Liều nhắc lại trong tiêm chủng - bảo vệ sức khỏe của trẻ
Việc tiêm chủng đầy đủ cho trẻ, đặc biệt là tiêm các mũi nhắc lại theo đúng lịch khuyến cáo, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ miễn dịch lâu dài, từ đó ngăn ngừa hiệu quả các bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, một số phụ huynh vẫn chưa hiểu đúng mức vai trò quan trọng của việc tiêm nhắc lại vắc xin để bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ. Qua bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu về liều nhắc lại là gì và tầm quan trọng của việc tiêm nhắc lại các loại vắc xin cho trẻ.
Các loại vắc xin cần tiêm cho trẻ
- Vắc xin chống lại 8 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm: Uốn ván, viêm gan, lao, bạch hầu, ho gà… Trẻ cần được tiêm phòng đầy đủ trong lần đầu tiên.
- Ngoài ra, trẻ còn cần tiêm nhắc lại một số loại vắc xin khác như vắc xin phòng tiêu chảy do Rotavirus, cúm, vắc xin phòng phế cầu, HPV, thủy đậu, viêm gan A, thương hàn, viêm não do não mô cầu BC, AC. Nhưng thực tế cho thấy có nhiều trường hợp trẻ không được tiêm các mũi nhắc lại do phụ huynh lầm tưởng rằng việc tiêm phòng một lần khi trẻ còn nhỏ là đủ.
“Với một số loại vắc xin, trẻ cần được tiêm chủng đầy đủ cả mũi cơ bản và mũi nhắc lại theo đúng lịch để đạt hiệu quả bảo vệ tốt nhất.”
Liều nhắc lại là gì?
Một số loại vắc xin, sau khi hoàn tất các liều tiêm cơ bản, kháng thể chỉ có khả năng bảo vệ cơ thể trong một khoảng thời gian nhất định. Cơ thể sẽ mất khả năng bảo vệ tối ưu và dễ bị nhiễm bệnh nếu không được tiêm nhắc lại khi lượng kháng thể này giảm xuống. Độ bền của kháng thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại vắc xin, công nghệ sản xuất và phản ứng miễn dịch của từng người. Vậy liều nhắc lại là gì?
“Các mũi vắc xin nhắc lại chỉ phát huy tác dụng đối với những loại vắc xin đã kích hoạt trí nhớ miễn dịch trong các mũi tiêm trước đó.”
Đối với những loại vắc xin không tạo được trí nhớ miễn dịch hoặc chỉ cung cấp khả năng bảo vệ ngắn hạn, các mũi tiêm sau được xem như tiêm mới. Một số loại vắc xin, chẳng hạn như vắc xin phòng sởi, có khả năng miễn dịch kéo dài trong nhiều năm, nhưng vẫn được tiêm nhắc lại hoặc bổ sung khi có dịch. Mục đích của những lần tiêm nhắc lại này là để đảm bảo các trẻ chưa được tiêm chủng hoặc miễn dịch kém từ các lần tiêm trước được bảo vệ, từ đó duy trì và củng cố miễn dịch cộng đồng.
Điều chỉnh thời gian để tiêm vắc xin liều nhắc lại
Để đảm bảo cơ thể trẻ được bảo vệ một cách tối ưu, cần tiêm các mũi vắc xin nhắc lại nhằm duy trì và nâng cao hiệu giá kháng thể. Việc tiêm nhắc lại các loại vắc xin sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch và duy trì kháng thể trong thời gian dài.
- Vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván: Trẻ cần tiêm nhắc lại ở 18 tháng tuổi, sau đó nhắc lại vào các giai đoạn 4-6 tuổi, 10-13 tuổi hoặc muộn hơn. Trong trường hợp nguy cơ cao, có thể tiêm nhắc lại mỗi 10 năm.
- Vắc xin phòng viêm não Nhật Bản (bất hoạt): Tiêm nhắc mũi thứ 3 một năm sau mũi thứ 2, sau đó tiêm nhắc lại mỗi 3 năm cho đến khi trẻ 15 tuổi.
- Vắc xin phòng viêm não Nhật Bản sống giảm độc lực (Imojev): Đối với trẻ từ 9 tháng đến dưới 18 tuổi, tiêm mũi nhắc lại sau 1-2 năm.
- Vắc xin phòng bại liệt uống: Trẻ dưới 5 tuổi có thể uống bổ sung 2 liều cách nhau 1 tháng để tăng cường khả năng bảo vệ.
- Vắc xin phòng nhiễm khuẩn do Hib: Nên tiêm nhắc lại khi trẻ được 18 tháng tuổi.
- Vắc xin phòng sởi, sởi – quai bị – rubella (MMR): Liều vắc xin sởi đầu tiên được tiêm khi trẻ 9 tháng tuổi, liều nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi. Mũi MMR thứ hai tiêm sau mũi đầu tiên ít nhất 4 năm.
- Vắc xin phòng cúm: Tiêm nhắc lại hàng năm, đặc biệt là cho các đối tượng có nguy cơ cao như trẻ em, người già, người mắc bệnh huyết áp, hen suyễn, tiểu đường…
- Vắc xin phòng thương hàn: Tiêm nhắc lại mỗi 3 năm tại các vùng có dịch thương hàn nặng hoặc có dịch bệnh, đặc biệt quan tâm đến trẻ em và người cao tuổi.
- Vắc xin phòng tả (uống): Nên uống nhắc lại hàng năm tại những khu vực có dịch tả thường xuyên, đặc biệt cho các nhóm người có nguy cơ cao.
- Vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu AC: Nên tiêm nhắc lại mỗi 3 năm.
- Vắc xin phòng phế cầu: Lịch tiêm nhắc lại phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ khi tiêm mũi đầu tiên và loại vắc xin sử dụng.
Qua bài viết trên, chúng ta hiểu rõ hơn về liều nhắc lại là gì và tầm quan trọng của việc tiêm vắc xin đầy đủ và đúng lịch cho trẻ. Việc tiêm nhắc lại các vắc xin không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm mà còn góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ về thể chất và trí tuệ.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Tại sao trẻ cần tiêm nhắc lại các loại vắc xin?
Trẻ cần tiêm nhắc lại các loại vắc xin để tăng cường sức đề kháng và duy trì khả năng bảo vệ của hệ miễn dịch trong thời gian dài. Các mũi nhắc lại giúp duy trì hiệu quả bảo vệ và ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm. - Liều nhắc lại là gì?
Liều nhắc lại là mũi vắc xin tiếp theo sau các liều tiêm cơ bản, nhằm củng cố và duy trì hiệu quả bảo vệ của vắc xin. - Khi nào trẻ cần tiêm nhắc lại vắc xin?
Thời gian tiêm nhắc lại vắc xin phụ thuộc vào từng loại vắc xin. Tuy nhiên, thông thường các mũi vắc xin nhắc lại được tiêm sau khi hết hiệu lực của mũi tiêm cơ bản, và có thể tiêm lại theo lịch khuyến cáo của từng loại vắc xin. - Có nguy hiểm khi không tiêm nhắc lại vắc xin?
Nếu không tiêm nhắc lại vắc xin, cơ thể sẽ mất khả năng bảo vệ tối ưu khỏi bệnh và dễ bị nhiễm bệnh khi lượng kháng thể giảm xuống. Việc tiêm nhắc lại vắc xin giúp duy trì khả năng bảo vệ của hệ miễn dịch và ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm. - Có tác dụng phụ nào khi tiêm nhắc lại vắc xin?
Hầu hết các vắc xin nhắc lại không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Tuy nhiên, có thể có các tác dụng phụ như đau, sưng hoặc hạ sốt nhẹ tại vùng tiêm, nhưng thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn.
Nguồn: Tổng hợp