Lối sống lành mạnh cho người bệnh viêm màng não
Viêm màng não là một dạng bệnh nhiễm trùng của màng não và có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào, đặc biệt ở trẻ nhỏ.Bệnh viêm màng não dễ gây ra biến chứng, thậm chí có thể ảnh hưởng đến tính mạng nên tuyệt đối không được chủ quan, coi thường. Cùng tìm hiểu về bệnh viêm màng não và chế độ ăn, lối sống cho người bệnh viêm màng não.
Viêm màng não là gì?
Màng não là một lớp mô liên kết của cơ thể, chúng ôm xung quanh các cơ quan hệ thần kinh trung ương (CNS). Lớp màng này không những tạo không gian “cách ly” mô thần kinh trung ương khỏi lớp xương cứng xung quanh, bảo vệ khỏi những tác động bên ngoài, chúng còn tạo môi trường cho các tế bào này hoạt động hiệu quả.
Màng não gồm ba lớp mô, giúp che phủ và bảo vệ não bộ, tủy gai. Từ ngoài vào trong, các lớp màng não lần lượt là: màng cứng, màng nhện và màng mềm.
Viêm màng não là tình trạng viêm của màng nhện và màng mềm bao bọc xung quanh não và tủy sống, thường là do sự lây lan của nhiễm trùng. Tùy vào lứa tuổi mà có các căn nguyên gây viêm màng não khác nhau:
- Ở trẻ em thường gặp viêm màng não là do nhiễm virus, bên cạnh đó vi khuẩn cũng là tác nhân gây viêm màng não nguy hiểm.
- Ở người lớn viêm màng não do vi khuẩn thường gặp do liên cầu lợn, phế cầu, não mô cầu,… Ngoài ra vi khuẩn và nấm cũng có thể dẫn đến viêm màng não.
Tùy thuộc vào căn nguyên viêm màng não có thể tự giới hạn trong một vài tuần hoặc có thể tiến triển nặng đe dọa đến tính mạng
Viêm màng não là một dạng bệnh nhiễm trùng của màng não và có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào
Nguyên nhân viêm màng não
Viêm màng não có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như: virus, vi khuẩn, nấm và viêm màng não mãn tính.
Viêm màng não do virus
Virus gây bệnh phổ biến nhất ở mọi lứa tuổi là Enterovirus. Đặc biệt virus này chiếm 85% nguyên nhân gây viêm màng não ở trẻ em. Nhóm Coxsackie hoặc Echovirus là căn nguyên phổ biến nhất, hay gặp nhất như Coxsackievirus A6 và B3, Echovirus type 30, 18, 9, 11,…. Ở trẻ 3 tháng tuổi thường gặp Coxsackie virus nhóm B. EV71 và Coxsackievirus A16.
Viêm màng não do vi khuẩn
Viêm màng não do vi khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn cấp tính màng não do một số loại vi khuẩn gây nên. Có ít nhất 14 căn nguyên gây viêm màng não vi khuẩn. Ở trẻ em, nguyên nhân thường gặp nhất là vi khuẩn Haemophilus influenzae týp B (Hib), phế cầu và não mô cầu. Ở người lớn lớn là liên cầu khuẩn, phế cầu và não mô cầu.
Viêm màng não do nấm
Viêm màng não do nấm là bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương hiếm gặp, thường gặp nhất ở những người suy giảm miễn dịch như người nhiễm HIV, sử dụng corticoid kéo dài, bệnh máu ác tính,…
Viêm màng não mãn tính
Viêm màng não mãn tính kéo dài từ 4 tuần trở lên, do nhiều loại vi sinh vật và yếu tố nguy cơ như: Nấm, spirochetes, Mycobacterium tuberculosis, rickettsiae, Toxoplasma gondii, HIV, enteroviruses và một số bệnh rối loạn thấp khớp tự miễn dịch (lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp) và ung thư.
Có nhiều nguyên nhân gây viêm màng não
Triệu chứng viêm màng não
Viêm màng não thường có những triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với viêm đường hô hấp thông thường, sốt siêu vi như: sốt cao, chán ăn, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc ho, chảy nước mũi, nôn… Để phân biệt bệnh lý viêm màng não với các bệnh viêm đường hô hấp thông thường khác, có thể dựa vào các triệu chứng quan trọng sau:
- Co giật: Người bệnh có thể co giật một phần cơ thể như tay, chân, mắt, miệng hoặc cũng có thể co giật toàn thân. Một số trường hợp co giật đơn thuần do sốt cao hoặc do rối loạn điện giải, nhưng cũng cần phải theo dõi xem trẻ có bị viêm màng não không.
- Rối loạn ý thức: người bệnh dễ bị kích động, sau đó ngủ li bì, lờ đờ, hôn mê.
- Đau đầu, nôn hoặc có biểu hiện liệt mặt, liệt hoặc giảm vận động ở chân, tay hoặc nửa người.
- Đối với trẻ sơ sinh: dấu hiệu ban đầu thường không đặc hiệu và rất khó phân biệt với các bệnh nhiễm trùng khác. Người bệnh có thể sốt hoặc không sốt, đi kèm một trong các triệu chứng trên. Một số biểu hiện thần kinh hay gặp là ngủ li bì, thóp phồng, co giật.
Các thực phẩm nên ăn khi mắc bệnh viêm màng não
Axit béo omega – 3
Các loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 có thể giúp làm giảm tình trạng viêm do bệnh viêm màng não gây ra cũng như tăng cường hệ miễn dịch. Các chất béo không bão hòa này có vai trò quan trọng với chức năng của não cũng như giảm viêm.
Một số loại cá như cá ngừ, cá bơn và cá hồi là nguồn cung cấp axit béo omega – 3 tự nhiên. Các nguồn khác bao gồm hạt lanh, đậu nành, quả óc chó, hạt bí ngô và các loại dầu chế biến từ các loại hạt và hạt giống.
Thực phẩm axit béo omega-3 có thể giúp làm giảm tình trạng viêm do bệnh viêm màng não
Các hóa chất thực vật
Estrogen thực vật hoặc hóa chất thực vật như genistein, có thể ức chế hoạt động của hóa chất liên quan đến bệnh viêm màng não
Isoflavone và phytoestrogen là hai loại hóa chất thực vật có khả năng làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và có thể giúp phòng ngừa bệnh viêm màng não. Các hóa chất thực vật này được tìm thấy chủ yếu trong đậu nành và các sản phẩm được chế biến từ đậu nành như sữa đậu nành, đậu hũ và miso.
Đậu nành rất tốt cho người bệnh viêm màng não
Vitamin C
Thực phẩm giàu vitamin C có thể hạn chế các biến chứng nghiêm trọng của viêm màng não do vi khuẩn. Các chất chống oxy hóa trong thực phẩm giàu vitamin C giúp chống lại các gốc tự do làm suy yếu hệ miễn dịch. Vitamin C hỗ trợ cơ thể chống nhiễm trùng và hữu ích trong việc điều trị viêm màng não do vi khuẩn.
Nguồn thực phẩm có chứa nhiều vitamin C bao gồm trái cây họ cam quýt như cam, bưởi và cà chua, dưa đỏ, ớt đỏ, bông cải xanh, dâu tây, kiwi.
Thực phẩm giàu vitamin C giúp chống nhiễm trùng và tăng cường miễn dịch cho người bệnh viêm màng não
Probiotics
Sữa chua có probiotics giúp cải thiện những vấn đề về đường tiêu hóa thường xuất hiện kèm với bệnh nhân viêm màng não. Probiotics trong chất bổ sung hoặc thực phẩm cũng góp phần tăng cường hệ miễn dịch giúp chống lại sự lây nhiễm bệnh viêm màng não.Ngoài sữa chua, các loại thực phẩm khác cũng có probiotics là sữa và pho mát.
Lối sống phòng và hạn chế tiến triển cho người mắc bệnh viêm màng não
Rèn luyện bản thân có một lối sống lành mạnh khoa học sẽ giúp phòng tránh và hạn chế được phần nào tình trạng của bệnh viêm màng não ở người lớn:
- Luyện tập thể thao thường xuyên rèn luyện sức khỏe tăng sức đề kháng.
- Rửa tay đúng cách với xà phòng, giữ vệ sinh môi trường xung quanh.
- Tiêm vaccine ngừa bệnh ngay từ khi còn nhỏ.
- Hạn chế và đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bị bệnh, phải được bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe 24/24 sau khi tiếp xúc với người bệnh.
- Nói không với rượu bia và chất kích thích.
- Nếu phát hiện thấy có dấu hiệu bất thường của cơ thể thì đến ngày trung tâm y tế gần nhất để thăm khám và điều trị kịp thời.
Thực hiện lối sống lành mạnh khoa học để phòng và hạn chế viêm màng não.
Kết luận
Chăm sóc và duy trì một lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt trong việc quản lý và phòng ngừa bệnh viêm màng não. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm bắt được những thông tin quan trọng về chế độ ăn uống và lối sống khoa học dành cho người bệnh viêm màng não. Hãy luôn chú ý đến việc bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng, rèn luyện thể dục thường xuyên và giữ vệ sinh cá nhân tốt. Đừng quên tiêm phòng đầy đủ và hạn chế tiếp xúc với nguồn lây nhiễm. Sự quan tâm và chăm sóc từ gia đình và cộng đồng là nguồn động lực lớn giúp người bệnh vượt qua khó khăn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.