Quy trình xét nghiệm quai bị và ưu điểm của nó
Xét nghiệm quai bị là một quá trình được thực hiện để phân loại các chủng virus và tình trạng miễn dịch của một người đối với virus gây bệnh. Qua việc xác định liệu người đó đã từng mắc bệnh hay chưa, chúng ta có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời trước khi bệnh trở nặng hơn. Quai bị, một loại bệnh truyền nhiễm do virus quai bị gây ra, lây lan nhanh chóng qua không khí và đường hô hấp. Nếu không được phát hiện sớm, quai bị có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là đối với nam giới. Vì vậy, rất nhiều người đã tự chủ động phòng ngừa bằng cách tiêm vắc xin quai bị và tìm hiểu về các loại xét nghiệm quai bị hiện có để đưa ra quyết định phù hợp.
Những điều cần biết về quai bị
Quai bị, trong dân gian còn gọi là bệnh má chàm bàm, là một bệnh lý gây sưng đau các tuyến nước bọt và có khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp. Bệnh này có thể xảy ra ở trẻ em cũng như người lớn và kéo dài từ ủ bệnh đến khi hồi phục có thể lên đến hơn 3 tuần. Virus quai bị được tìm thấy trong nước bọt và nước mũi, có thể truyền qua đường ho, hắt hơi, nói chuyện và tiếp xúc với các đồ vật đã nhiễm virus. Bệnh lây lan trong vòng 2 ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng. Những triệu chứng phổ biến bao gồm viêm họng, sưng tuyến mang tai, sốt, đau đầu,… Nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và hệ thần kinh.
Khi nào cần thực hiện xét nghiệm quai bị?
Xét nghiệm quai bị được thực hiện để phát hiện và xác định các chủng virus di truyền, cũng như khả năng miễn dịch của cơ thể với virus quai bị. Mọi người thường thực hiện xét nghiệm quai bị cho các mục đích sau:
- Để biết liệu mình có nhiễm virus quai bị hay không nếu có nghi ngờ mắc bệnh.
- Để xác định liệu một người đã từng mắc bệnh quai bị hay chưa.
- Để xác định khả năng miễn dịch của cơ thể với virus quai bị, từ đó có thể theo dõi và xác định phương pháp điều trị phù hợp.
Hiện nay, có nhiều phương pháp xét nghiệm quai bị phổ biến, và bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp thích hợp dựa trên mục đích của cuộc khám. Các phương pháp xét nghiệm quai bị chính xác nhất bao gồm xét nghiệm máu, xét nghiệm kháng thể và xét nghiệm nuôi cấy virus. Tuy nhiên, xét nghiệm quai bị chỉ được thực hiện khi cần xác định nguyên nhân của các biến chứng nguy hiểm liên quan đến bệnh.
Các phương pháp xét nghiệm quai bị chính xác nhất
Hiện nay, có ba phương pháp xét nghiệm quai bị phổ biến nhất:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu bệnh quai bị được sử dụng để phát hiện bạch cầu và bạch cầu đa nhân trung tính, bạch cầu sẽ giảm khi nguyên nhân gây bệnh là do virus, và tăng lên khi nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn. Xét nghiệm cũng sẽ kiểm tra nồng độ amylase trong máu và nước tiểu.
- Xét nghiệm kháng thể: Xét nghiệm kháng thể được sử dụng để chẩn đoán bệnh sởi ở trẻ em và người lớn. Phương pháp này chỉ định khi cần xác nhận khả năng miễn dịch của cơ thể với virus quai bị và có nguy cơ mắc bệnh. Các kháng thể của quai bị là các protein được sản xuất bởi hệ miễn dịch của cơ thể để bảo vệ trước sự tấn công của virus. Hai loại kháng thể phổ biến là IgM và IgG.
- Xét nghiệm nuôi cấy virus hoặc vật liệu di truyền của virus (RT-PCR): Phương pháp này liên quan đến xác định gen di truyền của virus và nuôi cấy virus trên nhiều mẫu. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ nhằm đánh giá tình trạng bệnh và không thể xác định được khả năng miễn dịch của cơ thể. Xét nghiệm RT-PCR được chỉ định cho những người có hệ miễn dịch yếu, không có phản ứng kháng thể miễn dịch.
Khích lệ người dân chủ động tìm hiểu về quai bị và thực hiện xét nghiệm quai bị để đảm bảo sức khỏe
Xét nghiệm quai bị có thể cho kết quả như thế nào?
Sau khi thực hiện ba phương pháp xét nghiệm trên, kết quả và ý nghĩa của chúng được diễn giải như sau:
- Nếu một người chưa tiêm ngừa nhưng có kháng thể IgM, khả năng cao người này đã nhiễm bệnh quai bị.
- Nếu cùng lúc có cả kháng thể IgM và IgG, người này đã mắc bệnh.
- Nếu một người có kháng thể IgG và đã tiêm vắc xin quai bị hoặc không bị nhiễm bệnh, người này đã tiên phòng bằng miễn dịch với virus quai bị.
- Nếu không có kháng thể IgM và IgG, người này không miễn dịch với virus quai bị, khả năng cao là do phản ứng kháng thể chậm hoặc chưa tiếp xúc với virus.
- Nếu kết quả xét nghiệm nuôi cấy virus hoặc xét nghiệm vật liệu di truyền của virus (RT-PCR) là âm tính, người đó không nhiễm bệnh, và các triệu chứng quai bị có thể là dấu hiệu của một bệnh khác.
Tìm hiểu về triệu chứng và phòng ngừa quai bị là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bạn
Trung tâm Tiêm chủng cung cấp dịch vụ tiêm phòng an toàn và chất lượng cho bạn và gia đình. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn, chúng tôi cam kết đảm bảo sức khỏe và bảo vệ khỏi những bệnh truyền nhiễm như quai bị, rubella và sởi. Hãy đến ngay hôm nay để được tiêm phòng và đảm bảo sức khỏe!
Câu hỏi thường gặp (FAQ) về xét nghiệm quai bị:
1. Tôi cần xét nghiệm quai bị trong trường hợp nào?
Người cần xét nghiệm quai bị bao gồm:
- Những người có triệu chứng của quai bị như sưng tuyến nước bọt và đau nhức.
- Những người có nguy cơ cao mắc bệnh quai bị, ví dụ như tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc đi qua các khu vực có dịch bệnh.
- Phụ nữ có kế hoạch mang thai hoặc đang mang thai.
2. Có những loại xét nghiệm quai bị nào?
Có ba phương pháp xét nghiệm quai bị chính xác nhất bao gồm xét nghiệm máu, xét nghiệm kháng thể và xét nghiệm nuôi cấy virus.
3. Tôi cần chuẩn bị như thế nào cho xét nghiệm quai bị?
Trước khi thực hiện xét nghiệm quai bị, bạn nên thông báo cho bác sĩ về nhiều yếu tố như triệu chứng, tiếp xúc với bệnh nhân bị quai bị và lịch sử tiêm phòng.
4. Xét nghiệm quai bị có đau không?
Xét nghiệm máu và xét nghiệm kháng thể quai bị không gây đau. Xét nghiệm nuôi cấy virus hoặc vật liệu di truyền của virus có thể đau và không thoải mái nhất định.
5. Kết quả xét nghiệm quai bị sẽ có sẵn sau bao lâu?
Thời gian nhận kết quả xét nghiệm quai bị thường phụ thuộc vào phương pháp xét nghiệm được sử dụng. Thông thường, kết quả có sẵn trong vài ngày hoặc một tuần.
Nguồn: Tổng hợp
