Chúng ta cần tìm hiểu về dị ứng để bảo vệ sức khỏe của mình
Dị ứng là một trong những căn bệnh phổ biến của con người, mang lại những triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ về dị ứng, các loại và triệu chứng của nó sẽ giúp chúng ta nhận biết và xử lý kịp thời, bảo vệ sức khỏe của chúng ta và gia đình.
Dị ứng là một phản ứng viêm xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các chất vô hại trong môi trường. Phản ứng này xảy ra khi các dị nguyên, như phấn hoa, bụi nhà, lông động vật, thực phẩm, thuốc và nọc độc côn trùng được coi là “kẻ thù” và hệ miễn dịch tấn công chúng. Khi tiếp xúc lại với cùng một dị nguyên, hệ miễn dịch kích hoạt tế bào mast giải phóng histamine và các chất trung gian hóa học khác, gây ra các triệu chứng dị ứng điển hình.
Histamine là một chất gây viêm mạnh và gây ra các triệu chứng dị ứng như ngứa, mẩn đỏ, sưng tấy, chảy nước mắt, nước mũi, hắt hơi, ho, khó thở. Trong trường hợp nặng, histamine có thể gây ra phản ứng sốc phản vệ, một tình trạng nguy hiểm tính mạng cần cấp cứu khẩn cấp.
Dị ứng có nhiều loại và triệu chứng biểu hiện đa dạng. Mỗi người có thể trải qua các loại dị ứng và biểu hiện riêng, tùy thuộc vào loại dị nguyên và cơ địa của mỗi người.
Dị ứng da
Dị ứng da là loại dị ứng xảy ra khi người bệnh tiếp xúc với dị nguyên qua da. Loại dị ứng này có thể gây ra các triệu chứng như nổi mề đay, chàm, viêm da tiếp xúc dị ứng, hoặc dị ứng da mặt nổi mụn.
Dị ứng đường hô hấp xảy ra khi các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi nhà, lông động vật xâm nhập vào đường hô hấp. Các triệu chứng dị ứng đường hô hấp bao gồm hắt hơi, sổ mũi, ngứa mũi, nghẹt mũi. Trong những trường hợp nghiêm trọng, dị ứng đường hô hấp có thể tiến triển thành hen suyễn dị ứng, gây khó thở và tức ngực. Ngoài ra, dị ứng cũng có thể ảnh hưởng đến mắt, gây viêm kết mạc dị ứng với các triệu chứng như ngứa mắt, đỏ mắt và chảy nước mắt.
Dị ứng thuốc
Một số loại thuốc như penicillin, aspirin, thuốc gây tê có thể gây ra dị ứng ở một số người. Triệu chứng dị ứng thuốc thường gặp bao gồm nổi mề đay, phát ban, sốt, đau đầu và mệt mỏi. Trong trường hợp nghiêm trọng, dị ứng thuốc cũng có thể gây sốc phản vệ.
Dị ứng côn trùng đốt
Nọc độc của ong, kiến, muỗi có thể gây ra dị ứng tại chỗ như sưng đau, ngứa, hoặc phản ứng toàn thân như mề đay, phát ban và thậm chí sốc phản vệ.
Dị ứng thực phẩm
Dấu hiệu của bệnh dị ứng thực phẩm bao gồm ngứa miệng, sưng môi, lưỡi, cổ họng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng và đầy hơi. Dị ứng thực phẩm cũng có thể dẫn đến sốc phản vệ, một tình trạng nguy hiểm tính mạng cần cấp cứu ngay lập tức. Một số loại thực phẩm như hải sản, đậu phộng, sữa, trứng, nhộng tằm có thể gây dị ứng ở những người có cơ địa nhạy cảm.
Khi dị ứng biểu hiện với mức độ nghiêm trọng hoặc kéo dài, chúng ta cần đi khám bác sĩ. Một số trường hợp cần đến gặp bác sĩ ngay bao gồm:
- Nếu các triệu chứng dị ứng kéo dài hơn một tuần và không thuyên giảm sau khi sử dụng thuốc không kê đơn.
- Nếu có khó thở, sưng mặt, môi, lưỡi.
- Nếu mề đay xuất hiện trên diện rộng và không biến mất sau vài giờ.
- Nếu có dấu hiệu sốc phản vệ như khó thở, thở khò khè, thở rít, mạch nhanh và yếu, tụt huyết áp, chóng mặt, ngất xỉu, nổi mề đay, sưng phù mặt, môi, lưỡi, buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
Phương pháp điều trị dị ứng phụ thuộc vào loại dị nguyên và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Nguyên tắc chung là tránh tiếp xúc với dị nguyên đã được xác định. Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc kháng histamine, corticosteroid hoặc thuốc chống viêm không steroid để giảm triệu chứng dị ứng. Trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với thuốc, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp miễn dịch dị nguyên (AIT) để giảm phản ứng dị ứng trong thời gian dài.
Mặc dù triệu chứng dị ứng có thể tương đối phức tạp, nhưng khi chúng ta biết cách nhận biết và xử lý kịp thời, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát được chúng. Những người có tiền sử dị ứng cần luôn lắng nghe cơ thể, tìm hiểu về các tác nhân gây dị ứng và tham khảo ý kiến bác sĩ để có một cuộc sống khỏe mạnh.
Các câu hỏi thường gặp về dị ứng:
Tại sao tôi lại bị dị ứng?
Dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các chất vô hại trong môi trường. Mỗi người có thể có loại dị ứng riêng, tùy thuộc vào loại dị nguyên và cơ địa của mình.
Làm thế nào để nhận biết tôi có dị ứng?
Các triệu chứng dị ứng có thể biểu hiện qua da (nổi mề đay, chàm, viêm da), đường hô hấp (sổ mũi, ngứa mũi, khó thở), tiêu hóa (buồn nôn, đau bụng) hoặc tổng thể (sốc phản vệ). Điều quan trọng là quan sát cơ thể và ghi nhớ tác nhân gây dị ứng để tránh tiếp xúc trong tương lai.
Phản ứng dị ứng cần phải đi khám bác sĩ không?
Thông thường, các triệu chứng dị ứng nhẹ và thoáng qua không cần đi khám bác sĩ. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc kéo dài, cần đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Làm thế nào để điều trị dị ứng?
Tránh tiếp xúc với dị nguyên đã được xác định là quan trọng. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng histamine, corticosteroid hoặc thuốc chống viêm để giảm triệu chứng dị ứng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể chỉ định liệu pháp miễn dịch dị nguyên để giảm phản ứng dị ứng.
Phải làm gì nếu tôi không biết mình có dị ứng với cái gì?
Nếu bạn có nghi ngờ về dị ứng nhưng không biết nguyên nhân chính xác, hãy tìm kiếm ý kiến từ bác sĩ. Bác sĩ có thể tiến hành các kiểm tra và xét nghiệm để xác định loại dị ứng và tác nhân gây ra.
Nguồn: Tổng hợp
