Nguyên nhân gây đau vú khi cho con bú và cách xử lý

Đau vú khi cho con bú là một trải nghiệm không hề dễ chịu, thậm chí có thể khiến nhiều mẹ nản lòng và muốn bỏ cuộc. Tuy nhiên, việc tìm hiểu rõ nguyên nhân gây đau vú sẽ giúp bạn có cách xử lý phù hợp và kịp thời, từ đó giảm bớt đau đớn và duy trì nguồn sữa mẹ quý giá cho bé. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các nguyên nhân thường gặp và gợi ý những cách xử lý đau vú hiệu quả và an toàn.

Các nguyên nhân gây đau vú khi cho con bú

Có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng đau vú khi cho con bú, bao gồm:

• Tư thế cho con bú không đúng: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Nếu bé không ngậm bắt vú đúng cách, có thể gây ra các vết nứt núm vú, đau rát, thậm chí là chảy máu.
• Khớp ngậm bắt vú không tốt: Việc bé không ngậm bắt vú sâu và đúng cách cũng gây ra những vấn đề tương tự như tư thế không đúng. Bé có thể chỉ ngậm vào phần đầu núm vú, khiến mẹ bị đau và không kích thích đủ sữa.
• Tắc tia sữa: Tắc tia sữa xảy ra khi sữa không thể chảy ra khỏi ống dẫn sữa, gây ra tình trạng căng tức ngực, đau nhức, thậm chí là viêm tuyến vú.
• Viêm tuyến vú: Viêm tuyến vú là tình trạng nhiễm trùng tuyến vú, thường do tắc tia sữa không được xử lý kịp thời. Triệu chứng bao gồm đau vú dữ dội, sưng đỏ, nóng, và có thể kèm theo sốt.
• Nấm vú: Nấm vú là tình trạng nhiễm trùng do nấm men, có thể gây đau rát núm vú, ngứa ngáy, và xuất hiện các vết trắng trên núm vú hoặc miệng bé.
• Áp lực từ bên ngoài: Áo ngực quá chật, hoặc các tác động bên ngoài vào ngực cũng có thể gây đau vú.
• Cấu trúc núm vú đặc biệt: Một số mẹ có cấu trúc núm vú phẳng hoặc thụt vào, khiến bé khó ngậm bắt vú đúng cách.

Tình trạng vú tiết quá nhiều sữa

Một số bà mẹ có thể gặp phản xạ sữa mạnh, dẫn đến việc vú tiết ra quá nhiều sữa. Điều này có thể gây ra cảm giác đau nhói ở sâu bên trong ngực khi cho con bú. Tuy nhiên, tình trạng này thường giảm sau khoảng 3 tháng đầu nuôi con bằng sữa mẹ. Nếu con bạn đã biết ngậm bắt núm vú đúng cách, nguồn sữa sẽ được sản xuất đủ để đáp ứng nhu cầu của bé.

“Một số bà mẹ có phản xạ sữa mạnh, dẫn đến việc vú tiết ra quá nhiều sữa, gây ra cảm giác đau nhói ở sâu bên trong ngực.”

Cách xử lý khi bị đau vú khi cho con bú

Việc xử lý đau vú phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số cách xử lý thường được áp dụng:

• Kiểm tra và điều chỉnh tư thế cho con bú: Đảm bảo bé ngậm bắt vú sâu và đúng cách, toàn bộ quầng vú chứ không chỉ đầu núm vú. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các tư thế cho con bú đúng cách hoặc nhờ đến sự hỗ trợ của chuyên gia tư vấn sữa mẹ.
• Chườm ấm hoặc lạnh: Chườm ấm lên ngực trước khi cho con bú giúp kích thích sữa về và giảm đau. Chườm lạnh sau khi cho con bú giúp giảm sưng và viêm.
• Massage ngực: Massage ngực nhẹ nhàng trước và trong khi cho con bú giúp kích thích lưu thông máu và giảm đau.
• Vắt sữa bằng tay hoặc máy hút sữa: Nếu bé không bú hết sữa, hãy vắt sữa ra để tránh tắc tia sữa.
• Sử dụng kem bôi núm vú: Nếu núm vú bị nứt nẻ, bạn có thể sử dụng kem bôi núm vú chuyên dụng để làm lành vết thương. Chọn loại kem an toàn cho bé và không cần phải rửa sạch trước khi cho con bú.
• Điều trị tắc tia sữa: Nếu bị tắc tia sữa, bạn có thể chườm ấm, massage ngực, và cho con bú thường xuyên hơn. Nếu tình trạng không cải thiện, hãy đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
• Điều trị viêm tuyến vú: Viêm tuyến vú cần được điều trị bằng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, bạn cũng cần tiếp tục cho con bú để tránh tắc tia sữa.
• Điều trị nấm vú: Nấm vú cần được điều trị bằng thuốc kháng nấm theo chỉ định của bác sĩ. Cả mẹ và bé đều cần được điều trị để tránh lây nhiễm qua lại.
• Sử dụng miếng lót thấm sữa: Sử dụng miếng lót thấm sữa để giữ cho ngực khô ráo, tránh tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển.
• Chọn áo ngực phù hợp: Chọn áo ngực cho con bú vừa vặn, nâng đỡ ngực tốt, và được làm từ chất liệu thoáng mát.

Khi nào cần đến bác sĩ

Bạn cần đến bác sĩ nếu:

• Đau vú dữ dội và kéo dài.
• Núm vú bị nứt nẻ nghiêm trọng, chảy máu.
• Có dấu hiệu tắc tia sữa hoặc viêm tuyến vú (sưng đỏ, nóng, đau, sốt).
• Nghi ngờ bị nấm vú (ngứa, rát, có vết trắng trên núm vú hoặc miệng bé).

FAQ về việc đau vú khi cho con bú

1. Tại sao tôi cảm thấy đau vú khi cho con bú?

Đau vú khi cho con bú có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm vú tiết quá nhiều sữa, bệnh nấm Candida, tư thế nằm bú không đúng, vú bị căng sữa hoặc chứng viêm vú.

2. Làm thế nào để xử lý tình trạng đau vú khi cho con bú?

Để xử lý tình trạng đau vú khi cho con bú, bạn cần kiểm tra tư thế nằm bú, điều trị nấm Candida, mặc quần áo rộng để giảm ma sát, và tham khảo ý kiến từ bác sĩ nếu cần thiết.

3. Phải làm sao nếu vú tiết ra quá nhiều sữa và gây đau?

Nếu vú tiết ra quá nhiều sữa và gây đau, bạn có thể thử cách điều chỉnh tần suất và thời gian cho con bú, hay sử dụng bình hứng sữa để hứng sữa dư.

4. Phải làm sao khi vú bị căng sữa?

Khi vú bị căng sữa, bạn nên tiết sữa thường xuyên để giảm áp lực trong ngực, và bắt đầu bú sớm sau khi sinh để ổn định việc tiết sữa.

5. Có cách nào để tránh viêm vú?

Để tránh viêm vú, bạn nên giữ vùng vú sạch sẽ và khô ráo, thay tã bỉm cho bé thường xuyên, và đảm bảo bé đặt cằm và mũi vào ngực mẹ khi bú.

Nguồn: Tổng hợp