Nhận biết thiếu và thừa vitamin A

Vitamin A là retinol, với các sản phẩm chuyển hóa retinaldehyd và acid retinoic đều có hoạt tính sinh học, trong đó retinaldehyd cần cho thị giác bình thường, còn acid retinoic cần cho sự tạo hình, sự tăng trưởng và biệt hóa tế bào. Vitamin A còn có vai trò trong việc sử dụng sắt, miễn dịch dịch thể, miễn dịch qua trung gian tế bào T, hoạt động thực bào. Thiếu và thừa vitamin A đều gây bệnh. Thiếu vitamin A thường có những triệu chứng: quáng gà, bệnh nhân không nhìn thấy khi chạng vạng tối; khô mắt và điểm Bitôt; dày sừng da. Nếu không điều trị kịp thời, sự thủy phân protein và rách giác mạc sẽ gây mù vĩnh viễn. Trẻ em thiếu vitamin A dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn, sởi, bệnh hô hấp và tiêu chảy. Thừa vitamin A sẽ gây ngộ độc, gồm các triệu chứng: tăng áp lực nội sọ, chóng mặt, song thị, thóp phồng ở trẻ nhỏ, động kinh và viêm da tróc vảy… Ngộ độc vitamin A mạn tính gặp ở người lớn dùng 50.000 IU/ngày và trẻ em dùng 20.000 IU/ngày liên tục trong nhiều tháng. Các triệu chứng ngộ độc mạn tính là: da khô, môi khô và nứt, viêm lưỡi, nôn mửa, hói đầu, nhức xương, tăng calci máu, tăng lipid máu, phì đại hạch bạch huyết, vô kinh, tăng áp lực nội sọ và phù gai thị; xơ gan với tăng áp lực tĩnh mạch cửa; mất muối khoáng của xương. Nếu bạn thấy người thân có triệu chứng như trên thì nên đưa đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. BS. Trần Anh