Sự khác biệt giữa rối loạn tuần hoàn não và đột quỵ
Rối loạn tuần hoàn não và đột quỵ đều là những tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến não bộ và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, hai bệnh này có những triệu chứng và nguyên nhân khác biệt mà không phải ai cũng hiểu rõ. Việc nhận biết và phân biệt chúng là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Triệu chứng khác biệt giữa rối loạn tuần hoàn não và đột quỵ
Rối loạn tuần hoàn não là tình trạng mà lưu lượng máu đến não không đủ, dẫn đến thiếu oxy và dưỡng chất nuôi dưỡng các tế bào não. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Chóng mặt, mất thăng bằng
- Đau đầu dai dẳng
- Mệt mỏi, suy giảm trí nhớ
- Khó tập trung
- Mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu
Đột quỵ, ngược lại, là tình trạng cấp cứu xảy ra khi máu cung cấp cho một phần của não bị gián đoạn hoặc giảm mạnh, gây tổn thương tế bào não. Các triệu chứng đột quỵ bao gồm:
- Đột ngột yếu hoặc tê bì một bên cơ thể
- Khó nói hoặc hiểu ngôn ngữ
- Mất thị lực đột ngột một hoặc cả hai mắt
- Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân
- Mất thăng bằng hoặc phối hợp vận động kém
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Rối loạn tuần hoàn não có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Xơ vữa động mạch: Tình trạng này làm hẹp các mạch máu, giảm lưu lượng máu đến não.
- Tăng huyết áp: Huyết áp cao gây căng thẳng cho các mạch máu và làm suy yếu thành mạch.
- Tiểu đường: Tăng nguy cơ tổn thương mạch máu và giảm tuần hoàn máu.
- Thoái hoá: Thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ…gây chèn ép mạch máu làm giảm lượng máu lưu thông lên não
- Do chèn ép từ bên ngoài hoặc do các bệnh thần kinh (u não, u tiểu não, u dây thần kinh số 8).
- Do chấn thương: Làm tổn thương các mạch máu não (bóc tách động mạch cảnh trong, bóc tách động mạch đốt sống….)
- Các yếu tố nguy cơ khác: Các yếu tố khác bao gồm hút thuốc lá, béo phì, lối sống ít vận động và căng thẳng cũng có thể góp phần vào sự phát triển của rối loạn tuần hoàn não.
Đột quỵ thường được chia thành hai loại chính:
- Đột quỵ thiếu máu não (ischemic stroke): Chiếm khoảng 87% các trường hợp đột quỵ, do một cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu.
- Đột quỵ xuất huyết não (hemorrhagic stroke): Xảy ra khi một mạch máu bị vỡ, gây chảy máu trong não.
Yếu tố nguy cơ đột quỵ:
- Tuổi tác: Người cao tuổi người có khả năng bị tai biến cao hơn, từ 55 tuổi trở đi cứ 10 năm thì nguy cơ bị bệnh lại tăng gấp hai lần.
- Giới tính: Tỷ bị bệnh ở nữ thường thấp hơn nam giới.
- Tiền sử gia đình: Trong gia đình có người từng bị bệnh này thì khả năng mắc bệnh này cao hơn so với những người bình thường.
- Đang mắc hoặc đang điều trị các bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, thừa cân béo phì…
- Mỡ máu: Cholesterol cao có thể tích tụ trên thành động mạch, tạo thành vật cản gây tắc nghẽn mạch máu não.
- Hút thuốc: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người hút thuốc có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 2 lần. Khói thuốc làm tổn thương thành mạch máu, gia tăng quá trình xơ cứng động mạch.
Biện pháp phòng ngừa
Phương pháp phòng ngừa rối loạn tuần hoàn não và phòng ngừa đột quỵ:
- Duy trì lối sống lành mạnh: Tập thể dục đều đặn, ăn uống cân đối và không hút thuốc, không uống rượu bia và các chất kích thích
- Chế độ nghỉ ngơi hợp lý: Xây dựng chế độ làm việc, nghỉ ngơi và thư giãn hợp lý. Nên có thời gian nghỉ ngơi tối thiểu là 10 phút khi thực hiện các công việc về trí óc liên tục trong 2 tiếng đồng hồ. Ngủ đủ giấc, ít nhất 7-8 tiếng mỗi ngày.
- Chế độ ăn uống khoa học: Bổ sung các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như rau xanh, quả mọng, cá giàu omega-3, và hạn chế các thực phẩm có nhiều đường và chất béo bão hòa.
- Kiểm soát các bệnh nền: Điều trị và quản lý tốt các bệnh như tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu.
- Giảm stress: Áp dụng các phương pháp thư giãn như yoga, thiền để giảm căng thẳng.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ: Thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý có thể gây thiểu năng tuần hoàn não.
Kết luận
Việc phân biệt rõ ràng giữa rối loạn tuần hoàn não và đột quỵ không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về các bệnh này mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe não bộ của bạn. Bằng cách nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc phải các tình trạng nguy hiểm này. Đừng quên kiểm tra sức khỏe định kỳ và tư vấn với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ. Sự chủ động và kiến thức y học sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy trong việc bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình.