Cách chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà
Chào đón em bé của bạn sau một khoảng thời gian dài là niềm hạnh phúc lớn lao cho nhiều bậc làm cha mẹ. Tuy nhiên, chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà có thể gặp một số khó khăn, đặc biệt là đối với những người làm cha mẹ lần đầu. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn các kiến thức chi tiết và hữu ích để giúp việc chăm sóc bé trở nên dễ dàng hơn trong giai đoạn sau sinh. Hãy cùng tìm hiểu về cách chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà với nhà thuốc nhé!
Vấn đề đi lại và nghỉ ngơi
Mẹ sau sinh cần được chăm sóc đặc biệt để có thể nghỉ ngơi và phục hồi sức khỏe hoàn toàn. Mẹ và bé cần có đủ giấc ngủ, và em bé nên ngủ ở tư thế duỗi thẳng chân để giúp dịch sản dễ dàng được tiết ra ngoài. Sau 6 giờ, mẹ sau sinh nên ngồi dậy đi lại nhẹ nhàng để tránh bế sản dịch. Nếu cảm thấy mệt, mẹ có thể nhờ người thân hỗ trợ.
Vấn đề dinh dưỡng
Mỗi lần sinh là một lần người phụ nữ trải qua những cơn đau đớn khủng khiếp và mất rất nhiều máu và sức lực. Do đó, chế độ dinh dưỡng khoa học rất quan trọng để chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà. Mẹ sau sinh nên ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng và tránh kiêng cữ quá nhiều theo quan niệm cũ. Ngoài ra, mẹ cần tìm hiểu cách ăn uống sau sinh để tăng cường lượng sữa và đảm bảo bé nhận được dinh dưỡng tốt nhất.
Vấn đề vệ sinh cá nhân
“Sau sinh, sản dịch tiết ra khá nhiều, do đó người mẹ cần vệ sinh âm hộ ít nhất 3 lần mỗi ngày (hoặc hơn nếu có nhiều), vào sáng sớm, chiều và trước khi đi ngủ. Mẹ sau sinh cần thay băng, giấy vệ sinh và khăn thường xuyên. Ngoài ra, nước rửa cần phải sạch sẽ, tốt nhất là nên sử dụng nước ấm hoặc nước đun sôi để nguội. Mẹ sau sinh cũng có thể sử dụng dung dịch vệ sinh sát khuẩn đã được pha loãng, và sau đó thấm khô bằng khăn.” – Chuyên gia
Vấn đề về tinh thần
Sau khi em bé chào đời, vài ngày đầu tiên mẹ sau sinh có thể không quen với việc dậy nhiều lần vào ban đêm hoặc có những thay đổi mà mẹ chưa kịp thích nghi. Thêm vào đó, hormone nữ thay đổi liên tục trong quá trình sinh nở có thể làm mẹ trở nên căng thẳng, khó chịu và mệt mỏi, dễ rơi vào trạng thái trầm tư. Vì vậy, trong những lúc như vậy, mẹ sau sinh rất cần sự quan tâm, an ủi và chia sẻ từ phía chồng, gia đình và người thân. Mẹ cũng không nên suy nghĩ quá nhiều và tránh rơi vào tình trạng trầm cảm sau sinh.
Cách chăm sóc bé sau sinh tại nhà
Sữa uống cho bé
Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu tiên. Sữa mẹ chứa hỗn hợp chất đạm, vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Ngoài ra, sữa mẹ còn chứa các kháng thể tự nhiên và lợi khuẩn giúp bé phát triển và tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trẻ sơ sinh rất dễ nôn ói và sặc khi ăn do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Vì vậy, không nên ép trẻ bú quá nhiều và sau khi ăn no, nên để trẻ ở tư thế đầu cao và thực hiện vỗ ợ hơi.
Giữ ấm cho bé
“Trẻ sơ sinh đã quen với môi trường nhiệt độ ổn định trong cơ thể mẹ. Do đó, khi ra ngoài môi trường có biến động nhiệt độ, cơ thể trẻ phải học cách tự thích nghi. Tuy nhiên, cơ chế thích ứng điều hòa nhiệt độ của bé vẫn chưa hoàn thiện, vì vậy cần phải giữ cho bé ấm thường xuyên. Bố mẹ cần đảm bảo nhiệt độ phòng nằm trong khoảng từ 27 đến 32 độ C.”
Chăm sóc da cho bé
Da của trẻ sơ sinh rất mỏng, dễ bị tổn thương, đỏ hoặc hăm. Vì vậy, bố mẹ cần biết cách phòng tránh hăm tã cho bé. Mẹ sau sinh cần chú ý không để da bé tiếp xúc lâu với tã ẩm ướt nhiều và nên thay tã thường xuyên. Nếu phát hiện bé bị hăm, cần bôi thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
Theo dõi thân nhiệt
Nhiệt độ cơ thể bình thường của bé sẽ dao động từ 36,5 đến 37,2 độ C. Khi chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà, cần lưu ý bé có thể bị hạ thân nhiệt ngay cả vào mùa hè, từ đó tăng nguy cơ mắc bệnh như viêm da, viêm phổi, sốt… Vì vậy, cần đảm bảo phòng của bé có đủ ánh sáng và thông thoáng, và có nhiệt độ thích hợp.
Dấu hiệu cần lưu ý khi chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà
Khi chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà, người nhà cần lưu ý những dấu hiệu sau đây để kịp thời đưa mẹ hoặc bé đến cơ sở y tế gần nhất:
- Sốt từ 38 độ C trở lên khi đo bằng nhiệt kế miệng. Lưu ý là để đo chính xác, mẹ không được ăn uống hay hút thuốc trước 30 phút khi đo.
- Cảm thấy đau, căng, đỏ hoặc nứt, chảy máu vùng núm vú.
- Nhận thấy sản dịch ra nhiều hơn kinh nguyệt bình thường hoặc có nhiều máu cục từ âm đạo.
- Chảy máu âm đạo hoặc dịch tiết âm đạo có mùi bất thường.
- Mẹ đi tiểu nhiều lần, phải mót rặn nhiều.
- Vết thương sưng nóng, đỏ đau nhiều hoặc chảy máu (có thể là vết đẻ hoặc vết mổ nếu có).
- Táo bón kéo dài hơn 3 ngày.
- Mẹ cảm giác tâm trạng luôn u sầu, buồn bã, muốn khóc kéo dài hơn 3 ngày.
Với những chăm sóc đúng cách sau sinh, mẹ và bé sẽ có một sức khỏe tốt, tinh thần thoải mái để bé yêu của bạn phát triển một cách tốt nhất.
Các câu hỏi thường gặp
- Có cần phải thay tã cho bé ngay sau khi bé đi tiểu?Đúng, việc thay tã cho bé ngay sau khi bé đi tiểu rất quan trọng để giữ cho da bé khô ráo và tránh bị hăm tã.
- Khi nào nên đưa bé đến bác sĩ sau sinh?Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sốt, đau ngực, chảy máu lạ, hoặc mẹ cảm thấy không được tốt sau sinh, nên đưa bé và mẹ đến bác sĩ để kiểm tra sức khỏe.
- Bé có cần được tắm mỗi ngày sau sinh?Không cần tắm bé mỗi ngày sau sinh, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và tình trạng sức khỏe của bé. Tuy nhiên, vệ sinh cơ bản như lau sạch da bé sau khi bị bẩn và vệ sinh nước mắt, mũi của bé cần được thực hiện hàng ngày.
- Có cần bôi kem dưỡng da cho bé sau sinh?Không cần thiết bôi kem dưỡng da cho bé sau sinh, nhưng nếu da bé khô hoặc có dấu hiệu tác động từ môi trường, có thể sử dụng kem dưỡng da nhẹ nhàng và không gây kích ứng cho bé.
- Bé có nên thức ăn bổ sung sau sinh?Trẻ sơ sinh từ 0-6 tháng tuổi chỉ cần bú sữa mẹ hoặc sữa công thức. Không cần bổ sung thức ăn cho bé trong khoảng thời gian này.
Nguồn: Tổng hợp
