Nội xoay thai: Kỹ thuật quan trọng trong sinh sản phụ khoa

Nội xoay thai là một kỹ thuật quan trọng trong sinh sản phụ khoa, giúp điều chỉnh vị trí của thai nhi trong tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sinh nở tự nhiên. Việc hiểu rõ về kỹ thuật này không chỉ giúp giảm nguy cơ biến chứng mà còn hỗ trợ sản phụ và thai nhi trải qua quá trình sinh an toàn hơn.

Nội xoay thai là gì?

Nội xoay thai là thủ thuật được thực hiện trực tiếp trong buồng tử cung nhằm chuyển đổi ngôi thai bất thường thành ngôi thuận, giúp sản phụ có thể sinh qua đường âm đạo một cách an toàn. Kỹ thuật này thường được áp dụng trong quá trình chuyển dạ, đặc biệt khi thai nhi ở vị trí không thuận lợi cho việc sinh thường.

“Nội xoay thai là thủ thuật trực tiếp điều chỉnh tư thế của thai trong buồng tử cung thành ngôi thuận để tạo điều kiện sinh ngã âm đạo.”

Phân loại các ngôi thai bất thường

Trong quá trình mang thai, thai nhi có thể nằm ở nhiều vị trí khác nhau. Một số ngôi thai bất thường thường gặp bao gồm:

• Ngôi mông: Phần mông hoặc chân của thai nhi hướng xuống dưới, gần cổ tử cung của mẹ.
• Ngôi ngang: Thai nhi nằm ngang trong tử cung, đầu và mông ở hai bên hông của mẹ.
• Ngôi trán: Đầu thai nhi ngửa ra sau, trán là phần trình diện trước.
• Ngôi mặt: Đầu thai nhi ngửa tối đa, mặt là phần trình diện trước.

Những ngôi thai này có thể gây khó khăn cho quá trình sinh thường và tăng nguy cơ biến chứng cho cả mẹ và bé.

Kỹ thuật nội xoay thai

Định nghĩa và mục đích

Nội xoay thai là kỹ thuật được thực hiện bên trong tử cung nhằm chuyển đổi ngôi thai bất thường thành ngôi thuận, giúp quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi hơn. Mục đích chính của kỹ thuật này là giảm nguy cơ phải mổ lấy thai và hỗ trợ sản phụ sinh thường một cách an toàn.

Phân biệt giữa nội xoay thai và ngoại xoay thai

Có hai phương pháp chính để điều chỉnh vị trí của thai nhi:

• Ngoại xoay thai: Thực hiện bằng cách tác động từ bên ngoài bụng mẹ để xoay thai nhi về ngôi thuận. Phương pháp này thường được tiến hành khi thai gần đủ tháng và trước khi chuyển dạ.
• Nội xoay thai: Thực hiện bằng cách đưa tay vào tử cung để xoay thai nhi. Phương pháp này được áp dụng trong quá trình chuyển dạ, đặc biệt khi thai nhi ở ngôi vai hoặc ngôi ngang.

Chỉ định và chống chỉ định của nội xoay thai

Chỉ định

Nội xoay thai được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Đẻ thai cuối – ngôi vai trong đỡ đẻ đa thai: Thường là thai thứ hai trong đẻ song thai.
• Đẻ một thai nhưng thai nhỏ, ngôi vai, tiên lượng thai khó có khả năng sống được: Nhằm tránh cho mẹ một cuộc mổ lấy thai không cần thiết.

Chống chỉ định

Kỹ thuật nội xoay thai không được thực hiện trong các trường hợp sau:

• Sản phụ có tiền sử sinh mổ hoặc tử cung có sẹo mổ cũ.
• Không còn dịch ối trong buồng tử cung.
• Không có phòng mổ hoặc thiếu thốn các phương tiện theo dõi, hồi sức cho sản phụ và cấp cứu sơ sinh.

Điều kiện cần thiết để thực hiện nội xoay thai

Để thực hiện kỹ thuật nội xoay thai, cần đảm bảo các điều kiện sau:

• Cổ tử cung mở hoàn toàn: Giúp bác sĩ có đủ không gian để thao tác trong tử cung.
• Còn dịch ối: Dịch ối giúp giảm ma sát và bảo vệ thai nhi trong quá trình xoay.
• Không có bất tương xứng đầu – chậu: Đảm bảo đầu thai nhi có thể đi qua khung chậu của mẹ một cách an toàn.
• Thai nhi không suy: Thai nhi phải ở trạng thái khỏe mạnh, không có dấu hiệu suy thai.

“Để thực hiện kỹ thuật nội xoay thai, bên cạnh việc có chỉ định sinh ngã âm đạo, sản phụ còn phải cần có đầy đủ các điều kiện sau đây: cổ tử cung mở hết, còn dịch ối, tuyệt đối loại trừ bất tương xứng đầu – chậu và thai phải còn khỏe mạnh, không suy thai.”

Quy trình thực hiện nội xoay thai

Chuẩn bị trước khi thực hiện

Trước khi tiến hành nội xoay thai, bác sĩ sẽ:

• Đánh giá tình trạng sản phụ và thai nhi: Đảm bảo cả mẹ và bé đều đủ điều kiện để thực hiện kỹ thuật.
• Chuẩn bị dụng cụ và môi trường vô khuẩn: Giảm nguy cơ nhiễm trùng cho cả mẹ và bé.
• Giải thích cho sản phụ và gia đình: Đảm bảo họ hiểu rõ về quy trình, lợi ích và nguy cơ có thể xảy ra.

Các bước tiến hành kỹ thuật nội xoay thai

Quy trình nội xoay thai bao gồm các bước sau:

1. Đặt sản phụ ở tư thế phù hợp:
   • Thường là tư thế sản khoa (tư thế nửa nằm nửa ngồi hoặc nằm ngửa, hai chân gác lên giá đỡ).
   • Giúp bác sĩ dễ dàng tiếp cận và thao tác trong quá trình thực hiện.
2. Sát khuẩn vùng âm đạo và tay bác sĩ:
   • Nhằm hạn chế nguy cơ nhiễm trùng cho cả mẹ và bé.
   • Bác sĩ sử dụng găng tay vô khuẩn và bôi trơn để giảm tổn thương khi thao tác.
3. Đưa tay vào tử cung để tiếp cận thai nhi:
   • Một tay của bác sĩ nhẹ nhàng đưa vào buồng tử cung qua âm đạo để tiếp xúc với thai nhi.
   • Tay còn lại có thể đặt lên bụng mẹ để hỗ trợ quá trình xoay.
4. Xác định vị trí của thai nhi:
   • Kiểm tra xem thai đang ở ngôi mông, ngôi ngang hay ngôi vai.
   • Đánh giá mức độ thuận lợi của tử cung và cổ tử cung để thực hiện thao tác.
5. Tiến hành xoay thai nhi về ngôi thuận:
   • Bác sĩ sẽ dùng tay bên trong tử cung để giữ và xoay thai từ từ.
   • Nếu thai ở ngôi ngang hoặc ngôi vai, bác sĩ sẽ xoay phần đầu của thai hướng xuống dưới.
   • Việc xoay thai phải thực hiện từ từ, nhẹ nhàng, tránh gây áp lực lên dây rốn hoặc tử cung.
6. Theo dõi phản ứng của sản phụ và thai nhi:
   • Liên tục theo dõi nhịp tim thai để phát hiện sớm dấu hiệu suy thai.
   • Nếu sản phụ có dấu hiệu đau nhiều, chảy máu hoặc thai nhi có dấu hiệu suy, cần dừng ngay thủ thuật.
7. Xác nhận ngôi thai đã được chỉnh sửa thành công:
   • Khi thai đã về ngôi thuận (ngôi đầu), bác sĩ sẽ kiểm tra lần cuối để đảm bảo không có biến chứng.
   • Nếu thai vẫn không thể xoay về vị trí thuận lợi, bác sĩ có thể cân nhắc chuyển sang phương pháp khác như mổ lấy thai.

Nguy cơ và biến chứng có thể gặp khi thực hiện nội xoay thai

Mặc dù nội xoay thai là một kỹ thuật quan trọng trong sản khoa, nhưng vẫn có một số nguy cơ và biến chứng mà cả bác sĩ và sản phụ cần lưu ý.

Biến chứng đối với sản phụ

• Đau đớn và khó chịu:
  • Do có sự tác động trực tiếp vào tử cung, sản phụ có thể cảm thấy đau hoặc co thắt mạnh.
  • Một số trường hợp cần sử dụng thuốc giảm đau hoặc gây tê.
• Tổn thương tử cung:
  • Nếu thao tác không đúng kỹ thuật, tử cung có thể bị rách hoặc tổn thương.
  • Đặc biệt nguy hiểm với sản phụ có sẹo mổ cũ hoặc tử cung mỏng.
• Xuất huyết sau sinh:
  • Việc can thiệp vào tử cung có thể làm tăng nguy cơ băng huyết sau sinh.
  • Cần theo dõi sát sản phụ để phát hiện sớm dấu hiệu chảy máu bất thường.

Biến chứng đối với thai nhi

• Suy thai cấp:
  • Nếu dây rốn bị chèn ép trong quá trình xoay, thai nhi có thể bị suy tim thai cấp tính.
  • Cần theo dõi nhịp tim thai liên tục và sẵn sàng cấp cứu nếu cần thiết.
• Gãy xương hoặc chấn thương thai nhi:
  • Do áp lực từ tay bác sĩ, thai nhi có thể bị trật khớp vai hoặc gãy xương đòn nếu thao tác không đúng.
  • Trẻ sơ sinh cần được kiểm tra kỹ sau sinh để phát hiện sớm các vấn đề.
• Dây rốn bị quấn cổ hoặc thắt nút:
  • Trong một số trường hợp, việc xoay thai có thể làm dây rốn bị siết chặt hơn, gây nguy hiểm cho thai nhi.
  • Nếu phát hiện tình trạng này, bác sĩ có thể chuyển hướng sang mổ lấy thai ngay lập tức.

⚠ Lưu ý: Nội xoay thai là một kỹ thuật đòi hỏi kinh nghiệm và tay nghề cao. Do đó, chỉ nên thực hiện tại các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị và đội ngũ y bác sĩ chuyên môn.

Một số câu hỏi thường gặp 

1. Nội xoay thai là gì?
   Nội xoay thai là một kỹ thuật trong sinh sản phụ khoa dùng để giúp thai nhi xoay đầu khi thai nhi nằm ở vị trí không thuận lợi (ví dụ, thai nhi nằm ngược hoặc nghiêng) trong quá trình chuyển dạ. Kỹ thuật này giúp cải thiện tỷ lệ sinh con an toàn và giảm thiểu các nguy cơ sinh mổ hoặc các biến chứng khi sinh.

2. Nội xoay thai được thực hiện khi nào?
   Nội xoay thai thường được thực hiện trong giai đoạn chuyển dạ, khi thai nhi không nằm ở vị trí đầu xuống. Điều này có thể thực hiện trong tam cá nguyệt thứ ba của thai kỳ hoặc khi có dấu hiệu thai nhi có thể chuyển vị trí thuận lợi cho việc sinh thường.

3. Nội xoay thai có an toàn không?
   Khi được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn, nội xoay thai là một kỹ thuật an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, có một số trường hợp cần phải cẩn thận, như thai nhi quá lớn, mẹ bầu có vấn đề về sức khỏe, hoặc tình trạng chuyển dạ không thuận lợi.

4. Quy trình nội xoay thai như thế nào?
   Quy trình nội xoay thai thường được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ sử dụng tay để nhẹ nhàng xoay bụng của người mẹ, giúp thai nhi di chuyển từ vị trí không thuận lợi đến vị trí thuận lợi cho việc sinh. Quá trình này thường được thực hiện khi mẹ bầu đã đủ thời gian mang thai và có các dấu hiệu chuyển dạ.

5. Nội xoay thai có gây đau đớn không?
   Việc nội xoay thai có thể gây ra một chút khó chịu hoặc đau đớn nhẹ cho bà bầu, nhưng thường không quá nghiêm trọng. Trước khi thực hiện, bác sĩ có thể dùng thuốc giảm đau nhẹ để giúp bà bầu cảm thấy thoải mái hơn. Sau khi thực hiện, mẹ bầu sẽ được theo dõi để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

Nguồn: Tổng hợp