Vừng đen - lợi ích cho sức khỏe và cách sử dụng

Vừng đen, hay còn được gọi là mè đen, là một loại hạt được sử dụng phổ biến ở nước ta. Không chỉ có hương thơm bùi mà vừng đen còn có nhiều công dụng với sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu vừng đen mang lại lợi ích gì và mức độ sử dụng hàng ngày hợp lý.

Vừng đen – Một loại hạt dân dã giàu dinh dưỡng

• Với chỉ 2 thìa hạt vừng đen, bạn đã cung cấp cho cơ thể thành phần dinh dưỡng bao gồm:
  • 100 calo
  • 15% chất béo bão hòa
  • 41% chất béo không bão hòa
  • 39% chất béo bão hòa đơn
  • 2g chất xơ
  • 3g chất đạm
  • 18% canxi
  • 11% phốt pho
  • 16% magie
  • 83% đồng
  • 15% sắt
  • 22% mangan
  • 9% kẽm

“Vừng đen có tác dụng gì?”

Vừng đen mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, hãy cùng tìm hiểu một số công dụng nổi bật:

1. Tốt cho hệ tiêu hóa

Với chỉ khoảng 30g vừng đen chưa tách vỏ, bạn đã cung cấp cho cơ thể 3.5g chất xơ (chiếm khoảng 12% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày). Vì chứa lượng chất xơ dồi dào, vừng đen giúp cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa. Y học cổ truyền đã sử dụng vừng đen như một loại thuốc dân gian giúp nhuận tràng và chữa táo bón. Chất xơ trong vừng đen cũng có tác dụng làm giảm triệu chứng của hội chứng ruột kích thích và bệnh trĩ.

2. Cung cấp chất béo lành mạnh

Chất béo là một trong những nhóm chất dinh dưỡng quan trọng không thể thiếu cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu sử dụng chất béo không đúng cách, sẽ gây tác hại cho sức khỏe. Vừng đen chứa lượng chất béo lành mạnh (chất béo không bão hòa), có tác dụng cung cấp năng lượng và duy trì các quá trình sinh học, sinh lý trong cơ thể. Chất béo không bão hòa trong vừng đen thay thế cho chất béo bão hòa giúp giảm cholesterol xấu trong máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

3. Tốt cho xương khớp

Vừng đen là một lựa chọn tuyệt vời để duy trì sức khỏe xương khớp. Thành phần dinh dưỡng của vừng đen chứa canxi, sắt, magie, đồng, kẽm, phốt pho… các chất này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương và phòng ngừa loãng xương. Ngoài ra, chúng cũng tham gia vào quá trình tổng hợp collagen và tăng cường liên kết xương.

“Vừng đen mang lại nhiều lợi ích không ngờ”

4. Giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính

Vừng đen chứa sesamin và sesamolin – những chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng chống lại các gốc tự do gây hại cho tế bào. Các lignans có trong hạt vừng đen giúp chống lại phản ứng stress oxy hóa, ngăn chặn hỏng tế bào và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư, tim mạch, tiểu đường type 2. Ngoài ra, gamma-tocopherol – một loại vitamin E trong vừng đen – còn giúp tăng cường sức khỏe tim mạch.

5. Tốt cho sức khỏe và sắc đẹp

Vừng đen không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn tốt cho làn da và tóc:

• Kẽm trong hạt vừng đen tham gia vào quá trình tạo collagen, giúp tăng cường mô cơ, da và tóc.
• Vitamin E trong vừng đen là một chất chống oxy hóa mạnh, có thể làm chậm quá trình lão hóa da.
• Polyphenol thực vật có trong hạt vừng đen giúp tóc đen, bóng và khỏe.

6. Hỗ trợ sức khỏe tuyến giáp

Vừng đen giàu selen, và tuyến giáp là nơi chứa nồng độ selen cao nhất trong cơ thể. Vì vậy, vừng đen có tác dụng tốt cho quá trình sản xuất hormone của tuyến giáp. Ngoài ra, kẽm, vitamin B6, đồng và sắt có trong vừng đen cũng đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe tuyến giáp và quá trình sản xuất hormone.

7. Giúp chữa viêm đại tràng

Chữa viêm đại tràng bằng vừng đen đã được áp dụng từ xa xưa. Trong Y học cổ truyền, vừng đen có tính hàn, vị ngọt, không độc, có tác dụng sát trùng, giải độc, và tiêu viêm. Magie trong hạt vừng giúp tăng lưu thông máu, đẩy nhanh phục hồi đại tràng bị viêm. Omega 3 và axit phytic có khả năng kháng viêm, giúp giảm nguy cơ ung thư ruột già. Chất xơ trong vừng đen giúp giảm triệu chứng khó tiêu và táo bón thường gặp ở bệnh nhân viêm đại tràng.

8. Mức sử dụng hàng ngày hợp lý

Mặc dù vừng đen có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không được sử dụng quá mức cần thiết để tránh tác dụng phụ không mong muốn. Theo khuyến cáo, mỗi ngày bạn nên ăn từ 15 – 20g vừng đen. Hãy để vừng chín trước khi sử dụng để đảm bảo hương vị thơm ngon và giúp tiêu hóa tốt, đảm bảo vệ sinh thực phẩm. Việc tìm hiểu mức sử dụng hàng ngày là rất quan trọng. Nếu ăn quá nhiều vừng đen, bạn có thể gặp phải các tác dụng phụ như giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, tăng cân, gây tiêu chảy, phát ban, mẩn ngứa trên da hoặc mất cân bằng nội tiết tố.

9. Sử dụng vừng đen đúng cách cho sức khỏe tốt nhất

Ngoài việc tìm hiểu mức sử dụng hàng ngày, để sử dụng vừng đen tốt nhất cho sức khỏe, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Uống mè đen vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng khi thức dậy để cải thiện da, vóc dáng và tóc.
• Nếu muốn giảm cân, bạn có thể uống nước mè đen hoặc nước mè đen pha sữa tươi không đường trước bữa ăn.
• Khi rang vừng đen, hãy rang chín để đảm bảo hương vị thơm ngon, dễ tiêu hóa và an toàn hơn.

Tuy nhiên, một số trường hợp không nên ăn vừng đen như: người bị đông máu, huyết khối, viêm tắc tĩnh mạch, sỏi thận, thừa cân béo phì. Nếu có dị ứng với hạt mè, bạn cũng nên hạn chế sử dụng vừng đen. Các triệu chứng dị ứng thường gặp như phát ban, ngứa, nổi mề đay, sưng cổ họng, bồn chồn và nôn ói. Dị ứng nặng có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng.

Lời khuyên từ Pharmacity

Việc bổ sung các loại hạt dinh dưỡng như vừng đen vào chế độ ăn uống hàng ngày là một cách đơn giản và hiệu quả để tăng cường sức khỏe. Hãy lựa chọn vừng đen chất lượng và sử dụng đúng cách để tận hưởng những lợi ích tuyệt vời mà loại hạt này mang lại.

Những câu hỏi thường gặp

1. Ăn bao nhiêu vừng đen mỗi ngày là đủ?

Không có một liều lượng chính xác cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, một lượng khoảng 1-2 muỗng canh vừng đen mỗi ngày thường được coi là an toàn và có thể mang lại lợi ích sức khỏe. Quan trọng là bạn nên kết hợp vừng đen vào một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng.

2. Vừng đen có tác dụng phụ gì không?

Nhìn chung, vừng đen an toàn khi tiêu thụ với lượng vừa phải. Tuy nhiên, một số người có thể gặp các tác dụng phụ như:

• Dị ứng: Dị ứng vừng đen là một tình trạng có thể xảy ra, với các triệu chứng từ nhẹ (phát ban, ngứa) đến nghiêm trọng (khó thở, sốc phản vệ).
• Khó tiêu: Ăn quá nhiều vừng đen có thể gây khó tiêu do hàm lượng chất xơ và dầu cao.
• Tương tác thuốc: Vừng đen có thể tương tác với một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc làm loãng máu. Nếu bạn đang dùng thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thêm vừng đen vào chế độ ăn.

3. Vừng đen có tốt cho tóc không?

Vừng đen từ lâu đã được biết đến với khả năng hỗ trợ sức khỏe tóc. Các dưỡng chất như axit béo, vitamin E và khoáng chất trong vừng đen có thể giúp nuôi dưỡng tóc, làm tóc đen bóng và giảm tình trạng tóc gãy rụng. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu khoa học để chứng minh đầy đủ những tác dụng này.

4. Vừng đen có giúp cải thiện sức khỏe xương không?

Vừng đen là một nguồn cung cấp canxi, magie và phốt pho tốt, đều là những khoáng chất quan trọng cho sức khỏe xương. Việc bổ sung vừng đen vào chế độ ăn uống có thể góp phần duy trì xương chắc khỏe và phòng ngừa các bệnh liên quan đến xương.

5. Vừng đen rang hay vừng đen sống tốt hơn?

Cả vừng đen rang và vừng đen sống đều có những lợi ích riêng. Vừng đen sống giữ được hàm lượng dinh dưỡng ban đầu. Quá trình rang có thể làm tăng hương vị và giúp cơ thể dễ hấp thụ một số chất dinh dưỡng hơn. Tuy nhiên, nhiệt độ cao có thể làm giảm một số vitamin. Tốt nhất là bạn nên sử dụng cả hai loại trong chế độ ăn uống của mình.

Nguồn: Tổng hợp