Cách nhận biết và khắc phục tình trạng táo bón ở trẻ em

Khi những nụ cười đáng yêu và niềm vui của con trẻ dường như bị ảnh hưởng bởi cảm giác khó chịu, đau đớn do táo bón gây ra, đó là dấu hiệu đáng chú ý. Táo bón ở trẻ em có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể và sức khỏe đường ruột của trẻ. Bài viết sau sẽ giúp các bậc cha mẹ nhận biết và xử lí tình trạng táo bón của con một cách hiệu quả.

Nguyên nhân táo bón ở trẻ em

95% trẻ em bị táo bón là do táo bón chức năng, không có tổn thương hay bất thường gì ở đường tiêu hóa của trẻ. Tuy nhiên, 5% còn lại là do các nguyên nhân bệnh lý như:

• Bệnh vô hạch đại tràng bẩm sinh gây phình đại tràng
• Suy giáp
• Xơ nang
• Dị tật hậu môn trực tràng

Táo bón chức năng thường gặp ở trẻ em do hệ tiêu hóa của trẻ chưa phát triển toàn diện. Một số nguyên nhân khác góp phần làm gia tăng tình trạng táo bón ở trẻ em là hoạt động nhu động ruột chậm, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chế độ dinh dưỡng thiếu chất xơ, trẻ bị thiếu nước hay mất nước, và tác dụng phụ của thuốc.

Tuổi nào trẻ em dễ mắc táo bón?

Có 3 giai đoạn tuổi mà trẻ em dễ mắc táo bón:

• Giai đoạn chuyển từ chế độ ăn lỏng sang đặc (6 tháng – 1 tuổi).
• Giai đoạn bé tập ngồi bô một mình (2 – 3 tuổi).
• Giai đoạn bé bắt đầu đến trường (3 – 5 tuổi).

Dấu hiệu nhận biết táo bón ở trẻ em

Khi bị táo bón, phân của trẻ sẽ cứng chắc hơn bình thường, làm trẻ đi tiêu rất khó khăn. Trẻ có thể cảm thấy đau đớn và quấy khóc khi đi tiêu. Bên cạnh đó, trẻ cũng có thể biếng ăn, lờ mờ, mệt mỏi và có thể bị thấp còi, nhẹ cân do thiếu chất dinh dưỡng. Nếu tình trạng táo bón kéo dài, trẻ có thể gặp khó khăn khi đi tiểu, mệt mỏi, đau bụng, buồn nôn, chậm tăng cân hoặc suy dinh dưỡng.

Để nhận biết con bị táo bón, phụ huynh có thể xem xét tính chất phân của trẻ. Loại 3 và 4 được coi là bình thường, trong khi loại 1 và 2 gợi ý tình trạng táo bón.

Phương pháp khắc phục tình trạng táo bón ở trẻ em

Để khắc phục tình trạng táo bón ở trẻ em, phụ huynh có thể áp dụng những phương pháp sau:

1. Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học

Trong chế độ ăn dành cho trẻ bị táo bón nặng, cần đảm bảo trẻ được uống đủ nước và ăn đủ rau. Đối với trẻ đang bú mẹ, việc cho trẻ bú sữa mẹ có thể giúp giảm tình trạng táo bón. Đối với trẻ ăn dặm, nên tránh cho trẻ ăn những loại thức ăn thiếu chất xơ. Trẻ lớn hơn nên tập cho trẻ có thói quen uống nhiều nước và ăn nhiều rau củ quả để đảm bảo không bị táo bón.

2. Tăng cường hoạt động thể chất

Khi khuyến khích trẻ vận động thường xuyên, hoạt động thể chất giúp kích thích nhu động ruột và cải thiện tình trạng táo bón. Bên cạnh đó, sử dụng các thuốc hỗ trợ điều trị táo bón cũng có thể giúp cải thiện tình trạng nhanh chóng.

3. Sử dụng thuốc táo bón

Việc sử dụng thuốc táo bón có thể giúp giải quyết nhanh tình trạng táo bón ở trẻ em. Có hai loại thuốc táo bón phổ biến là thuốc tạo khối và thuốc hút nước làm mềm phân. Một số thuốc nhuận tràng thẩm thấu phổ biến trên thị trường là Lactulose, lactitol, polyethylene glycol và các thuốc hỗ trợ điều trị táo bón khác. Chúng giúp làm mềm phân và tống xuất phân ra ngoài. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc tạo khối chỉ là giải pháp tạm thời và chỉ nên dùng trong ngắn hạn.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Trẻ em bị táo bón có nguy hiểm không?

   Táo bón không phải là một bệnh nguy hiểm, nhưng nếu để kéo dài có thể gây ra những biến chứng như đau bụng, khó tiêu, khó đi tiểu, suy dinh dưỡng và mất cân nặng. Do đó, quan trọng để nhận biết và khắc phục tình trạng táo bón ở trẻ em.

2. Tại sao trẻ em dễ mắc táo bón ở độ tuổi nhỏ?

   Trẻ em dễ mắc táo bón ở độ tuổi nhỏ do hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện và thói quen ăn uống còn chưa tốt. Giai đoạn chuyển từ chế độ ăn lỏng sang đặc, việc bé tập ngồi bô một mình, và bắt đầu đến trường đều có thể gây ra tình trạng táo bón.

3. Loại thuốc táo bón nào phù hợp cho trẻ em?

   Việc sử dụng thuốc táo bón cho trẻ em phụ thuộc vào tuổi của trẻ và mức độ táo bón. Thuốc tạo khối và thuốc hút nước làm mềm phân là hai loại thuốc táo bón phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc tạo khối chỉ nên dùng trong ngắn hạn và theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.

4. Tình trạng táo bón có thể ngăn trẻ đi tiểu không?

   Tình trạng táo bón có thể làm cho trẻ gặp khó khăn trong việc đi tiểu. Phân cứng và khô gây tắc nghẽn ở hậu môn và từ đó gây ra khó khăn khi đi tiểu.

5. Phần lớn các trường hợp táo bón ở trẻ em là do nguyên nhân gì?

   Phần lớn các trường hợp táo bón ở trẻ em là do táo bón chức năng, không có bất thường gì ở đường tiêu hóa. Nguyên nhân chính là do hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện và các yếu tố khác như thói quen ăn uống và sinh hoạt không đúng cách.

Nguồn: Tổng hợp