Chế độ dinh dưỡng cho người bị chấn thương sọ não nặng
Chấn thương sọ não (Traumatic brain injury – TBI) là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và hấp thu dinh dưỡng của người bệnh. Việc xây dựng chế độ ăn uống cho người chấn thương sọ não nặng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những nguyên tắc cơ bản để xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, đồng thời gợi ý thực phẩm người chấn thương sọ não nên ăn và người chấn thương sọ não nặng nên kiêng ăn gì, cùng với các lưu ý quan trọng trong quá trình chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân.
Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn uống hợp lý
- Đảm bảo đủ calo và chất dinh dưỡng: Nhu cầu calo của người bệnh TBI có thể cao hơn bình thường do quá trình phục hồi cần nhiều năng lượng. Do đó, cần đảm bảo cung cấp đủ lượng calo và các chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất cho bệnh nhân.
- Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn ba bữa chính truyền thống, hãy chia nhỏ thành 5-6 bữa ăn nhỏ trong ngày. Việc này giúp bệnh nhân dễ tiêu hóa và hấp thu thức ăn hơn.
- Chọn thực phẩm mềm, dễ nhai: Do khả năng nhai nuốt có thể bị ảnh hưởng sau TBI, hãy ưu tiên lựa chọn những thực phẩm mềm, dễ nhai như súp, cháo, sinh tố, xay nhuyễn,…
- Theo dõi cân nặng: Việc theo dõi cân nặng thường xuyên giúp đánh giá tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân và điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
- Bổ sung nước đầy đủ: Nước đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm cả quá trình phục hồi sau TBI. Do đó, cần đảm bảo cung cấp đủ nước cho bệnh nhân mỗi ngày, thông qua nước lọc, súp, canh,…
Thực phẩm nên và không nên ăn để hồi phục sau chấn thương sọ não nặng
Thực phẩm người chấn thương sọ não nên ăn
- Protein: Protein giúp xây dựng và sửa chữa các mô bị tổn thương. Các nguồn protein tốt cho người bệnh TBI bao gồm thịt nạc, cá, trứng, sữa, đậu nành,…
- Chất béo lành mạnh: Chất béo lành mạnh cung cấp năng lượng và hỗ trợ hấp thu vitamin. Các nguồn chất béo lành mạnh tốt cho người bệnh TBI bao gồm quả bơ, dầu ô liu, các loại hạt,…
- Trái cây và rau quả: Trái cây và rau quả cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình phục hồi. Ưu tiên lựa chọn những loại trái cây và rau quả mềm, dễ tiêu hóa.
- Ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt cung cấp carbohydrate phức tạp, chất xơ và vitamin B. Các loại ngũ cốc nguyên hạt tốt cho người bệnh TBI bao gồm gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám,…
Người chấn thương sọ não nặng nên kiêng ăn
- Đồ ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn: Những thực phẩm này thường chứa nhiều calo, chất béo bão hòa, natri và ít chất dinh dưỡng, không tốt cho quá trình phục hồi của bệnh nhân.
- Đồ ngọt và thức uống có đường: Đồ ngọt và thức uống có đường có thể làm tăng lượng đường huyết đột ngột, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi.
- Rượu bia và chất kích thích: Rượu bia và chất kích thích có thể gây hại cho não bộ và làm chậm quá trình phục hồi.
Lưu ý
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn uống cho người chấn thương sọ não nặng phù hợp với tình trạng cụ thể của bệnh nhân.
- Theo dõi sát sao tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân và điều chỉnh chế độ ăn khi cần thiết.
- Khuyến khích bệnh nhân ăn uống tự chủ, tuy nhiên cần hỗ trợ nếu bệnh nhân gặp khó khăn.
- Tạo bầu không khí ăn uống vui vẻ, thoải mái để bệnh nhân có thể ăn ngon miệng hơn.
- Kiên nhẫn và động viên bệnh nhân trong quá trình thực hiện chế độ ăn uống cho người chấn thương sọ não nặng.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng sau chấn thương sọ não nặng. Việc xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể, hỗ trợ quá trình sửa chữa các mô bị tổn thương, tăng cường hệ miễn dịch và đẩy nhanh quá trình phục hồi của bệnh nhân.
Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về chế độ dinh dưỡng cho người chấn thương sọ não nặng. Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn xây dựng được chế độ ăn uống phù hợp cho người bệnh, góp phần vào quá trình phục hồi chức năng hiệu quả.