Cảm xúc là gì? Cách cân bằng cảm xúc của bản thân

Cảm xúc là gì? Theo Mark Manson, cảm xúc đơn giản chỉ là một cơ chế phản hồi của não bộ. Cảm xúc còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến suy nghĩ, hành vi cũng như các mối quan hệ của chúng ta. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cảm xúc là gì, cảm xúc bị ảnh hưởng do đâu và cách cân bằng cảm xúc sao cho hiệu quả.

Cảm xúc đơn giản chỉ là một cơ chế phản hồi của não bộ

Cảm xúc là gì?

Cảm xúc là sự rung động, là phản ứng của con người trước các tác động ngoại cảnh. Đây là trạng thái sẽ xuất hiện khi não bộ diễn giải và phân tích những tác động đến con người.

Nếu các yếu tố được đánh giá là nguy hiểm và có tính đe dọa thì bộ não sẽ tiết ra hormone gây căng thẳng, stress như adrenaline, cortisol. Con người sẽ hình thành các cảm xúc tiêu cực như lo lắng, tức giận, sợ hãi, bồn chồn.

Đối với trường hợp ngược lại, não bộ sẽ giải phóng hormone tạo nên cảm giác vui vẻ, hạnh phúc như serotonin, dopamine, oxytocin,… Chúng ta sẽ thấy thích thú,  hưng phấn, hạnh phúc.

Trên thực tế, mỗi người sẽ thể hiện những xúc cảm khác biệt dù phải đối diện với những tình huống tương tự nhau. Điều này cho thấy cách cảm nhận và bộc lộ xúc cảm của con người là hoàn toàn khác nhau.

Cảm xúc là phản ứng của con người trước các tác động ngoại cảnh

Rối loạn cảm xúc là gì?

Rối loạn cảm xúc (mood disorders) còn được gọi là rối loạn khí sắc, đây là dạng rối loạn tâm thần khiến trạng thái cảm xúc của bạn bị bóp méo hoặc không nhất quán với các tình huống trong cuộc sống, đến mức gây ra một số thay đổi về hành vi và khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày trong công việc cũng như trong học tập.

Bạn có thể vô cùng buồn bã, trống rỗng hoặc trở nên cáu kỉnh (trầm cảm) hoặc cũng có thể vừa có giai đoạn trầm cảm xen với những hưng cảm (cực kỳ hạnh phúc).

Có nhiều dạng rối loạn cảm xúc khác nhau, gồm rối loạn lưỡng cực, hưng cảm nhẹ, rối loạn lưỡng cực chu kỳ, rối loạn trầm cảm chủ yếu, rối loạn trầm cảm dai dẳng, rối loạn điều hòa khí sắc và rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt.

Cân bằng cảm xúc là gì? Vì sao cần cân bằng cảm xúc?

Cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Chúng ảnh hưởng đến cách bạn đối diện với thế giới và với những người xung quanh. Cảm xúc là món quà đặc biệt của tạo hoá, tuy nhiên khi chúng vượt quá giới hạn, có thể sẽ gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Điều này bao gồm việc tạo ra những phán đoán sai lệch, gây tổn thương mối quan hệ và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.

Cân bằng cảm xúc giúp chúng ta tự tin vượt qua những tình huống khó khăn trong cuộc sống cũng như duy trì tâm trạng tích cực. Người có khả năng kiểm soát cảm xúc tốt ít bị ảnh hưởng bởi môi trường, đồng thời dễ dàng xây dựng mối quan hệ trong cuộc sống và công việc.

Cân bằng cảm xúc giúp bạn tự tin vượt qua những khó khăn trong cuộc sống

Làm thế nào để có thể cân bằng được cảm xúc?

Cân bằng cảm xúc là kỹ năng quan trọng giúp bạn sống một cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc. Để có thể đạt được sự cân bằng về cảm xúc, bạn cần thực hiện những nỗ lực có ý thức. Dưới đây là một số cách hiệu quả:

Nhận thức về cảm xúc của bản thân

Đầu tiên là bạn nên nhận thức rõ ràng về cảm xúc của bản thân. Dành thời gian để chú ý đến những gì bạn đang cảm thấy, cả thể chất và tinh thần. Xác định nguyên nhân dẫn đến những cảm xúc đó, có thể là do các yếu tố bên ngoài hoặc nội tâm mang lại.

Chấp nhận cảm xúc tiêu cực

Cảm xúc tiêu cực là một phần tự nhiên của cuộc sống. Thay vì cố gắng kìm nén hay phủ nhận, bạn hãy chấp nhận và cho phép bản thân trải qua những cảm xúc đó. Việc kìm nén về lâu sẽ chỉ khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn.

Thể hiện cảm xúc một cách lành mạnh

Có nhiều cách thể hiện cảm xúc một cách lành mạnh, như:

• Trò chuyện với người bạn tin tưởng: Có thể chia sẻ cảm xúc của bạn với bạn bè, người thân trong gia đình hoặc chuyên gia tâm lý.
• Viết nhật ký: Ghi chép lại những suy nghĩ và cảm xúc của bạn là một trong những cách giúp bạn giải tỏa căng thẳng cũng như hiểu rõ bản thân hơn.
• Tập thể dục: Hoạt động thể chất giúp giải phóng endorphin, đây là hormone mang lại cảm giác vui vẻ và giảm căng thẳng.
• Nghe nhạc: Âm nhạc có thể tác động tích cực đến tâm trạng của bạn. Lựa chọn những bản nhạc nhẹ nhàng và thư giãn có thể giúp bạn cảm thấy bình tĩnh và thoải mái hơn.

Quản lý căng thẳng

Căng thẳng là một trong những nguyên nhân chính làm mất cân bằng cảm xúc. Do đó, hãy học cách quản lý căng thẳng bằng các cách sau:

• Thiền: Thiền giúp bạn tập trung vào hiện tại, giảm bớt những suy nghĩ tiêu cực và mang lại cảm giác yên bình cho tâm trí.
• Yoga: Yoga kết hợp cùng các bài tập thể chất, hít thở và thiền định sẽ giúp bạn thư giãn cả về thể chất lẫn tinh thần.
• Tập thở sâu: Hít thở sâu giúp bạn giảm huyết áp, điều hòa nhịp tim và mang lại cảm giác bình tĩnh.

Chăm sóc bản thân

Việc chăm sóc bản thân về thể chất và tinh thần là một trong những điều quan trọng để giúp duy trì sự cân bằng cảm xúc. 

• Ăn uống lành mạnh: Chọn các thực phẩm giàu dinh dưỡng, nên hạn chế thức ăn nhanh và đồ ngọt.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc sẽ  giúp bạn có đủ năng lượng để có thể đối mặt với những khó khăn và duy trì tâm trạng tốt hơn.
• Dành thời gian cho những hoạt động yêu thích: Bạn có thể làm những việc mà bạn thích để có thể giải tỏa được căng thẳng, thư giãn và cảm thấy hạnh phúc.

Tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý. Họ có thể hỗ trợ bạn hiểu rõ hơn về bản thân, phát triển các kỹ năng cần thiết để có thể quản lý cảm xúc hiệu quả cũng như hướng đến một cuộc sống lành mạnh, hạnh phúc.

Thiền là một trong những cách giúp cân bằng cảm xúc

Lợi ích của việc cân bằng cảm xúc là gì?

Cân bằng cảm xúc là việc kiểm soát cũng như điều hòa các cảm xúc của bản thân một cách hiệu quả, từ đó giúp bạn sống một cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc. Khi bạn có thể cân bằng được cảm xúc, bạn sẽ:

• Có khả năng kiểm soát hành vi của mình: Bạn sẽ không dễ dàng bị kích động bởi những cảm xúc tiêu cực như  buồn bã, tức giận hoặc lo âu.
• Có khả năng đưa ra quyết định sáng suốt: Bạn sẽ không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc trong quá trình quyết định, giúp bạn đưa ra được lựa chọn tốt nhất cho bản thân.
• Có mối quan hệ tốt đẹp với mọi người: Bạn sẽ biết cách thể hiện cảm xúc một cách phù hợp và tích cực hơn. Đồng thời xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với những người xung quanh.
• Có sức khỏe tinh thần tốt: Bạn sẽ ít bị căng thẳng, trầm cảm và lo âu hơn.

Bài viết trên đây đã giúp cho bạn đọc biết thêm về cảm xúc là gì và cách để cân bằng được cảm xúc của bản thân. Bạn cần phải biết cách kiểm soát cũng quản lý cảm xúc thật hiệu quả để có được một cuộc sống hạnh phúc và thoải mái hơn.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.