Dị vật thực quản: nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý

Khi gặp vấn đề dị vật thực quản, việc đi đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và điều trị là rất quan trọng. Sự trễ chóng có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng, bao gồm nguy cơ vật lạ rơi vào ruột, gây thủng ruột non và ruột già, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Dị vật thực quản là một vấn đề phổ biến trong quá trình ăn uống, có nguy cơ đe dọa tính mạng và tỷ lệ tử vong cao. Thường gặp nhất là xương động vật như cá, gia cầm và lợn. Khi gặp trường hợp này, việc đến bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để được tư vấn và điều trị đúng là rất cần thiết.

Nguyên nhân bị mắc dị vật thực quản

Dị vật thực quản thường xảy ra khi vật lạ bị kẹt ở vị trí này. Nguyên nhân chính là các mảnh thức ăn như bít tết, xúc xích không được nhai kỹ trước khi nuốt. Xương cá cũng có thể bị nuốt phải nếu không nhai kỹ.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường không có khả năng điều chỉnh hầu họng tốt, dẫn đến việc nuốt những vật nhỏ tròn như nho, đậu nành hoặc kẹo, có thể bị nghẹt ở thực quản. Trẻ cũng thường nuốt những vật không an toàn như đồng xu hoặc pin do tai nạn hoặc tò mò. Một số trong số chúng có thể gây nguy hiểm khi bị kẹt ở thực quản, đặc biệt là pin dạng đĩa có thể gây bỏng, thủng hoặc rò khí quản-thực quản.

Dị vật thường kẹt ở những khu vực có ống hẹp do yếu tố sinh lý hoặc bệnh lý. Điều này có thể do cơ thắt như cơ thắt thực quản dưới, cơ thắt thực quản trên, hoặc sự hiện diện của các cấu trúc mạch máu bên ngoài như động mạch chủ dưới, động mạch dưới đòn mạng lưới, nhẫn, các khối u lành tính, ung thư, co thắt tâm vị, co thắt thực quản lan tỏa, phẫu thuật trước đó, hoặc viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan.

Triệu chứng và dấu hiệu thường gặp

Các triệu chứng khi mắc dị vật thực quản thường được chia thành các giai đoạn khác nhau. Giai đoạn đầu, người bệnh thường gặp các dấu hiệu như đau khi nuốt, không thể ăn, cảm giác hóc dị vật hoặc đau tăng dần theo thời gian. Nếu dị vật bị kẹt ở thực quản, đau có thể lan sang phía sau xương ức, lan ra sau lưng và lan lên vai.

“Cảm thấy đau khi nuốt, không thể tiếp tục ăn.”

Giai đoạn viêm nhiễm, dị vật gây tổn thương niêm mạc thực quản hoặc gây thủng thành thực quản, đặc biệt nếu có xương kèm theo mảnh thịt, có thể gây ra viêm nhiễm nặng. Triệu chứng trong giai đoạn này bao gồm đau khi nuốt, đau ở cổ, đau ngực tăng dần đến mức không thể nuốt chấp nhận được.

“Việc gây tổn thương thực quản có thể dẫn đến viêm nhiễm nặng.”

Trong giai đoạn biến chứng, các triệu chứng có thể bao gồm viêm tấy quanh thực quản cổ, viêm trung thất, viêm màng phổi mủ và thủng mạch máu lớn. Các biến chứng này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và cần điều trị phù hợp.

Cách sơ cứu khi gặp dị vật mắc vào thực quản

Để sơ cứu hóc dị vật thực quản, việc đi khám và lấy dị vật càng sớm càng tốt trước khi tình trạng trở nên nghiêm trọng là cần thiết. Nếu điều này không thể thực hiện kịp thời, dị vật có thể di chuyển xuống ruột, làm việc lấy dị vật trở nên phức tạp hơn và đòi hỏi phẫu thuật ổ bụng để loại bỏ.

Các giai đoạn điều trị bao gồm việc lấy dị vật, kê đơn kháng sinh, giảm viêm, bổ sung nước và điện giải theo chỉ định của bác sĩ Tai Mũi Họng. Đối với các biến chứng, liệu trình điều trị phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Một số biện pháp phòng tránh mắc dị vật ở thực quản

Để tránh việc mắc dị vật thực quản, cần tuân thủ một số biện pháp sau:

• Ăn chậm rãi và cẩn thận, tránh ăn đồ ăn có nguy cơ gây hóc như xương, hạt nhỏ hoặc thức ăn cứng.
• Chế biến thức ăn cẩn thận, đảm bảo không còn dị vật nhỏ hoặc nguy hiểm trước khi ăn.
• Giám sát trẻ em khi ăn và không cho họ ăn khi đang chơi hoặc nói chuyện.
• Tránh cho trẻ chơi với đồ chơi nhỏ hoặc có thể gây nghi ngờ hóc.
• Sử dụng đồ chơi an toàn và đảm bảo rằng chúng không chứa các phần nhỏ có thể bị nuốt.
• Dọn dẹp sạch sẽ những đồ dùng nhỏ và dễ gây nguy hiểm cho trẻ em.
• Hạn chế việc sử dụng đồ chơi có thể vỡ ra các mảnh nhỏ, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.

Dị vật thực quản là một vấn đề nguy hiểm đòi hỏi sự chăm sóc kịp thời. Việc nhận biết triệu chứng và sử dụng đúng các phương pháp sơ cứu và điều trị là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân.

Các câu hỏi thường gặp (FAQs) về dị vật thực quản:

1. Làm thế nào để nhận biết triệu chứng dị vật thực quản ở trẻ nhỏ?

   Triệu chứng dị vật thực quản ở trẻ nhỏ có thể bao gồm khó thở, không thể nuốt, tiếng khò khè hoặc khóc ầm ĩ sau khi ăn.

2. Nếu tôi nghi ngờ mắc dị vật thực quản, tôi nên làm gì?

   Bạn nên đi đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và tư vấn từ bác sĩ. Họ sẽ xác định xem có dị vật trong thực quản hay không và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp.

3. Nguy hiểm của việc bị mắc dị vật thực quản là gì?

   Việc bị mắc dị vật thực quản có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản, viêm nhiễm nặng, thủng ruột và các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

4. Tôi có thể áp dụng biện pháp sơ cứu nếu bị mắc dị vật thực quản?

   Biện pháp sơ cứu đầu tiên là nhanh chóng đến bệnh viện để được kiểm tra và lấy dị vật nếu cần thiết. Không tự mình cố gắng lấy dị vật bằng tay vì có thể gây tổn thương thêm.

5. Làm thế nào để phòng tránh mắc dị vật thực quản?

   Để phòng tránh mắc dị vật thực quản, hãy tránh ăn đồ ăn có nguy cơ gây hóc, giám sát trẻ em khi ăn và tránh cho chơi với đồ chơi nhỏ hoặc có thể gây hóc.

Nguồn: Tổng hợp