Huyết áp và cách phân biệt huyết áp với nhịp tim
Huyết áp và nhịp tim là những chỉ số quan trọng gắn liền với hoạt động của hệ tim mạch. Thế nhưng điều đó không có nghĩa rằng hai yếu tố này trùng lắp hay có mối liên hệ mật thiết với nhau như nhiều người vẫn lầm tưởng. Sau đây mời bạn cùng tìm hiểu xem huyết áp là gì, và câu trả lời cho bốn nhầm lẫn thường thấy về huyết áp và nhịp tim.
Hỏi: Huyết áp và nhịp tim khác nhau như thế nào?
Cùng thể hiện mức độ khỏe mạnh của hệ tim mạch nhưng huyết áp (blood pressure) và nhịp tim (heart rate) lại là hai khái niệm hoàn toàn riêng biệt. Chúng khác nhau cả về định nghĩa, đơn vị đo lẫn các thông số liên quan. Bảng tóm tắt sau đây sẽ giải thích cho bạn huyết áp là gì, và huyết áp khác nhịp tim như thế nào.
| Huyết áp | Nhịp tim | |
| Khái niệm | Áp lực lên thành mạch máu khi tim bơm máu đi khắp cơ thể | Số lần tim co bóp trong vòng 1 phút |
| Đơn vị đo | mmHg (milimét thủy ngân) | nhịp / phút |
| Các thông số | Huyết áp luôn thể hiện dưới hai thông số: – Huyết áp tâm thu: áp lực sinh ra trong động mạch khi tim co bóp – Huyết áp tâm trương: áp lực trong động mạch khi tim nghỉ ngơi giữa 2 lần co bóp | Có 2 cách thể hiện nhịp tim: – Nhịp tim nghỉ ngơi: đo khi cơ thể không cử động mạnh – Nhịp tim mục tiêu: khoảng giá trị khi tim hoạt động tốt nhất |
| Ví dụ | 120/80 mmHg | Nhịp tim nghỉ ngơi: 60 nhịp/phút Nhịp tim mục tiêu: 100-170 nhịp/phút |
Hỏi: Có phải nhịp tim tăng thì huyết áp cũng sẽ tăng?
Mỗi khi hưng phấn hay sợ hãi, huyết áp và nhịp tim của bạn sẽ cùng tăng lên như một phản ứng tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, ngoài những trường hợp đó thì huyết áp và nhịp tim không có mối liên kết cụ thể nào với nhau. Khi nhịp tim nhanh, hệ động mạch của bạn sẽ luôn co giãn theo để máu lưu thông dễ dàng hơn và giữ huyết áp trong ngưỡng phù hợp. Đó cũng là lý do vì sao sau khi chơi thể thao, tim bạn đập nhanh hơn nhưng huyết áp lại tăng không đáng kể.
Phần đông những người bị tăng huyết áp thường có huyết áp vượt ngưỡng 120/80 mmHg nhưng nhịp tim lại rất bình thường, khỏe mạnh. Cách xác định duy nhất là bạn cần thường xuyên đến cơ sở y tế để được kiểm tra huyết áp và nhịp tim hoặc tiến hành đo huyết áp, nhịp tim tại nhà theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Hỏi: Nhịp tim và huyết áp bao nhiêu thì được gọi là khỏe mạnh?
Hiện không có một chuẩn cố định nào cho huyết áp và nhịp tim. Những thông số như 120/80 mmHg và 60-100 nhịp / phút chỉ mang giá trị tham khảo, tương đối vì huyết áp lẫn nhịp tim của mỗi người lại khác nhau. Một số người sinh ra đã có huyết áp thấp hơn phần đông dân số dù cơ thể họ hoàn toàn khỏe mạnh. Tương tự, nhịp tim của mỗi người cũng biến đổi khác nhau trước, trong và sau khi chơi thể thao hay vận động mạnh.
Một cơ thể khỏe mạnh không chỉ phụ thuộc vào chỉ số huyết áp, nhịp tim mà còn chịu tác động bởi đặc trưng sinh học riêng của bạn và những triệu chứng, phản ứng trong từng thời điểm. Chính vì vậy, bạn không nên tự xác định tình trạng sức khỏe của mình tại nhà mà nên thường xuyên đến bác sĩ để được khám, chẩn đoán chính xác nhất.
Hỏi: Điều trị tăng huyết áp (hypertension) có giống với điều trị rối loạn nhịp tim (tachycardia) hay không?
Quá trình điều trị hai căn bệnh trên vừa có điểm giống nhau, vừa có điểm khác nhau. Giống nhau vì biện pháp đầu tiên trong tiến trình điều trị hay phòng ngừa tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim chính là thay đổi lối sống, tập các thói quen sống lành mạnh. Bác sĩ sẽ luôn khuyên bạn ăn thực phẩm có lợi cho tim, tăng cường vận động thể lực, đồng thời nói không với chất kích thích, gây nghiện, tránh căng thẳng tinh thần kéo dài.
Điểm khác biệt khi điều trị tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim là mỗi loại bệnh yêu cầu phương thuốc, cách thức can thiệp khác nhau. Tùy theo hướng dẫn của bác sĩ, người bị bệnh tăng huyết áp cần dùng kết hợp nhiều loại thuốc điều trị tăng huyết áp (hay còn gọi là thuốc hạ áp) như thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển….Trong khi đó, người bị bệnh rối loạn nhịp tim cần uống thuốc chống loạn nhịp hoặc được can thiệp theo nghiệm pháp Vagal, cấy ghép, phẫu thuật nếu bệnh trở nặng.
Các bài viết liên quan
Đối với bệnh tim mạch các nhà khoa học cũng đã có khá nhiều nghiên cứu minh chứng cho lợi ích to lớn của việc tập luyện TDTT trong việc phòng cũng như chống lại các bệnh lý tim mạch và những biến cố nguy hiểm do nó gây ra. Thể dục thể thao (TDTT) …
Mướp đắng Theo Health Line, mướp đắng (khổ qua) là vị thuốc tự nhiên làm giảm lượng đường trong máu, rất tốt cho người mắc bệnh tiểu đường. Mướp đắng còn giàu chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do các gốc tự do gây ra, giảm nguy cơ bệnh tim và […]
Sự gia tăng của các bệnh không lây nhiễm chủ yếu do 4 yếu tố nguy cơ chính là: sử dụng thuốc lá, ít hoạt động thể lực, sử dụng rượu bia ở mức độ có hại và chế độ ăn uống không hợp lý. Bởi vậy lời khuyên dinh dưỡng để phòng chống bệnh […]
Dấu hiệu và triệu chứng táo bón mạn tính bao gồm: đi cầu ít hơn 3 lần trong một tuần; phân cứng hoặc lổn nhổn cục ở ruột già; bệnh nhân cảm thấy có sự tắc ở trực tràng ngăn cản sự chuyển động của ruột già; bệnh nhân cảm giác không thể đi hết […]
Vitamin C giúp cơ thể rút ngắn thời gian bị cảm thông thường và cải thiện khả năng hồi phục sau phẫu thuật. Vitamin C tan trong nước nên không thể lưu trữ lâu trong cơ thể, do đó cần bổ sung thường xuyên. Lượng vitamin C dư thừa và các vitamin tan trong nước khác […]
Là người chơi thể thao chuyên nghiệp, anh Đồng ở TP HCM thường xuyên sử dụng nhiều loại nước uống năng lượng bổ sung điện giải, giúp phục hồi cơ bắp. Gần đây, cơ thể anh xuất hiện triệu chứng căng thẳng, bồn chồn, khó ngủ. Theo dược sĩ Lê Kim Phụng, nguyên giảng viên Trường […]