Tại sao ăn dứa lại bị rát lưỡi? bí quyết khắc phục hiệu quả

Dứa không chỉ là loại trái cây thơm ngon, hấp dẫn mà còn là nguồn dinh dưỡng vô cùng phong phú, đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, không ít người khi ăn dứa lại gặp phải cảm giác rát và ngứa lưỡi, gây khó chịu và băn khoăn không biết nguyên nhân từ đâu cũng như cách xử lý ra sao. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những kiến thức chuyên sâu, kết hợp kinh nghiệm và khoa học để giải thích hiện tượng này và chia sẻ cách ăn dứa mà không bị rát lưỡi hiệu quả.

Thành Phần Dinh Dưỡng Đặc Biệt Trong Quả Dứa

Quả dứa chứa đến hơn 75% là nước, bên cạnh đó còn rất nhiều dưỡng chất đa dạng giúp bổ sung năng lượng và hỗ trợ cơ thể khỏe mạnh:

• Carbohydrate: Khoảng 18,4%, chủ yếu gồm saccharose (đường mía), glucose.
• Protein và chất béo: Lượng nhỏ nhưng dễ hấp thu, gồm protid (0,68%) và lipid (0,06%).
• Chất xơ và khoáng chất: Cellulose, canxi, sắt, magiê, photpho, mangan, iod… giúp hệ tiêu hóa vận hành trơn tru và xương chắc khỏe.
• Vitamin: Dứa cung cấp dồi dào vitamin nhóm B, vitamin C – chất chống oxy hóa mạnh, vitamin A và vitamin K.
• Enzyme Bromelain: Là thành phần quan trọng nhất khiến dứa đặc biệt, tập trung trong phần lõi trắng, với khả năng phân hủy protein cực mạnh.

“Bromelain trong dứa có tính năng phân hủy protein gấp 1000 lần trọng lượng của nó trong vài phút, tương đương với các enzyme tiêu hóa như pepsin, papain.”

Công Dụng Sức Khỏe Nổi Bật Của Dứa

Theo y học dân gian và hiện đại, dứa đem đến nhiều giá trị tuyệt vời:

• Hỗ trợ tiêu hóa: Nước ép dứa giúp phòng và giảm táo bón, thanh lọc đường ruột nhờ tác động của bromelain.
• Chống viêm và giảm sưng: Bromelain có đặc tính kháng viêm mạnh, giúp làm dịu vùng tổn thương, thúc đẩy làm lành vết thương nhanh chóng.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Vitamin C và các khoáng chất hỗ trợ nâng cao sức đề kháng, chống lại các bệnh viêm nhiễm và lão hóa.
• Giải nhiệt và lợi tiểu: Rễ và nõn dứa được dùng trong Đông y để làm mát cơ thể, thanh lọc độc tố.

Tại Sao Khi Ăn Dứa Lại Bị Rát Lưỡi?

Cảm giác rát, ngứa lưỡi sau khi ăn dứa xuất phát chủ yếu từ enzyme bromelain có trong quả. Đây là một loại enzyme thủy phân protein:

• Khi tiếp xúc với bề mặt da mềm như môi, lưỡi, niêm mạc miệng, bromelain phân hủy các protein trên da, dẫn đến cảm giác đau rát và ngứa.
• Phần lõi dứa chứa bromelain nhiều gấp 20 lần phần thịt, nên thường khiến cảm giác rát mạnh hơn nếu ăn phần lõi.
• Thông thường, triệu chứng này chỉ kéo dài vài giờ và không gây hại.

“Cảm giác rát lưỡi sau khi ăn dứa là dấu hiệu tạm thời, phản ứng với enzym bromelain có tác dụng phân hủy protein của dứa.”

Tuy nhiên, nếu xuất hiện thêm các dấu hiệu như phát ban, ngứa dữ dội, nổi mày đay hay khó thở thì rất có thể bạn bị dị ứng với dứa – nên đến bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Cách Ăn Dứa Để Không Bị Rát Lưỡi Nhưng Vẫn Giữ Được Lợi Ích

Dưới đây là những bí quyết được nhiều chuyên gia dinh dưỡng và người có kinh nghiệm áp dụng giúp giảm hoặc loại bỏ cảm giác rát lưỡi mà vẫn giữ được dưỡng chất quý giá:

• Ngâm dứa với muối: Cắt dứa thành miếng nhỏ, ngâm trong nước muối pha loãng khoảng 10 phút trước khi ăn. Muối giúp làm trung hòa enzyme bromelain và giảm tính phân giải protein.
• Ngâm dứa với baking soda: Hòa tan 1 thìa baking soda trong nước nóng, chờ nguội và ngâm dứa khoảng 2-3 phút rồi rửa sạch. Baking soda cũng ức chế hoạt động của bromelain rất hiệu quả.
• Chế biến bằng nhiệt: Đun nấu, xào nấu dứa sẽ giảm mạnh enzym bromelain vì nhiệt độ cao làm mất hoạt tính enzyme. Tuy nhiên, vẫn nên gọt sạch mắt và vỏ trước khi chế biến.
• Chọn loại dứa chín vừa phải: Dứa quá chín hoặc quá xanh sẽ làm tăng cảm giác rát do hàm lượng enzyme chưa được cân bằng.
• Sử dụng kèm thực phẩm chứa kem hoặc sữa: Ăn dứa cùng với kem, sữa chua hoặc các sản phẩm làm từ sữa để giảm kích ứng niêm mạc do protein trong sữa tạo màng bảo vệ.
• Không nên ăn quá nhiều dứa cùng lúc: Ăn lượng vừa phải giúp giảm áp lực cho niêm mạc lưỡi, tránh hiện tượng kích ứng mạnh gây đau rát.

Lý Do Nên Giữ Lại Phần Lõi Dứa Khi Ăn

Phần lõi dứa thường bị bỏ đi vì quá cứng và có cảm giác gây rát nhiều, nhưng thực tế lại chứa lượng bromelain cao nhất, giúp:

• Hỗ trợ tăng cường tiêu hóa protein nhanh và hiệu quả.
• Đẩy nhanh quá trình điều trị các rối loạn dạ dày.
• Tăng sức đề kháng và hỗ trợ điều trị một số bệnh nhờ tác dụng kháng viêm.
• Giúp làm mềm các mô cơ và cải thiện lưu thông máu nhờ khả năng phân giải protein đặc biệt.

“Bromelain trong lõi dứa không chỉ giúp tiêu hóa mà còn gia tăng hiệu quả điều trị một số bệnh, do đó không nên loại bỏ phần lõi hoàn toàn.”

Như vậy, dứa là một loại trái cây vừa ngon miệng vừa giàu giá trị dinh dưỡng với khả năng chăm sóc sức khỏe toàn diện. Nếu biết cách bảo quản và chế biến đúng, bạn hoàn toàn có thể thưởng thức dứa mà không lo ngứa rát lưỡi, tận hưởng trọn vẹn tinh túy của thiên nhiên.

Lời Khuyên Từ Pharmacity

Khi chọn dứa ăn, bạn nên ưu tiên dứa tươi, chưa qua xử lý nhiều để giữ nguyên enzyme và dưỡng chất. Tuy nhiên, nếu bạn có tiền sử dị ứng hoặc da niêm mạc mẫn cảm, hãy ăn với lượng vừa phải và áp dụng các mẹo giảm rát lưỡi như ngâm nước muối hoặc baking soda. Ngoài ra, Pharmacity khuyên bạn nên bổ sung thêm các thực phẩm giàu vitamin C và các khoáng chất từ rau củ để tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể dễ dàng thích nghi với enzyme bromelain.

Nếu cảm giác rát hoặc dị ứng kéo dài quá 24 giờ hoặc kèm theo dấu hiệu nghiêm trọng như sưng tấy, khó thở, bạn nên đến ngay cơ sở y tế hoặc Pharmacity gần nhất để được khám và tư vấn kịp thời. Đồng thời, bạn có thể tham khảo một số sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa hoặc chăm sóc niêm mạc miệng phù hợp do các dược sĩ tại Pharmacity tư vấn.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Tại sao dứa lại khiến lưỡi tôi bị rát?
   Hiện tượng này do enzyme bromelain trong dứa có khả năng phân hủy protein trên niêm mạc lưỡi, gây cảm giác đau rát và ngứa.
2. Liệu cảm giác rát này có gây hại cho sức khỏe không?
   Thông thường, cảm giác này chỉ là tạm thời và không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu xuất hiện thêm triệu chứng như phát ban, ngứa dữ dội hoặc khó thở, bạn cần tìm đến bác sĩ để được khám và điều trị sớm.
3. Nên làm gì để giảm rát lưỡi khi ăn dứa?
   Bạn có thể thử ngâm dứa trong nước muối hoặc baking soda trước khi ăn, ăn dứa cùng với sữa chua, kem hoặc nấu chín dứa để giảm hoạt tính của bromelain.
4. Có nên bỏ phần lõi dứa khi ăn?
   Không nên bỏ hoàn toàn phần lõi vì đây là nơi chứa lượng bromelain nhiều nhất, giúp hỗ trợ tiêu hóa và tăng hiệu quả điều trị một số bệnh. Tuy nhiên, nếu bạn dị ứng hoặc cơ địa nhạy cảm, nên hạn chế ăn phần này.
5. Người bị dị ứng với dứa nên làm gì?
   Nếu bạn nghi ngờ bị dị ứng với dứa, tránh ăn các sản phẩm từ dứa và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn kỹ hơn. Pharmacity cũng có các sản phẩm hỗ trợ kiểm soát dị ứng và tăng cường sức đề kháng mà bạn có thể tìm hiểu.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.