Vẹo cột sống ở thanh thiếu niên: tìm hiểu về chứng và cách điều trị
Toàn bộ cột sống của con người được tạo thành từ nhiều xương, được gọi là đốt sống, nối với nhau bằng một loại mô đàn hồi gọi là sụn. Điều này mang lại linh hoạt cho việc uốn cong, duỗi người, giữ thăng bằng và thậm chí đi lại. Vẹo cột sống là khi các đốt sống tạo thành một đường cong thay vì thẳng. Vẹo cột sống vô căn là loại vẹo cột sống phổ biến nhất, đặc biệt là ở thanh thiếu niên.
Vẹo cột sống ở thanh thiếu niên (AIS)
Vẹo cột sống vô căn ở thanh thiếu niên là tình trạng cột sống bị cong bất thường, xuất hiện trong tuổi thơ ấu hoặc thanh thiếu niên. Thay vì phát triển thẳng, cột sống phát triển cong sang hai bên, thường có hình chữ “S” hoặc “C” thon dài, xương cột sống cũng hơi xoắn hoặc xoay. Vẹo cột sống ở thanh thiếu niên thường xuất hiện trong giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng của thanh thiếu niên. Trong nhiều trường hợp, đường cong cột sống vẫn ổn định, mặc dù ở một số trẻ, tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian. Có sự khác biệt giới tính trong việc mắc phải vẹo cột sống, nhưng mức độ vẹo cột sống nhẹ lại phổ biến như nhau ở cả nam và nữ.
“Vẹo cột sống ở thanh thiếu niên là một điều bí ẩn về mặt y học. Không ai biết chắc chắn tại sao mọi người lại mắc bệnh này, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng bệnh này có tính di truyền trong gia đình. Chứng vẹo cột sống vô căn không phải do mang ba lô nặng, tư thế xấu, chơi thể thao hoặc bất cứ điều gì khác mà bạn có thể làm. Bạn không có quyền kiểm soát liệu mình có bị vẹo cột sống hay không, điều này là do gen của bạn.”
Dấu hiệu và triệu chứng của vẹo cột sống
Vẹo cột sống có thể dễ nhận thấy trong một số trường hợp. Đường cong ở cột sống có thể khiến cơ thể nghiêng sang trái hoặc phải. Nếu bạn mắc vẹo cột sống, bạn có thể trông như đang nghiêng sang một bên. Một số người có một bên vai cao hơn bên kia hoặc một bên bả vai nhô ra nhiều hơn bên kia. Nếu cột sống của bạn bị xoắn, một bên lồng ngực có thể nhô ra nhiều hơn khi cúi người xuống. Tình trạng vẹo cột sống thường không rõ ràng và biểu hiện là sự mất cân đối các mốc giải phẫu như hông, vai, đầu. Thông thường, mức độ vẹo cột sống được chia làm nhẹ, vừa và nghiêm trọng, với đường cong nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến phổi và cần can thiệp từ các chuyên gia chỉnh hình để ngăn chặn tình trạng nghiêm trọng hơn.
“Phẫu thuật chỉnh hình là một trong những phương pháp điều trị vẹo cột sống nghiêm trọng. Qua quá trình phẫu thuật, bác sĩ chỉnh hình sẽ làm thẳng cột sống càng nhiều càng tốt và giữ nó cố định bằng thanh và ốc vít. Bằng cách đó, đường cong sẽ được cải thiện.”
Phương pháp điều trị vẹo cột sống
Đối với các trường hợp vẹo cột sống nhẹ, thường không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, quan trọng là phải điều trị đúng cách và theo dõi thường xuyên để xem xét mức độ vẹo cột sống có tiến triển hay không. Trẻ em đang trong giai đoạn phát triển vẫn có nguy cơ vẹo cột sống tăng lên, vì vậy việc theo dõi và can thiệp kịp thời là cần thiết. Đối với các trường hợp vẹo cột sống nghiêm trọng, phẫu thuật hợp nhất cột sống có thể cần thiết. Việc đeo nẹp cố định cột sống cũng là một phương pháp điều trị khác giúp ngăn ngừa tình trạng vẹo cột sống tiến triển. Tuy nhiên, không có cách khắc phục nhanh chóng chứng vẹo cột sống và việc điều trị phục hồi sẽ mất một thời gian. Thậm chí sau khi điều trị, cột sống vẫn có thể tạo ra sự mất cân đối, nhưng nó sẽ không tiến triển thêm nữa và cho phép người bệnh sống một cuộc sống bình thường và năng động.
Câu hỏi thường gặp (FAQs) về vẹo cột sống ở thanh thiếu niên:
1. Vẹo cột sống có cần phẫu thuật không?
Trường hợp vẹo cột sống nhẹ thường không cần phẫu thuật. Tuy nhiên, trong các trường hợp vẹo cột sống nghiêm trọng, phẫu thuật có thể cần thiết để chỉnh hình cột sống.
2. Vẹo cột sống ở thanh thiếu niên có thể tự khắc phục không?
Không có cách tự khắc phục tức thì cho vẹo cột sống ở thanh thiếu niên. Việc điều trị phục hồi có thể mất một thời gian và đòi hỏi sự can thiệp từ các chuyên gia chỉnh hình.
3. Vẹo cột sống ở thanh thiếu niên có thể gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng không?
Trong những trường hợp vẹo cột sống nghiêm trọng, đường cong có thể ảnh hưởng đến phổi và gây ra vấn đề về hô hấp. Việc can thiệp từ các chuyên gia chỉnh hình là cần thiết để ngăn chặn tình trạng nghiêm trọng hơn.
4. Có cách nào tránh mắc phải vẹo cột sống?
Chứng vẹo cột sống vô căn không phải do mang ba lô nặng, tư thế xấu, chơi thể thao hoặc bất cứ điều gì khác mà bạn có thể làm. Vẹo cột sống có tính di truyền trong gia đình, nên không có cách nào tránh mắc phải hoàn toàn.
5. Khi nào cần viện trợ từ các chuyên gia chỉnh hình?
Việc viện trợ từ các chuyên gia chỉnh hình cần thiết trong trường hợp vẹo cột sống nghiêm trọng, tình trạng đường cong ảnh hưởng đến phổi, và khi các biện pháp điều trị không giúp cải thiện tình trạng.
Nguồn: Tổng hợp