Các biến chứng của bệnh viêm họng amidan

Viêm amidan là một trong những bệnh tai mũi họng thường gặp ở trẻ em và người lớn. Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ người mắc bệnh liên quan đến đường hô hấp trên toàn cầu lên đến 73,7%. Trong đó, có khoảng 30,6% người bị viêm amidan. Bệnh thường tái lại nhiều lần và rất dễ gây biến chứng, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, công việc và sức khỏe của người bệnh.

Viêm họng amidan là gì?

Viêm họng amidan, hay còn gọi là viêm amidan, là tình trạng viêm nhiễm cấp tính của hai khối mô hình hạt nằm ở hai bên họng, gọi là amidan khẩu cái. Amidan đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp chống lại vi khuẩn và virus xâm nhập qua đường miệng. 

Nguyên nhân gây viêm họng amidan

• Virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm họng amidan, chiếm khoảng 70% trường hợp. Các loại virus thường gây bệnh bao gồm adenovirus, rhinovirus, virus cúm, virus Epstein-Barr (EBV).
• Vi khuẩn: Vi khuẩn cũng có thể gây viêm họng amidan, thường là vi khuẩn Streptococcus pyogenes (liên cầu khuẩn).
• Môi trường: Việc tiếp xúc với khói bụi, hóa chất, hoặc ô nhiễm môi trường cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Triệu chứng của viêm họng amidan

• Đau họng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường là đau rát, khó nuốt, đặc biệt khi nuốt nước bọt hoặc thức ăn.
• Sốt: Sốt thường nhẹ hoặc vừa phải, khoảng 38-39°C.
• Sưng amidan: Amidan sưng to, đỏ và có thể có mủ trắng hoặc vàng bám trên bề mặt.
• Khó thở: Do amidan sưng to có thể gây tắc nghẽn đường thở.
• Cổ họng có dịch: Có thể có dịch chảy ra từ mũi hoặc chảy xuống cổ họng.
• Ho khan: Ho khan do kích ứng cổ họng.
• Mệt mỏi: Cơ thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống.
• Đau đầu: Đau đầu nhẹ hoặc vừa phải.
• Đau nhức cơ thể: Đau nhức cơ bắp, khớp.

Biến chứng của bệnh viêm họng amidan

Biến chứng tại chỗ

• Áp xe quanh amidan: Đây là biến chứng phổ biến nhất, xảy ra khi mủ tích tụ xung quanh amidan. Triệu chứng bao gồm đau họng dữ dội, sưng tấy amidan, sốt cao, khó thở.
• Viêm mô tế bào quanh amidan: Viêm nhiễm lan rộng sang các mô xung quanh amidan. Triệu chứng bao gồm đau họng dữ dội, sưng tấy lan ra cổ, sốt cao, ớn lạnh, khó thở.
• Viêm họng mủ: Viêm nhiễm lan xuống họng, gây ra mủ trắng bám trên amidan. Triệu chứng bao gồm đau họng dữ dội, ho khan, khó nuốt, sốt cao.
• Viêm tai giữa: Viêm nhiễm lan vào tai giữa, thường gặp ở trẻ em. Triệu chứng bao gồm đau tai, chảy mủ tai, sốt.

Biến chứng toàn thân

• Viêm khớp cấp: Biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, thường xảy ra 1-3 tuần sau khi bị viêm họng amidan do liên cầu khuẩn nhóm A. Triệu chứng bao gồm đau khớp, sưng tấy, sốt, mệt mỏi.

• Viêm cầu thận cấp: Biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, thường xảy ra 2-6 tuần sau khi bị viêm họng amidan do liên cầu khuẩn nhóm A. Triệu chứng bao gồm sưng tấy mặt, mí mắt, nước tiểu có máu, huyết áp cao.
• Sốt thấp khớp: Biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, thường xảy ra vài tuần đến vài tháng sau khi bị viêm họng amidan do liên cầu khuẩn nhóm A. Triệu chứng bao gồm sốt, đau khớp, sưng tấy, mệt mỏi, tim đập nhanh, khó thở.
• Nhiễm khuẩn huyết: Viêm nhiễm lan vào máu, có thể dẫn đến tử vong. Triệu chứng bao gồm sốt cao, ớn lạnh, run rẩy, nhịp tim nhanh, huyết áp thấp, lú lẫn.

Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm họng amidan

Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm họng amidan:

Giữ vệ sinh cá nhân tốt

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay.
• Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng.
• Tránh dùng chung đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, khăn tắm, ly uống nước.

Tăng cường sức đề kháng

• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, chú ý bổ sung nhiều vitamin C, vitamin A, kẽm.
• Uống đủ nước mỗi ngày.
• Ngủ đủ giấc và ngủ đúng giờ.
• Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe.
• Giảm căng thẳng, stress.
• Bỏ hút thuốc lá.

Tránh tiếp xúc với người bệnh

• Hạn chế tiếp xúc gần gũi với người bị viêm họng amidan hoặc các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp khác.
• Nếu phải tiếp xúc, hãy đeo khẩu trang để bảo vệ bản thân.

Giữ ấm cơ thể

• Mặc quần áo ấm khi trời lạnh.
• Tránh tiếp xúc với gió lạnh, điều hòa nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm để tăng độ ẩm trong không khí, đặc biệt là vào mùa khô hanh.

Vệ sinh răng miệng thường xuyên

• Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, sử dụng bàn chải đánh răng mềm và kem đánh răng có chứa fluoride.
• Dùng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần mỗi ngày.
• Súc miệng bằng nước muối ấm sau khi ăn và trước khi đi ngủ.

Vệ sinh họng

• Súc họng bằng nước muối ấm 2-3 lần mỗi ngày, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc đi nơi đông người.
• Có thể sử dụng viên ngậm hoặc kẹo ngậm để làm dịu cơn đau họng.

Tiêm phòng đầy đủ

• Tiêm phòng cúm hàng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh cúm, một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm họng amidan.
• Tiêm phòng sởi, quai bị, rubella (MMR) để giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp khác.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.