Xơ gan: nguyên nhân, triệu chứng, và phòng chống bệnh
Bệnh xơ gan là một loại bệnh mãn tính nguy hiểm, có khả năng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Hiện nay, số lượng người mắc bệnh xơ gan ngày càng gia tăng, gây ra nhiều nỗi lo cho cộng đồng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu liệu bệnh xơ gan có lây không và cách phòng chống bệnh xơ gan hiệu quả nhất hiện nay.
Xơ gan là gì?
Xơ gan là tình trạng mà các tế bào gan bị thay thế bởi các mô sẹo, làm cho gan mất đi chức năng thải độc và một số chức năng quan trọng khác. Quá trình này diễn ra khi gan bị tổn thương do nhiều nguyên nhân và cố gắng tự phục hồi.
“Xơ gan được chia thành 4 cấp độ, tùy thuộc vào mức độ hư hại. Giai đoạn cuối của xơ gan được gọi là xơ gan cổ trướng. Ở giai đoạn này, tình trạng sức khỏe của người bệnh rơi vào báo động và việc điều trị trở nên vô cùng khó khăn.”
Gan bị mô sẹo bao phủ toàn bộ làm giảm chức năng hoạt động. Để hiểu rõ hơn về việc liệu xơ gan có lây không, chúng ta cần tìm hiểu về các nguyên nhân dẫn đến xơ gan.
Nguyên nhân gây xơ gan
Có hai loại virus chủ yếu gây viêm gan-B và viêm gan-C. Hai loại virus này đều có khả năng phá hủy các tế bào gan, khiến cho gan bị tổn thương và hình thành mô sẹo dẫn đến xơ gan. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể phát triển ung thư gan. Bên cạnh đó, có một số loại ký sinh trùng cũng có khả năng gây ra xơ gan bằng cách tấn công các tế bào gan.
“Khi tiêu thụ quá nhiều bia rượu, gan sẽ phải làm việc hết sức để thải độc cơ thể. Đối với gan, bia rượu có nồng độ cao là một loại chất độc. Sự lạm dụng bia rượu có thể gây tổn thương gan và dẫn đến xơ gan.”
Ngoài ra, việc tiếp xúc hoặc sử dụng thuốc độc như asen, thạch tín, cyanide,… có thể làm tổn thương gan. Một số loại thuốc kháng viêm, kháng sinh, thuốc giảm đau cũng có thể gây tổn thương gan nếu được sử dụng không đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, tắc mật, ứ máu, ăn uống không khoa học cũng là những nguyên nhân khác gây xơ gan.
Bệnh xơ gan có lây không?
Chỉ có những trường hợp xơ gan do virus và ký sinh trùng mới có khả năng lây bệnh. Trong đó, virus viêm gan lây truyền chủ yếu qua ba con đường: mạch máu, đường tình dục, và từ mẹ sang con. Do đó, việc không được sử dụng chung các dụng cụ như kim tiêm, mũi kim xăm, dao cạo, kềm cắt móng… với người khác là cách tốt nhất để tránh lây nhiễm virus viêm gan.
Triệu Chứng Của Xơ Gan
Xơ gan thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể xuất hiện bao gồm:
1. Mệt Mỏi, Suy Nhược
- Cảm giác mệt mỏi kéo dài, không rõ nguyên nhân.
- Suy nhược cơ thể, giảm khả năng hoạt động.
2. Chán Ăn, Sụt Cân
- Mất cảm giác ngon miệng, ăn không ngon.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
3. Đau Bụng, Khó Chịu
- Đau tức vùng hạ sườn phải, nơi gan nằm.
- Khó chịu, đầy bụng, khó tiêu.
4. Vàng Da, Vàng Mắt
- Da và lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng do tăng bilirubin trong máu.
- Nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu.
5. Phù Chân, Cổ Trướng
- Phù chân, đặc biệt là ở mắt cá chân.
- Cổ trướng (bụng phình to do tích tụ dịch trong ổ bụng).
6. Xuất Huyết
- Dễ bị bầm tím, chảy máu cam, chảy máu chân răng.
- Xuất huyết tiêu hóa (nôn ra máu, đi ngoài phân đen).
7. Ngứa Da
- Ngứa da toàn thân, đặc biệt là vào ban đêm.
8. Rối Loạn Tinh Thần
- Lú lẫn, mất phương hướng, khó tập trung.
- Hôn mê gan (ở giai đoạn nặng).
Phòng Chống Xơ Gan Hiệu Quả
Phòng chống xơ gan là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe gan. Bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
1. Tiêm Phòng Viêm Gan B
- Tiêm phòng đầy đủ các mũi vaccine viêm gan B để phòng ngừa lây nhiễm.
2. Kiểm Tra Viêm Gan C
- Xét nghiệm viêm gan C định kỳ, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ.
- Điều trị sớm viêm gan C để ngăn ngừa tiến triển thành xơ gan.
3. Hạn Chế Rượu Bia
- Uống rượu bia có trách nhiệm, không lạm dụng.
- Bỏ rượu bia nếu có bệnh lý gan.
4. Duy Trì Cân Nặng Hợp Lý
- Kiểm soát cân nặng, tránh thừa cân, béo phì.
- Tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh.
5. Kiểm Soát Bệnh Lý
- Điều trị tốt các bệnh lý như tiểu đường, rối loạn chuyển hóa lipid.
- Kiểm soát bệnh tự miễn dịch, bệnh lý đường mật.
6. Sử Dụng Thuốc Thận Trọng
- Không tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc có thể gây độc cho gan.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
7. Khám Sức Khỏe Định Kỳ
- Khám sức khỏe gan định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về gan.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
1. Xơ gan có chữa khỏi được không?
Xơ gan là bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể làm chậm tiến triển và kiểm soát các biến chứng.
2. Xơ gan có lây không?
Xơ gan do viêm gan virus B và C có thể lây qua đường máu, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con.
3. Làm thế nào để chẩn đoán xơ gan?
Xét nghiệm máu, siêu âm gan, chụp CT scan, MRI, sinh thiết gan.
4. Người bị xơ gan nên ăn gì?
Chế độ ăn uống cân bằng, hạn chế muối, chất béo, tăng cường rau xanh, trái cây.
5. Người bị xơ gan nên kiêng gì?
Rượu bia, thuốc lá, thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm nhiều muối.
Xơ gan là một bệnh lý nguy hiểm, nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả. Hãy bảo vệ lá gan của bạn bằng cách thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh và thăm khám sức khỏe định kỳ.
Nguồn: Tổng hợp
