Sởi - bệnh lý truyền nhiễm cần kiểm soát kịp thời

Sởi là một bệnh lý truyền nhiễm cấp tính do virus sởi gây ra. Được lây truyền qua đường hô hấp, sởi có thể lan rộng và gây thành đại dịch nếu không được kiểm soát kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp các thắc mắc liên quan đến nguyên nhân và triệu chứng của bệnh sởi, cũng như tác động của nó đến sức khỏe của người bệnh.

Nguyên Nhân Gây Bệnh Và Cách Lây Nhiễm Sởi

Sởi là một bệnh lý lây nhiễm qua đường hô hấp và có thể tạo thành dịch nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Bệnh do virus sởi thuộc nhóm Morbillivirus của họ Paramyxoviridae gây ra. Trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé chưa được tiêm đầy đủ các mũi vaccine sởi, là những đối tượng dễ bị lây nhiễm nhất.

Virus sởi lưu lại trên đường hô hấp và có khả năng lây truyền cho người lành bệnh thông qua:

• 1. Tiếp xúc trực tiếp: Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, virus sởi sẽ bắn ra ngoài không khí qua giọt nước nhỏ. Người lành bệnh tiếp xúc với virus sởi và có thể bị nhiễm bệnh.
• 2. Tiếp xúc gián tiếp: Người mắc bệnh sởi làm bắn nước bọt ra ngoài và dính lên các đồ vật. Người lành bệnh tiếp xúc với đồ vật này rồi chạm vào vùng mũi – miệng có nguy cơ nhiễm bệnh cao.
• 3. Nhiễm virus máu: Sau khi virus sởi xâm nhập vào cơ thể con người, chúng nhân lên tại các tế bào biểu mô của đường hô hấp và các tế bào bạch huyết, sau đó di chuyển vào máu. Tỷ lệ nhiễm bệnh sởi ở những người chưa có kháng thể lên đến 90%.

Lưu ý: Việc giữ gìn vệ sinh cá nhân và cách ly người bệnh sởi là cách phòng ngừa lây nhiễm hiệu quả.

Triệu Chứng Của Bệnh Sởi

Bệnh sởi tiến triển qua 4 giai đoạn, mỗi giai đoạn có các triệu chứng khác nhau:

• 1. Giai đoạn ủ bệnh: Thời gian ủ bệnh kéo dài từ 8-10 ngày sau khi nhiễm virus sởi.
• 2. Giai đoạn khởi phát (viêm long): Giai đoạn này kéo dài từ 3-4 ngày với các triệu chứng bao gồm sốt nhẹ đến cao, viêm kết mạc mắt, sưng mắt, đỏ mắt, viêm mũi xuất tiết, viêm họng, ho, sưng hạch ngoại biên…
• 3. Giai đoạn toàn phát (phát ban): Giai đoạn kéo dài từ 4-6 ngày, các ban sởi xuất hiện trên khuôn mặt, cổ, ngực, lưng và toàn bộ cơ thể. Các vết ban có màu đỏ, nhỏ, nổi lên trên da và tạo thành từng đốm.
• 4. Giai đoạn lui bệnh (ban bay): Các triệu chứng giảm dần và người bệnh hồi phục.

Lưu ý: Bệnh sởi có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng như khó thở, đau mắt khi ánh sáng chiếu vào, đau đầu, viêm phổi, viêm phế quản, viêm não… Nếu gặp các triệu chứng bất thường, cần thăm khám và điều trị kịp thời.

Sởi Và Sức Khỏe Sinh Sản

Bệnh sởi không gây vô sinh ở nam giới và nữ giới. Tuy nhiên, một số trường hợp phụ nữ có thể mất kinh sau khi mắc bệnh, tuy nguyên nhân chính không phải do sởi. Thường xuyên theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và thăm khám sức khỏe sinh sản sẽ giúp phát hiện và đối phó với bất thường kịp thời.

Người phụ nữ mang thai nhiễm bệnh sởi cần được quan tâm đặc biệt. Sởi có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi, gồm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non… Việc theo dõi và điều trị kịp thời là cần thiết để ngăn ngừa những tình huống nghiêm trọng có thể xảy ra.

Phòng Ngừa Và Điều Trị Bệnh Sởi

Hiện chưa có phương pháp điều trị sởi một cách triệt để, tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh có thể được giảm nhờ hạ sốt và sử dụng kháng sinh chống bội nhiễm. Bổ sung vitamin và vi chất cũng giúp tăng sức đề kháng của cơ thể.

Đối với phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú và nhiễm bệnh sởi, cần thực hiện cách ly để ngăn lây truyền cho con và gia đình. Việc duy trì vệ sinh cá nhân, ăn uống và nghỉ ngơi đủ cũng giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng.

Lời khuyên từ Pharmacity

• Lưu ý vệ sinh cá nhân: Đảm bảo rửa tay thường xuyên, sử dụng khăn giấy khi ho, hắt hơi và vệ sinh môi trường sống sạch sẽ để ngăn ngừa sự lây nhiễm.
• Tiêm vắc xin: Bảo vệ sức khỏe bằng việc tiêm phòng vaccine sởi đầy đủ theo lịch trình được khuyến nghị.
• Giữ cách ly: Trong trường hợp có người trong gia đình mắc bệnh sởi, cần cách ly người bệnh và đảm bảo vệ sinh môi trường sống để không lây nhiễm cho những người khác.
• Thăm khám và điều trị kịp thời: Nếu có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh sởi, hãy đi khám và điều trị kịp thời tại các cơ sở y tế uy tín.
• Theo dõi sức khỏe sinh sản: Đặc biệt đối với phụ nữ mang thai, nên thường xuyên theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và đi khám sức khỏe sinh sản để phát hiện và xử lý những vấn đề liên quan đến bệnh sởi.

Các câu hỏi thường gặp về bệnh sởi (FAQ)

1. Bệnh sởi có lây nhiễm trong gia đình không?
Có, bệnh sởi có khả năng lây nhiễm cao trong môi trường gia đình. Việc cách ly người bệnh và duy trì vệ sinh cá nhân là cách hiệu quả để ngăn ngừa sự lây nhiễm trong gia đình.

2. Có phải mọi người đều cần tiêm vaccine sởi không?
Có, tiêm vaccine sởi là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa bệnh sởi. Việc tiêm vaccine đầy đủ theo lịch trình được khuyến nghị là cần thiết cho tất cả mọi người.

3. Bệnh sởi có ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản không?
Bệnh sởi không gây vô sinh ở nam giới và nữ giới. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai mắc bệnh sởi có nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi, do đó việc theo dõi và điều trị kịp thời là cần thiết.

4. Bệnh sởi có biến chứng nghiêm trọng không?
Có, bệnh sởi có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như khó thở, viêm phổi, viêm phế quản, viêm não… Vì vậy, cần thăm khám và điều trị kịp thời khi gặp các triệu chứng bất thường.

5. Cách nào để phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả?
Để phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả, cần tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân, tiêm vaccine sởi đầy đủ theo lịch trình, cách ly người bệnh và duy trì vệ sinh môi trường sống. Đồng thời, nên thăm khám và điều trị kịp thời nếu có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh sởi.

Nguồn: Tổng hợp