sử dụng để sàng lọc suy tim ở những bệnh nhân có nguy cơ cao nhưng chưa có triệu chứng cơ năng.
• Định lượng và theo dõi suy tim: Xét nghiệm NT-proBNP có độ nhạy cao và có cơ hội phát hiện suy tim hơn so với các phương pháp khác. Nồng độ NT-proBNP trong huyết thanh cũng có thể sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị và đánh giá tiên lượng bệnh nhân suy tim.
• Tầm soát suy tim: Xét nghiệm NT-proBNP cũng có thể được sử dụng để tiến hành tầm soát suy tim trong nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch.

Xét nghiệm NT-proBNP cung cấp các giá trị tham chiếu cho nồng độ NT-proBNP trong huyết thanh. Các giá trị này thay đổi tùy theo độ tuổi của người. Vì vậy, việc đo nồng độ NT-proBNP phải được thực hiện bởi các chuyên gia y tế và được đưa ra nhận định phù hợp.

Việc sớm phát hiện và chẩn đoán suy tim là rất quan trọng để có những phương pháp điều trị kịp thời, từ đó giảm thiểu các biến chứng và cải thiện chất lượng sống của người bệnh. Do đó, những người có nguy cơ cao mắc bệnh suy tim cần thường xuyên đi khám bác sĩ để theo dõi sức khỏe và nhận được điều trị kịp thời.

Các câu hỏi thường gặp về xét nghiệm NT-proBNP:

1. Xét nghiệm NT-proBNP cần thể hiện kết quả trong bao lâu?

   Xét nghiệm NT-proBNP thường cần khoảng 1-2 ngày để có kết quả.

2. Cần chuẩn bị gì trước khi thực hiện xét nghiệm NT-proBNP?

   Không cần chuẩn bị đặc biệt trước khi thực hiện xét nghiệm NT-proBNP.

3. Nếu kết quả xét nghiệm NT-proBNP của tôi cao, điều đó có nghĩa là tôi bị suy tim?

   Kết quả xét nghiệm NT-proBNP chỉ là một chỉ số và cần phải được đánh giá kết hợp với triệu chứng và kết quả khác để đưa ra chẩn đoán suy tim.

4. Tôi có thể thực hiện xét nghiệm NT-proBNP ở bất kỳ phòng khám nào không?

   Việc thực hiện xét nghiệm NT-proBNP cần phải được thực hiện trong các phòng khám có trang thiết bị và chuyên gia y tế đủ điều kiện và chuyên môn.

5. Có những yếu tố nào có thể làm tăng nồng độ NT-proBNP trong cơ thể?

   Những yếu tố như tăng huyết áp, suy tim, bệnh van tim, bệnh cơ tim, vành tai biến, rối loạn nhịp nhĩ, vành tai biến não do nhồi máu, và một số bệnh lý khác có thể làm tăng nồng độ NT-proBNP trong cơ thể.

Nguồn: Tổng hợp