Vỡ tử cung trong chuyển dạ: nguyên nhân và triệu chứng

Trong quá trình chuyển dạ, mẹ bầu có thể phải đối mặt với một biến chứng nghiêm trọng là vỡ tử cung. Vỡ tử cung không chỉ gây nguy hiểm cho tính mạng của mẹ bầu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi, việc nhận biết, xử lý và phòng tránh vỡ tử cung là rất quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý, phòng tránh vỡ tử cung trong quá trình chuyển dạ.

Vỡ tử cung trong chuyển dạ là gì?

Vỡ tử cung là tình trạng tử cung bị rách nứt trong quá trình chuyển dạ. Đây là một biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt phổ biến ở những người đã từng sinh mổ và sau đó lại sinh thường qua đường âm đạo (VBAC). Tử cung là một cơ quan có thể phát triển để hỗ trợ thai nhi, và nó được làm từ nhiều lớp mô. Khi vỡ tử cung, các lớp mô này sẽ bị rách. Những trường hợp vỡ tử cung dọc theo vết sẹo của mổ trước đó là phổ biến nhất.

Vỡ tử cung có thể được chia thành hai loại: vỡ tử cung hoàn toàn và không hoàn toàn.

• Vỡ tử cung hoàn toàn: Vết rách xuyên qua cả ba lớp thành tử cung. Đây là loại vỡ tử cung nghiêm trọng và cần được điều trị ngay lập tức.
• Vỡ tử cung không hoàn toàn: Còn được gọi là vỡ tử cung dưới phúc mạc. Trong trường hợp này, chỉ có lớp niêm mạc và lớp cơ bị xé rách, phúc mạc ở phần dưới của tử cung bị bong ra nhưng vẫn chưa bị rách hoàn toàn. Lúc này, tử cung không vỡ hoàn toàn nên thai nhi và màng nước ối vẫn ở trong tử cung.

Nguyên nhân vỡ tử cung trong chuyển dạ

Có nhiều yếu tố nguy cơ gây ra vỡ tử cung, có thể bắt nguồn từ mẹ bầu, thai nhi hoặc các vấn đề liên quan đến quá trình chuyển dạ. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:

Nguy cơ từ mẹ bầu

• Bất tương xứng giữa khung chậu và thai nhi.
• Sẹo mổ trên tử cung.
• Dị dạng tử cung.
• Tiền sử mang thai và sinh con nhiều lần.
• Mang thai sớm sau mổ lấy thai.
• Tiền sử nạo phá thai nhiều lần.
• Mẹ bầu gặp chấn thương mạnh ở vùng bụng.

Nguy cơ từ thai nhi

• Thai nhi có trọng lượng trên 4kg.
• Thai nhi có kích thước bất thường như thai nhi có não úng thủy.
• Ngôi thai bất thường, bao gồm ngôi mông, ngôi ngang, ngôi trán, ngôi thóp trước.
• Trường hợp đa thai dẫn đến các thai vướng lẫn nhau hoặc thai dị dạng.

Nguyên nhân do can thiệp gây ra

• Mẹ bầu được tiến hành làm các thủ thuật khi chưa đủ điều kiện thực hiện hoặc không đúng kỹ thuật.
• Sử dụng thuốc tăng co thắt không đúng liều lượng hoặc chỉ định, hoặc không được theo dõi cẩn thận.
• Ngôi thai bất thường có thể là nguyên nhân gây vỡ tử cung trong chuyển dạ.

Triệu chứng vỡ tử cung trong chuyển dạ

Triệu chứng của vỡ tử cung trong quá trình chuyển dạ thường trải qua hai giai đoạn: dọa vỡ tử cung và vỡ tử cung thực sự.

Với trường hợp dọa vỡ tử cung trong quá trình chuyển dạ mà không có sẹo mổ cũ trên tử cung, các triệu chứng cơ năng bao gồm cảm giác đau bụng dữ dội cùng với những cơn co tử cung mạnh mẽ và có tần suất dày. Đáy tử cung dần dâng lên cao so với rốn, và có thể bị co thắt lại tạo thành hình dạng giống như quả bầu nậm và vòng thắt. Nhịp tim của thai nhi có thể vẫn bình thường hoặc bắt đầu có các dấu hiệu của suy thai.

Các dấu hiệu thường gặp khi mẹ bầu bị vỡ tử cung bao gồm:

• Đau bụng dữ dội – cảm giác như có thứ gì đó đang “xé toạc” – sau đó là đau lan tỏa và đau ở vùng bụng, vai hoặc lưng trên khi chuyển dạ.
• Chảy máu âm đạo.
• Tụt huyết áp.
• Nhịp tim tăng lên.
• Chóng mặt.
• Hụt hơi.
• Khám âm đạo có thể không thấy ngôi thai.
• Sự thay đổi nhịp tim của thai nhi – đây là dấu hiệu phổ biến nhất, xảy ra trong 70% trường hợp. Đó là lý do tại sao hầu hết các bệnh viện yêu cầu giám sát liên tục trong VBAC (sinh con qua đường âm đạo sau mổ lấy thai) để đánh giá chính xác và chặt chẽ rủi ro này.

Xử trí vỡ tử cung trong chuyển dạ

Vỡ tử cung là một tình huống khẩn cấp trong quá trình sinh nở, có thể đe dọa tính mạng của cả mẹ bầu và thai nhi nếu không được xử trí kịp thời và hiệu quả. Việc xác định và chẩn đoán nhanh chóng, chính xác là rất quan trọng, đồng thời cần áp dụng phương pháp điều trị thích hợp ngay lập tức.

Tất cả các trường hợp dọa vỡ tử cung hoặc vỡ tử cung thực sự đều cần được tiến hành mổ lấy thai cấp cứu ngay lập tức, kết hợp với việc hồi sức cho mẹ bằng cách bồi hoàn thể tích máu đã mất, truyền dịch trước, trong và sau phẫu thuật.

Trong quá trình mổ, các quyết định về khâu bảo tồn hay cắt tử cung sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ bầu, mức độ phức tạp của vết vỡ tử cung, kế hoạch mang thai và sinh nở của mẹ. Khâu bảo tồn tử cung thường được thực hiện khi mẹ bầu còn trẻ, có mong muốn có thêm con trong tương lai, và vết vỡ tử cung không phức tạp và không nhiễm khuẩn. Trong khi đó, cắt tử cung thường được thực hiện khi mẹ bầu lớn tuổi, đã có nhiều lần sinh nở, và không có kế hoạch có thêm con.

Trên đây là những thông tin cơ bản về vỡ tử cung trong quá trình chuyển dạ. Hi vọng rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này và bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi trong quá trình mang thai và sinh nở.

Các câu hỏi thường gặp về vỡ tử cung trong chuyển dạ

1. Vỡ tử cung trong chuyển dạ có phổ biến không?

Vỡ tử cung trong chuyển dạ là một biến chứng hiếm, nhưng vẫn có nguy cơ xảy ra, đặc biệt đối với những người có tiền sử mổ lấy thai qua cắt tử cung trước đó.

2. Vỡ tử cung có thể ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ và thai nhi không?

Đúng, vỡ tử cung có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của cả mẹ bầu và thai nhi. Việc xác định và xử trí kịp thời là rất quan trọng.

3. Nguyên nhân gây ra vỡ tử cung trong quá trình chuyển dạ là gì?

Nguyên nhân gây ra vỡ tử cung trong chuyển dạ có thể bao gồm các yếu tố từ cả mẹ bầu, thai nhi và can thiệp.

4. Triệu chứng của vỡ tử cung trong chuyển dạ như thế nào?

Triệu chứng của vỡ tử cung trong quá trình chuyển dạ có thể bao gồm đau bụng dữ dội, chảy máu âm đạo, tụt huyết áp, nhịp tim tăng lên và các dấu hiệu khác.

5. Làm thế nào để xử trí vỡ tử cung trong chuyển dạ?

Vỡ tử cung là tình huống khẩn cấp yêu cầu mổ lấy thai cấp cứu ngay lập tức, kết hợp với các biện pháp hồi sức cho mẹ.

Nguồn: Tổng hợp