Viêm da tiết bã trên mặt: biểu hiện, nguyên nhân và điều trị
Viêm da tiết bã trên mặt là một bệnh lý phổ biến và khó điều trị. Theo thống kê, khoảng 2-5% dân số trên thế giới mắc bệnh này. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về biểu hiện và cách điều trị phù hợp cho viêm da tiết bã.
Viêm da tiết bã là gì?
Viêm da tiết bã, hay còn gọi là viêm da dầu hoặc chàm da mỡ, là một tình trạng tổn thương da ở các vùng có mật độ tuyến bã nhờn cao như da mặt, da đầu và xương ức. Bệnh có thể xuất hiện ở vùng da khô và da dày. Viêm da tiết bã xảy ra do rối loạn tuyến bã nhờn hoặc sự tăng sinh quá mức của nấm men. Bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh, trẻ em và người trong độ tuổi từ 30 đến 70.
Biểu hiện viêm da tiết bã trên mặt
Biểu hiện của viêm da tiết bã có thể khác nhau tùy theo cơ địa của từng người. Các triệu chứng của bệnh ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ khác với người lớn.
Biểu hiện ở trẻ sơ sinh: Viêm da tiết bã thường xuất hiện ở da đầu của trẻ từ 0-3 tuổi. Da đầu bị nổi mảng dày và cứng, có màu vàng nhạt, nâu hoặc đen. Những mảng da này bám chặt vào da và tóc nhưng không gây ngứa ngáy hoặc đau rát. Tình trạng này được gọi là “cứt trâu” ở đầu trẻ. Viêm da tiết bã cũng có thể xuất hiện ở da mặt của trẻ với các mảng da bong tróc và ửng đỏ.
Biểu hiện ở người lớn: Tình trạng viêm da tiết bã ở người lớn thường kéo dài và tái phát. Bệnh có thể gây ra các triệu chứng ở vùng đầu, phía sau tai, ngực và mặt. Các dấu hiệu nhận biết viêm da tiết bã trên mặt bao gồm: các nốt ban màu đỏ hoặc hồng; tình trạng bong vảy màu trắng; da tiết nhiều dầu và có cảm giác nhờn dính. Mức độ của ửng đỏ, bong vảy và nhờn dính tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ địa của từng người.
“Một số trường hợp có thể kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu, căng rát. Viêm da tiết bã ở mặt không lây từ người này sang người khác. Bệnh thường tái phát khi da bị khô, mất nước hoặc vào mùa hanh khô.”
Nguyên nhân gây viêm da tiết bã
Nguyên nhân chính gây viêm da tiết bã hiện nay vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố liên quan đến bệnh. Dưới đây là một số nguy cơ gây viêm da tiết bã:
- Nhiễm nấm hoặc vi khuẩn: Bã nhờn tích tụ là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của nấm men Malassezia và vi khuẩn P. Acne trên da mặt. Quá trình phát triển của nấm và vi khuẩn này kích thích hệ miễn dịch phản ứng bất thường, gây viêm da tiết bã.
- Yếu tố di truyền: Đa số người mắc viêm da tiết bã có tiền sử gia đình từng bị bệnh. Đặc biệt, khoảng 40% trường hợp viêm da tiết bã ở trẻ nhỏ có cha hoặc mẹ từng mắc bệnh này.
- Tình trạng da nhờn: Cơ địa da nhờn dễ bị viêm da tiết bã hơn so với các loại da khác. Nguyên nhân là do da tiết nhiều dầu hơn và tuyến bã hoạt động mạnh hơn. Lượng dầu thừa trên da cũng kích thích phát triển của nấm men và gây viêm da.
- Sự tác động của thời tiết: Bệnh viêm da tiết bã thường tái phát và nặng hơn vào mùa đông. Điều này là do thời tiết hanh khô làm da mất nước và suy giảm sức đề kháng, dẫn đến tình trạng bong tróc. Ngược lại, mùa hè nhiều ẩm giúp cải thiện triệu chứng bệnh.
“Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm giới tính, tình trạng sức khỏe và việc sử dụng một số loại thuốc như thuốc ức chế miễn dịch và kháng sinh. Tuy nhiên, viêm da tiết bã không lây nhiễm từ người này sang người khác.”
Điều trị viêm da tiết bã trên mặt
Viêm da tiết bã là một bệnh có tính chất lành tính nhưng dễ tái phát và gây phiền toái cho người bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị có thể áp dụng để giảm thiểu triệu chứng và ngăn chặn viêm da tiết bã tái phát:
- Mẹo dân gian: Có một số mẹo dân gian có thể áp dụng để cải thiện tình trạng viêm da tiết bã, ví dụ như xông hơi bằng lá trầu không, sử dụng mật ong để làm dịu da, và sử dụng phèn chua hoặc hoa cúc để làm sạch và phục hồi da.
- Sử dụng thuốc: Thuốc trị viêm da tiết bã thường được chỉ định sử dụng cho các trường hợp nặng, có triệu chứng sưng, mụn trứng cá hoặc bong tróc. Thuốc chống viêm, kháng nấm và ức chế calcineurin là những loại thuốc phổ biến được sử dụng.
- Liệu pháp ánh sáng: Điều trị bằng ánh sáng UVA và UVB có thể được sử dụng cho các trường hợp viêm da tiết bã nặng và không phản ứng tốt với thuốc. Liệu pháp ánh sáng giúp giảm viêm và ngăn chặn tình trạng lan rộng của bệnh.
Đồng thời, bạn cần giữ gìn vệ sinh da mặt sạch sẽ, tránh sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm chứa cồn hoặc chất gây kích ứng. Ngoài ra, hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt vào thời điểm nắng giữa trưa. Nếu tình trạng bệnh không cải thiện hoặc trầm trọng hơn, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ da liễu.
Các câu hỏi thường gặp về viêm da tiết bã trên mặt
- Viêm da tiết bã có lây từ người này sang người khác không?
Không, viêm da tiết bã không lây nhiễm từ người này sang người khác. - Mùa đông có làm tình trạng viêm da tiết bã trên mặt nặng hơn không?
Có, thời tiết hanh khô trong mùa đông có thể làm tình trạng viêm da tiết bã trên mặt nặng hơn do da mất nước và sức đề kháng giảm. - Viêm da tiết bã có liên quan đến yếu tố di truyền không?
Có, đa số người mắc viêm da tiết bã có tiền sử gia đình từng bị bệnh. - Thuốc trị viêm da tiết bã thường được sử dụng như thế nào?
Thuốc trị viêm da tiết bã thường được sử dụng cho các trường hợp nặng, có triệu chứng sưng, mụn trứng cá hoặc bong tróc. - Điều trị bằng ánh sáng có hiệu quả không?
Điều trị bằng ánh sáng UVA và UVB có thể giúp giảm viêm và ngăn chặn tình trạng lan rộng của bệnh.
Nguồn: Tổng hợp
