Tỷ lệ mắc hiếm muộn gia tăng ở các cặp vợ chồng hiện nay: Nguyên nhân và giải pháp

Trong xã hội hiện đại, tỷ lệ mắc hiếm muộn ở các cặp vợ chồng đang có xu hướng tăng cao. Theo thống kê, khoảng 7,7% dân số Việt Nam gặp vấn đề về vô sinh, hiếm muộn, trong đó gần 50% là các cặp vợ chồng dưới 30 tuổi.

Nguyên nhân dẫn đến hiếm muộn

Hiếm muộn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố từ phía nam giới, nữ giới hoặc cả hai.

Nguyên nhân từ phía nam giới

• Rối loạn sinh tinh trùng: Số lượng và chất lượng tinh trùng kém có thể gây khó khăn trong việc thụ thai.
• Các bệnh lý: Giãn tĩnh mạch thừng tinh, viêm nhiễm cơ quan sinh dục có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc, uống rượu bia, sử dụng chất kích thích đều có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.

Nguyên nhân từ phía nữ giới

• Rối loạn rụng trứng: Kinh nguyệt không đều hoặc vô kinh có thể là dấu hiệu của rối loạn này.
• Bệnh lý về tử cung, ống dẫn trứng: Viêm nhiễm, tắc nghẽn ống dẫn trứng làm cản trở quá trình thụ thai.
• Ảnh hưởng của tuổi tác: Khả năng sinh sản giảm dần theo tuổi, đặc biệt sau 35 tuổi.

Nguyên nhân từ cả hai phía

• Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, áp lực công việc có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
• Lối sống hiện đại: Chế độ ăn uống không hợp lý, thiếu vận động cũng góp phần gây hiếm muộn.

Dấu hiệu nhận biết hiếm muộn

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu hiếm muộn giúp cặp vợ chồng có hướng điều trị kịp thời.

Ở nam giới

• Rối loạn chức năng tình dục: Rối loạn cương dương, xuất tinh sớm hoặc muộn.
• Đau, sưng hoặc có khối u ở tinh hoàn: Đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
• Thay đổi về lông, tóc: Sự thay đổi này có thể do rối loạn hormone.

Ở nữ giới

• Kinh nguyệt không đều: Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc vô kinh có thể là dấu hiệu của rối loạn rụng trứng.
• Đau vùng chậu: Đau khi quan hệ tình dục hoặc đau vùng chậu có thể liên quan đến các vấn đề về tử cung, ống dẫn trứng.
• Tiết dịch âm đạo bất thường: Sự thay đổi về màu sắc, mùi hoặc lượng dịch có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm.
• Lưu ý: Nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu trên, nên thăm khám chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Giải pháp điều trị và phòng ngừa hiếm muộn

Để đối phó với tình trạng hiếm muộn, các cặp vợ chồng có thể áp dụng các biện pháp sau:

Thay đổi lối sống

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung đầy đủ dưỡng chất, hạn chế thức ăn nhanh và đồ uống có cồn.
• Tập luyện thể dục đều đặn: Duy trì cân nặng hợp lý và tăng cường sức khỏe tổng thể.
• Tránh xa các chất kích thích: Hạn chế hoặc ngừng sử dụng thuốc lá, rượu bia và các chất gây nghiện.

Phương pháp y tế

• Thăm khám và tư vấn chuyên khoa: Xác định nguyên nhân cụ thể để có hướng điều trị phù hợp.
• Sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản: Theo chỉ định của bác sĩ, các loại thuốc có thể giúp cải thiện khả năng thụ thai.
• Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản: Áp dụng các phương pháp như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) để tăng cơ hội có con.

Chia sẻ thực tế: Chị Lan và anh Hùng kết hôn đã 5 năm nhưng chưa có con. Sau khi thăm khám, họ phát hiện cả hai đều có vấn đề về sức khỏe sinh sản. Nhờ áp dụng phương pháp IVF và thay đổi lối sống, họ đã chào đón bé trai đầu lòng sau nhiều năm mong mỏi.

Việc nhận biết sớm và điều trị kịp thời là yếu tố quan trọng giúp các cặp vợ chồng vượt qua thử thách hiếm muộn và thực hiện ước mơ làm cha mẹ.

Tầm quan trọng của việc thăm khám sớm

Hiếm muộn không phải là dấu chấm hết. Điều quan trọng là phát hiện và điều trị kịp thời. Các nghiên cứu cho thấy, các cặp vợ chồng điều trị sớm có tỷ lệ thành công cao hơn 30% so với những người trì hoãn.

Những lợi ích khi khám sớm:

• Xác định nguyên nhân sớm để có phương pháp điều trị phù hợp.
• Tăng cơ hội thành công trong điều trị hiếm muộn, đặc biệt ở phụ nữ dưới 35 tuổi.
• Tiết kiệm chi phí hơn so với điều trị muộn.
• Giảm căng thẳng, áp lực tâm lý trong quá trình cố gắng thụ thai.

Chuyên gia khuyến nghị: “Nếu hai vợ chồng quan hệ tình dục thường xuyên (2-3 lần/tuần) và không sử dụng biện pháp tránh thai trong 12 tháng mà vẫn chưa có con, hãy đến ngay bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra.” – TS.BS Nguyễn Hoài Bắc, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.

Lời khuyên từ chuyên gia

1. Duy trì lối sống lành mạnh

• Tăng cường thực phẩm giàu kẽm, omega-3 và axit folic giúp cải thiện khả năng sinh sản.
• Tránh thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh chứa nhiều chất bảo quản không tốt cho hệ sinh sản.
• Giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng bằng các hoạt động như yoga, thiền, đi dạo.

2. Thời điểm quan hệ tối ưu để dễ thụ thai

• Quan hệ trong khoảng thời gian rụng trứng giúp tăng khả năng thụ thai.
• Sử dụng que thử rụng trứng hoặc theo dõi chu kỳ kinh nguyệt để xác định ngày rụng trứng chính xác.
• Không nên quan hệ quá nhiều hoặc quá ít. Mỗi tuần 2-3 lần là lý tưởng.

3. Khám sức khỏe tiền hôn nhân và định kỳ

• Nên khám sức khỏe sinh sản trước khi kết hôn để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.
• Tiêm phòng các bệnh có thể ảnh hưởng đến sinh sản như rubella, HPV.
• Khám phụ khoa, nam khoa định kỳ để theo dõi sức khỏe sinh sản.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Hiếm muộn và vô sinh có khác nhau không?

Có. Hiếm muộn là khi hai vợ chồng gặp khó khăn trong việc có con sau một năm quan hệ tình dục thường xuyên mà không sử dụng biện pháp tránh thai. Vô sinh là khi một hoặc cả hai người không thể có con do nguyên nhân cụ thể.

2. Tinh trùng yếu có chữa được không?

Có thể. Tinh trùng yếu có thể được cải thiện bằng chế độ ăn uống khoa học, tập luyện thể thao và sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản theo chỉ định của bác sĩ.

3. Nữ giới ngoài 35 tuổi có còn khả năng sinh con tự nhiên không?

Có, nhưng khả năng thụ thai sẽ giảm dần. Sau 35 tuổi, chất lượng trứng suy giảm, nguy cơ sảy thai và dị tật bẩm sinh tăng lên. Nếu chưa có con, bạn nên thăm khám sớm và cân nhắc các phương pháp hỗ trợ sinh sản.

4. Nam giới có cần bổ sung thực phẩm chức năng để tăng khả năng sinh sản không?

Không bắt buộc, nhưng một số thực phẩm chứa vitamin E, C, kẽm, selen, omega-3 có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng. Tuy nhiên, bổ sung phải theo hướng dẫn của bác sĩ.

5. Hiếm muộn có thể điều trị dứt điểm không?

Tùy nguyên nhân. Nhiều trường hợp hiếm muộn có thể được điều trị thành công bằng thuốc, thay đổi lối sống hoặc áp dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như IUI, IVF.

Lời khuyên cuối cùng: Hiếm muộn không có nghĩa là không thể có con. Nếu bạn và bạn đời gặp khó khăn trong việc mang thai, đừng ngại tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia y tế. Hãy duy trì tinh thần lạc quan, chế độ sống lành mạnh và kiên trì với phương pháp điều trị phù hợp.

Bài viết cung cấp thông tin tham khảo, không thay thế chẩn đoán và điều trị y khoa. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể.

Nguồn: Tổng hợp