Trật khớp gối là gì? tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa

Trật khớp gối là một trong những chấn thương hiếm gặp nhưng cực kỳ nghiêm trọng, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Vậy thực chất, trật khớp gối là gì, nguyên nhân do đâu và cách điều trị như thế nào? Hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.

Khái Niệm Trật Khớp Gối

Trật khớp gối xảy ra khi ba xương chính của đầu gối – xương đùi, xương chày, và xương bánh chè – bị lệch khỏi vị trí vốn có. Tình trạng này có thể do cấu trúc đầu gối bất thường từ khi sinh ra hoặc là kết quả của một chấn thương nặng. Những tổn thương này không chỉ gây đau đớn mà còn khiến đầu gối không thể hoạt động hiệu quả.

Trật khớp gối khác với trật xương bánh chè – một tình trạng mà chỉ xương bánh chè bị lệch.

Dấu Hiệu và Triệu Chứng

• Sưng và biến dạng khớp
• Đau nghiêm trọng khi cử động
• Cảm giác chân ngắn hoặc lệch khỏi vị trí bình thường

Một yếu tố nghiêm trọng là khoảng 50% trường hợp khớp gối tự trở lại vị trí trước khi được điều trị, dẫn tới biến chứng nặng. Đây là lý do bạn phải tìm đến sự can thiệp y tế ngay lập tức.

Biến Chứng Có Thể Gặp

Trật khớp gối có thể gây ra các biến chứng nặng nề như:

• Mất máu cục bộ, dẫn đến nguy cơ phải cắt bỏ chi
• Hội chứng chèn ép khoang cấp tính
• Huyết khối tĩnh mạch sâu

Khi Nào Nên Gặp Bác Sĩ?

Nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng nào kể trên, bạn cần thăm khám y tế càng sớm càng tốt. Điều trị kịp thời có thể giúp giảm thiểu tổn thương và phòng ngừa biến chứng.

Nguyên Nhân Dẫn Đến Trật Khớp Gối

• Tai nạn ô tô: Đặc biệt khi đầu gối va đập mạnh vào bảng điều khiển.
• Chấn thương thể thao: Các va chạm mạnh khi chơi thể thao có thể gây trật khớp.
• Té ngã: Mất thăng bằng khi trượt tuyết hoặc chạy bộ có thể dẫn đến trật khớp.

Ai Có Nguy Cơ Mắc Trật Khớp Gối?

Bất kỳ ai cũng có thể mắc phải tình trạng này, nhưng có các yếu tố nguy cơ sau:

• Tham gia môn thể thao dễ té ngã
• Không thắt dây an toàn khi lái xe
• Yếu tố di truyền và cơ địa dễ té ngã

Phương Pháp Chẩn Đoán và Điều Trị

Thăm Khám và Xét Nghiệm

Một đợt kiểm tra kỹ lưỡng bởi bác sĩ bao gồm kiểm tra hình thái và cảm giác của đầu gối nhằm phát hiện tổn thương dây chằng hoặc mạch máu. Các xét nghiệm bao gồm:

• Chụp X-quang: Xác định vị trí xương bị lệch.
• MRI: Đánh giá tổn thương dây chằng hoặc mô mềm.
• Chụp động mạch: Kiểm tra lưu thông máu ở vùng bị ảnh hưởng.

Phương Pháp Điều Trị

Điều trị ban đầu thường nhằm giảm thiểu tổn thương cho mạch máu và thần kinh. Phẫu thuật là cần thiết trong hầu hết các trường hợp để sửa các tổn thương dây chằng, sụn và mạch máu. Điều này có thể cần nhiều lần phẫu thuật để phục hồi hoàn toàn chức năng.

Sau khi tiến hành các cuộc phẫu thuật, phục hồi chức năng là bước tiếp theo và cũng không kém phần quan trọng. Quá trình này bao gồm việc thực hiện các bài tập vật lý trị liệu nhằm lấy lại sự linh hoạt cho khớp gối, cải thiện sức mạnh cơ bắp và khả năng cân bằng. Thời gian phục hồi có thể kéo dài từ vài tháng đến một năm hoặc hơn, tuỳ thuộc vào mức độ tổn thương và khả năng hồi phục của mỗi người. Trong thời gian này, việc tuân thủ chế độ tập luyện và theo dõi sức khỏe định kỳ với bác sĩ chuyên khoa là cần thiết để đảm bảo khả năng hoạt động bình thường của đầu gối.

Các Biện Pháp Phòng Ngừa

Để bảo vệ khỏi trật khớp gối, bạn có thể áp dụng những thói quen sau:

• Tập luyện thể dục: Tăng cường cơ bắp xung quanh đầu gối với sự hướng dẫn của chuyên gia.
• Quản lý cân nặng: Giảm áp lực lên khớp bằng cách duy trì cân nặng lý tưởng.
• Ăn uống cân đối: Bổ sung canxi, vitamin D và duy trì dinh dưỡng hợp lý.
• Tránh hoạt động nguy cơ: Hạn chế tham gia các môn thể thao hoặc hoạt động có thể gây trật khớp.

“Duy trì một chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp bạn tăng cường sức mạnh cho đầu gối, giảm nguy cơ trật khớp.”

Hãy luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để nhận được lời khuyên cụ thể và phù hợp nhất cho sức khỏe của bạn.

FAQs

• 1. Trật khớp gối có thể tự hồi phục mà không cần điều trị không? Không, trật khớp gối thường cần sự can thiệp y tế và có thể phải phẫu thuật để tránh biến chứng lâu dài.
• 2. Thời gian phục hồi từ trật khớp gối là bao lâu? Thời gian phục hồi có thể kéo dài từ vài tháng đến hơn một năm, tuỳ vào độ nghiêm trọng của chấn thương và phương pháp điều trị.
• 3. Có phải tất cả các trường hợp trật khớp gối đều cần phẫu thuật không? Không phải tất cả, nhưng đa phần các trường hợp nghiêm trọng cần phẫu thuật để khôi phục chức năng khớp gối.
• 4. Liệu vật lý trị liệu có giúp giảm thiểu thời gian phục hồi sau phẫu thuật trật khớp gối không? Đúng, vật lý trị liệu là phần quan trọng giúp phục hồi chức năng và giảm thời gian hồi phục.
• 5. Có những biện pháp phòng ngừa cụ thể nào cho người chơi thể thao chuyên nghiệp không? Người chơi thể thao chuyên nghiệp nên tập trung vào việc đào tạo tăng cường cơ bắp, sử dụng thiết bị bảo hộ đúng cách và tuân thủ chế độ tập luyện khoa học để ngăn ngừa trật khớp gối.

Nguồn: Tổng hợp