Xét nghiệm marker ung thư: những điều cần biết

Trong lĩnh vực y khoa, xét nghiệm marker ung thư hay còn được gọi là xét nghiệm chất chỉ điểm ung thư đã trở thành một công cụ đắc lực trong việc hỗ trợ tầm soát và điều trị ung thư. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về vai trò cũng như những loại xét nghiệm marker ung thư phổ biến, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về chúng.

Marker ung thư là gì?

Marker ung thư, hay chất chỉ điểm ung thư, là các sản phẩm chuyển hóa được tạo ra bởi tế bào ung thư và các tế bào bình thường trong cơ thể, đặc biệt là tạo ra với số lượng lớn khi có sự hiện diện của tế bào ung thư. Có nhiều loại marker ung thư khác nhau, chủ yếu là protein, có thể được tìm thấy trong máu, nước tiểu, mô và bề mặt các khối u. Một số marker ung thư khác có nguồn gốc từ DNA, enzyme và mô bệnh học. Trong lĩnh vực lâm sàng, mỗi loại marker ung thư đại diện cho một bệnh lý cụ thể và được sử dụng như một dấu hiệu để phát hiện ung thư.

“Xét nghiệm marker ung thư không chỉ giúp phát hiện ung thư sớm mà còn hỗ trợ chẩn đoán, xác định giai đoạn bệnh và đánh giá hiệu quả điều trị.”

Vai trò của xét nghiệm marker ung thư trong lâm sàng

Xét nghiệm marker ung thư đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm bệnh lý ung thư. Các chuyên gia khuyến cáo rằng những đối tượng có nguy cơ cao cần thực hiện xét nghiệm marker ung thư định kỳ kết hợp với các biện pháp khác để phát hiện sớm bệnh (nếu có). Ngoài việc hỗ trợ tầm soát và phát hiện sớm, xét nghiệm này còn có vai trò trong hỗ trợ chẩn đoán, xác định giai đoạn bệnh, tiên lượng và đánh giá hiệu quả điều trị ung thư. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kết quả của xét nghiệm marker ung thư cũng có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác, như loại marker ung thư, chất lượng mẫu thử và phòng xét nghiệm.

“Xét nghiệm marker ung thư có thể tăng cao ở những người mắc bệnh lành tính như viêm gan, xơ gan, vì vậy cần kết hợp với các biện pháp hỗ trợ để đưa ra kết luận chính xác về bệnh.”

Những loại xét nghiệm marker ung thư phổ biến

Dưới đây là một số loại xét nghiệm marker ung thư phổ biến hiện nay:

• Xét nghiệm CEA: Sử dụng để phát hiện ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, ung thư gan, ung thư tuỵ, ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung và ung thư tuyến giáp.
• Xét nghiệm AFP: Sử dụng để phát hiện ung thư tế bào gan nguyên phát, ung thư tinh hoàn.
• Xét nghiệm PSA: Sử dụng để tầm soát ung thư tuyến tiền liệt.
• Xét nghiệm CA 15-3: Sử dụng để theo dõi ung thư vú di căn.
• Xét nghiệm CA 72-4: Sử dụng để phát hiện ung thư dạ dày.
• Xét nghiệm CA 19-9: Sử dụng để phát hiện và theo dõi ung thư đường tiêu hoá.
• Xét nghiệm CA 125: Sử dụng để phát hiện ung thư buồng trứng và theo dõi ung thư vú di căn.

Đây chỉ là một số loại xét nghiệm marker ung thư phổ biến, và còn rất nhiều loại khác nữa. Khi cần thực hiện xét nghiệm marker ung thư, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để chọn loại xét nghiệm phù hợp và đạt được kết quả chính xác.

Câu hỏi thường gặp về xét nghiệm marker ung thư

1. Xét nghiệm marker ung thư mang lại hiệu quả như thế nào trong việc phát hiện ung thư sớm?
Xét nghiệm marker ung thư có vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm bệnh lý ung thư. Việc thực hiện xét nghiệm định kỳ kết hợp với các phương pháp khác như siêu âm, chụp X-quang, giúp tăng khả năng phát hiện những dấu hiệu sớm của ung thư.

2. Xét nghiệm marker ung thư có yêu cầu chuẩn bị gì không?
Một số loại xét nghiệm marker ung thư có yêu cầu chuẩn bị đặc biệt như không ăn uống trong khoảng thời gian trước khi lấy mẫu máu. Bạn nên tham khảo hướng dẫn cụ thể từ phòng xét nghiệm hoặc bác sĩ để chuẩn bị đúng cách.

3. Có bao nhiêu loại xét nghiệm marker ung thư phổ biến?
Hiện nay, có rất nhiều loại xét nghiệm marker ung thư phổ biến, bao gồm CEA, AFP, PSA, CA 15-3, CA 72-4, CA 19-9 và CA 125.

4. Xét nghiệm marker ung thư có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nào?
Kết quả của xét nghiệm marker ung thư có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm loại marker ung thư, chất lượng mẫu thử và phòng xét nghiệm.

5. Tôi cần thực hiện xét nghiệm marker ung thư tại đâu?
Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể về việc thực hiện xét nghiệm marker ung thư tại các phòng xét nghiệm hoặc cơ sở y tế uy tín.

Nguồn: Tổng hợp