Tê tay, tê chân: Nguyên nhân và triệu chứng thường gặp

Tê tay, tê chân là hiện tượng phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những vấn đề tạm thời đến các bệnh lý nghiêm trọng. Việc hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết triệu chứng và áp dụng phương pháp chẩn đoán phù hợp là rất quan trọng để có phương án điều trị hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này.

1. Nguyên nhân gây tê tay, tê chân

Tê tay, tê chân có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Thiếu máu cục bộ: Nguyên nhân phổ biến nhất gây tê tay, tê chân là do lưu lượng máu bị giảm, thường xảy ra khi bạn ngồi hoặc nằm ở tư thế không thoải mái trong thời gian dài.

• Hội chứng ống cổ tay: Xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép trong ống cổ tay, gây ra tê, ngứa ran và đau ở tay.
• Bệnh tiểu đường: Lượng đường trong máu cao có thể gây tổn thương dây thần kinh, dẫn đến tê và đau ở chân và tay.
• Thiếu vitamin: Thiếu hụt vitamin B1, B6, B12, vitamin E hoặc niacin có thể gây ra tê tay, tê chân.
• Chấn thương: Chấn thương dây thần kinh, xương hoặc mô mềm cũng có thể gây ra tình trạng này.
• Thoái hóa cột sống: Thoái hóa đốt sống cổ hoặc lưng có thể chèn ép dây thần kinh, gây tê tay, tê chân. Thường xảy ra về đêm hoặc khi thay đổi thời tiết, thoái hóa cột sống khiến sụn khớp, đốt sống bị bào mòn, cọ xát với rễ thần kinh gây đau nhức, tê bì vùng cổ lan xuống hai tay hoặc đau từ thắt lưng xuống hai chân.
• Thoát vị đĩa đệm: Là nguyên nhân gây tê tay chân phổ biến, thường gặp ở đĩa đệm cột sống cổ và thắt lưng. Tình trạng này xảy ra khi nhân nhầy tràn ra khỏi bao xơ đĩa đệm sẽ chèn ép dây thần kinh cột sống, từ đó dẫn đến tê bì cánh tay cùng hai chân khiến vận động của cơ thể bị hạn chế.
• Bệnh tự miễn: Các bệnh như viêm khớp dạng thấp hoặc lupus có thể gây viêm và tổn thương dây thần kinh.
• Thoái hóa khớp: Khi khớp tay, khớp đầu gối hoặc khớp háng bị bào mòn, tổn thương do các yếu tố tiêu cực sẽ làm tay, chân vận động khó khăn và dẫn đến tê bì cánh tay, bàn chân.
• Hẹp ống sống: Đây là một loại bệnh bẩm sinh với tình trạng cột sống bị biến dạng, thu nhỏ lại, làm các rễ thần kinh chạy qua bị chèn ép, gây ra gây tê tay chân liên tục kéo dài. Tình trạng này nếu để lâu sẽ gây tắc nghẽn lưu thông máu, vận động khó khăn.
• Đa xơ cứng: Các vấn đề liên quan đến thị lực, tê, ngứa, yếu cơ… là biểu hiện của đa xơ cứng. Bệnh này có tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương, gây tổn thương màng bọc Myelin, dẫn đến triệu chứng tê bì chân tay.
• Viêm đa rễ thần kinh: Tình trạng này xảy ra khi hệ thần kinh ngoại biên bị tổn thương làm rối loạn cảm giác, dẫn đến tê tay chân.
• Làm việc không khoa học: Bê vác vật nặng, ngồi, đứng quá lâu ở một tư thế, lười vận động và thường xuyên ngồi dưới máy lạnh sẽ gây tổn thương dây thần kinh dẫn đến tê tay chân, cơ thể mệt mỏi.
• Sinh hoạt sai tư thế: Những thói quen trong sinh hoạt hàng ngày như: nằm nghiêng người, gối quá cao, đi giày cao gót thường xuyên,… đều có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến tê chân tay.

2. Triệu chứng thường gặp

Triệu chứng của tê tay, tê chân có thể khác nhau tùy vào nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:

• Cảm giác tê bì: Cảm giác như kim châm hoặc ngứa ran ở tay hoặc chân.
• Yếu cơ: Tay hoặc chân bị yếu, khó khăn trong việc cầm nắm hoặc đi lại.
• Đau nhức: Đau có thể xuất hiện cùng với cảm giác tê, từ nhẹ đến nghiêm trọng.
• Mất cảm giác: Mất cảm giác ở tay hoặc chân, có thể không cảm nhận được nhiệt độ hoặc đau đớn.
• Co thắt cơ: Co thắt cơ không tự chủ, gây đau và khó chịu.

3. Cách chẩn đoán tê tay, tê chân

Việc chẩn đoán tê tay, tê chân cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, qua các bước sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra sức mạnh cơ bắp, phản xạ và cảm giác ở tay và chân.
• Hỏi bệnh sử: Xác định các yếu tố nguy cơ, tiền sử bệnh lý, chấn thương và thói quen sinh hoạt.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra nồng độ vitamin, đường huyết và các chất khác trong máu.
• Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng các phương pháp như X-quang, MRI hoặc CT scan để kiểm tra cấu trúc xương và mô mềm.
• Điện cơ đồ (EMG): Kiểm tra hoạt động điện của cơ bắp và dây thần kinh để xác định mức độ tổn thương.
• Nghiệm pháp ống cổ tay: Áp lực lên ống cổ tay để kiểm tra xem có triệu chứng của hội chứng ống cổ tay hay không.

Tê tay, tê chân là một triệu chứng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các vấn đề tạm thời đến bệnh lý nghiêm trọng. Hiểu rõ nguyên nhân và nhận biết triệu chứng là bước đầu tiên để có thể chẩn đoán và điều trị hiệu quả. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải tình trạng này, hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời. Việc chăm sóc sức khỏe đúng cách, duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và giảm thiểu tình trạng tê tay, tê chân.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.