Trẻ bị tiêu chảy khi sử dụng kháng sinh: nguyên nhân và cách xử lý
Dạo gần đây, nhiều cha mẹ đang lo lắng vì trẻ em của họ bị tiêu chảy sau khi sử dụng kháng sinh. Trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 2 tuổi, thường có hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa yếu, dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Việc sử dụng kháng sinh để điều trị những bệnh lý này là cách nhanh nhất để trẻ hồi phục. Tuy nhiên, sự sử dụng kháng sinh cũng đồng nghĩa với việc gây ra một số tác động phụ, trong đó, tiêu chảy là một hiện tượng thường xuyên xảy ra. Hãy cùng tìm hiểu vì sao trẻ bị tiêu chảy khi uống kháng sinh và cách xử lý hiệu quả.
Dấu hiệu trẻ bị tiêu chảy do uống kháng sinh
Kháng sinh thường được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn gốc từ vi khuẩn. Tuy nhiên, ngoài tác dụng chữa trị, chúng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ, trong đó có tiêu chảy, đặc biệt là ở trẻ em dưới 2 tuổi vì hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện.
“Tiêu chảy do sử dụng kháng sinh thường bắt đầu từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 8 của quá trình điều trị và có thể kéo dài từ 1 đến 7 ngày. Trong một số trường hợp, tiêu chảy có thể xuất hiện ngay từ khi bắt đầu sử dụng kháng sinh và kéo dài trong vài tuần sau khi ngừng thuốc.”
Các dấu hiệu tiêu chảy thường xuất hiện ở mức độ nhẹ và bao gồm:
- Trẻ không có biểu hiện sốt và các triệu chứng của bệnh lý được điều trị bằng kháng sinh giảm đi.
- Trẻ trải qua đau bụng và tiêu chảy có tần suất lớn, vượt quá 3 lần/ngày.
- Trẻ cảm thấy cần phải rặn mỗi khi đi tiêu.
- Phân trẻ có đặc điểm như dịch nhầy, phân sống và có thể có máu.
- Phân có thể xuất hiện bọt, có màu xanh hoặc vàng lổn nhổn.
- Hậu môn có thể trở nên đỏ hăm do tính axit của phân.
“Trong một số trường hợp, tiêu chảy do sử dụng kháng sinh có thể trở nên nặng nề, gây tổn thương lớn với các dấu hiệu như mất nước nặng, viêm ruột, đau bụng và trẻ có thể trải qua tiêu chảy ra máu. Trong tình huống này, việc đưa trẻ đến bệnh viện để được kiểm tra và chữa trị kịp thời là rất quan trọng.”
Phương pháp xử lý tiêu chảy do sử dụng kháng sinh
Đối với những trường hợp tiêu chảy nhẹ, không ảnh hưởng đến sinh hoạt của trẻ, các triệu chứng sẽ hết sau vài ngày hoặc 2 tuần sau khi ngừng sử dụng kháng sinh. Tuy nhiên, đối với trẻ bị tiêu chảy nặng, cần thực hiện một số cách sau:
Bù nước
Trong trường hợp tiêu chảy nặng, quan trọng để ngừng ngay loại kháng sinh liên quan đến tình trạng tiêu chảy. Đồng thời, cần thực hiện các biện pháp bù nước, điện giải và thăng bằng kiềm toàn diện. Việc sử dụng dung dịch oresol hoặc viên hydrite là lựa chọn phù hợp để bù nước cho trẻ. Phụ huynh cần lưu ý rằng việc pha dung dịch bù nước cần tuân thủ đúng hướng dẫn, không được chia nhỏ gói hoặc viên. Dung dịch đã pha nếu để quá 24 giờ mà không sử dụng hết, cần phải bỏ đi.
“Việc duy trì việc uống dung dịch bù nước cho trẻ nên tiếp tục cho đến khi trẻ đi tiêu phân sệt và không quá 3 lần/ngày. Đồng thời, quan trọng là thực hiện các xét nghiệm cấy phân và cấy máu để xác định chủng vi khuẩn gây bệnh.”
Đối với trẻ bị viêm đại tràng giả mạc, việc lựa chọn loại kháng sinh như metronidazole hoặc vancomycin là quan trọng để đảm bảo điều trị hiệu quả.
Thay đổi chế độ ăn uống
Phân chia thức ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày là một biện pháp quan trọng để dễ tiêu hóa. Thực phẩm như sữa chua, khoai tây, gạo và chuối cũng là những lựa chọn tốt cho trẻ. Tránh tiêu thụ lượng lớn chất xơ và các chất lên men mạnh, đồng thời đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ. Việc duy trì cung cấp đủ nước cũng quan trọng và tránh các đồ uống có CO2, nước ép cam quýt để tránh làm tăng nguy cơ triệu chứng trở nên nặng hơn.
Trên đây là những phương pháp khắc phục tình trạng tiêu chảy do sử dụng kháng sinh. Khi trẻ có dấu hiệu tiêu chảy bất thường, việc áp dụng các biện pháp trên và đưa trẻ đến các cơ sở y tế để chữa trị kịp thời là rất quan trọng.
Câu hỏi thường gặp
- Tại sao trẻ em dưới 2 tuổi dễ bị tiêu chảy sau khi sử dụng kháng sinh?Hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa của trẻ em dưới 2 tuổi chưa hoàn thiện, làm cho trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Việc sử dụng kháng sinh để điều trị những bệnh lý này có thể gây ra tác dụng phụ, trong đó có tiêu chảy.
- Hiện tượng tiêu chảy do sử dụng kháng sinh bắt đầu khi nào và kéo dài bao lâu?Hiện tượng tiêu chảy do sử dụng kháng sinh thường bắt đầu từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 8 của quá trình điều trị và có thể kéo dài từ 1 đến 7 ngày.
- Trẻ bị tiêu chảy do sử dụng kháng sinh có những dấu hiệu như thế nào?Trẻ bị tiêu chảy do sử dụng kháng sinh thường có các dấu hiệu như: không sốt, đau bụng, tiêu chảy có tần suất lớn (vượt quá 3 lần/ngày), cảm giác cần phải rặn mỗi khi đi tiêu, phân nhầy, sống và có thể có máu, phân có bọt, màu xanh hoặc vàng lổn nhổn, và hậu môn có thể trở nên đỏ hăm.
- Trẻ bị tiêu chảy nặng do sử dụng kháng sinh thì cần làm gì?Trẻ bị tiêu chảy nặng do kháng sinh cần ngừng ngay loại kháng sinh liên quan và thực hiện bù nước, điện giải. Nếu trẻ bị viêm đại tràng giả mạc, cần lựa chọn loại kháng sinh như metronidazole hoặc vancomycin. Bổ sung lợi khuẩn đường ruột và thay đổi chế độ ăn uống cũng là những biện pháp quan trọng.
- Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ khi bị tiêu chảy do sử dụng kháng sinh?Nếu trẻ bị tiêu chảy nặng, mất nước nặng, viêm ruột, đau bụng hoặc có tiêu chảy ra máu, cần đưa trẻ đến bệnh viện để được kiểm tra và chữa trị kịp thời.
Nguồn: Tổng hợp
