Người cao tuổi và việc sử dụng paracetamol: những điều cần biết
Theo Điều 2 của Luật Người cao tuổi năm 2009, người cao tuổi là công dân Việt Nam có độ tuổi từ 60 trở lên. Trong độ tuổi này, chức năng thần kinh và hệ miễn dịch của cơ thể trở nên suy giảm theo thời gian, đồng thời nguy cơ mắc bệnh tăng lên và việc sử dụng thuốc trở nên thường xuyên hơn. Trong bối cảnh này, paracetamol đã được khuyến cáo sử dụng để điều trị các bệnh xương khớp theo hướng dẫn của bác sĩ.
Paracetamol và cách thức hoạt động
Paracetamol là một hoạt chất có tác dụng giảm đau từ nhẹ tới trung bình và là thành phần chính trong các biệt dược nổi tiếng như Panadol, Panadol Extra, Partamol,… Paracetamol hoạt động bằng cách ức chế enzyme cyclooxygenase (COX) trong cơ thể. Enzyme này tham gia vào việc sản xuất prostaglandins – chất có khả năng gây ra cảm giác đau và viêm. Paracetamol có thể làm giảm đau, hạ sốt và giảm triệu chứng đau ở nhiều cơ quan như đau đầu, đau dây thần kinh, đau cơ hay đau do bong gân. Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây cho thấy việc sử dụng paracetamol thường xuyên có thể tác động đến sức khỏe ở người cao tuổi.
“Việc sử dụng paracetamol để làm thuốc giảm đau hàng đầu cho các tình trạng lâu dài như viêm xương khớp cho người cao tuổi cần phải cẩn trọng.”
Nghiên cứu về việc sử dụng paracetamol ở người cao tuổi
Vào tháng 11/2024, một nghiên cứu về các tác dụng phụ của paracetamol ở người trên 65 tuổi đã được công bố bởi các chuyên gia tại Đại học Nottingham và được đăng trên tạp chí Chăm sóc và Nghiên cứu Viêm khớp (Arthritis Care and Research). Nghiên cứu này nhằm kiểm tra mức độ an toàn của paracetamol đường uống cho người cao tuổi. Đối tượng tham gia nghiên cứu bao gồm những người từ 65 tuổi trở lên ở Vương quốc Anh, với độ tuổi trung bình là 75, đã tham gia nghiên cứu trong tối thiểu 12 tháng. Dữ liệu được thu thập từ năm 1998 đến 2018. Kết quả cho thấy những người sử dụng paracetamol thường xuyên có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh lý như loét dạ dày, tăng huyết áp, suy tim và bệnh thận mãn tính.
“Những người sử dụng paracetamol thường xuyên có ảnh hưởng đến việc làm tăng các bệnh lý như loét dạ dày, tăng huyết áp, suy tim và bệnh thận mãn tính.”
Ảnh hưởng của việc dùng quá liều paracetamol
Paracetamol là một loại thuốc không cần đơn của bác sĩ và được bán rộng rãi mỗi khi mua. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều bệnh nhân được nhập viện vì ngộ độc cấp tính do paracetamol. Đặc biệt với những người cao tuổi, với các cơ xương trở nên suy yếu và tình trạng đau nhức thường xuyên, việc sử dụng paracetamol như một giải pháp tạm thời là phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng không kiểm soát có thể dẫn đến tình trạng ngộ độc thuốc, với các triệu chứng ban đầu như cảm giác đau bụng, mệt mỏi, vàng da – dấu hiệu ban đầu của suy gan.
“Người cao tuổi cần lưu ý không sử dụng quá liều 2 – 3g paracetamol mỗi ngày và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.”
Để giảm bớt tác dụng phụ khi sử dụng paracetamol ở người cao tuổi, đặc biệt là những người suy giảm chức năng gan, cần điều chỉnh liều lượng paracetamol phù hợp. Bởi đào thải chất chuyển hóa của paracetamol trong người cao tuổi sẽ khó khăn hơn so với người bình thường, việc sử dụng quá liều có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng. Người cao tuổi nên tuân thủ chỉ định của bác sĩ và không sử dụng quá 2 – 3g paracetamol mỗi ngày. Đồng thời, cần cẩn trọng khi sử dụng paracetamol cùng với các loại thuốc khác để tránh tổn thương gan.
Việc sử dụng paracetamol đúng cách và đúng liều lượng là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt đối với những người cao tuổi. Người cao tuổi khi sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để tránh tương tác giữa các loại thuốc. Mặc dù nghiên cứu chỉ có ý nghĩa quan sát và đòi hỏi những nghiên cứu sâu hơn, nhưng đã cho thấy việc sử dụng paracetamol thường xuyên có ảnh hưởng đến sức khỏe ở người cao tuổi.
5 Câu hỏi thường gặp về việc sử dụng paracetamol ở người cao tuổi:
Câu hỏi 1: Paracetamol có an toàn cho người cao tuổi không?
Trả lời: Việc sử dụng paracetamol ở người cao tuổi cần cẩn trọng, vì việc sử dụng thường xuyên có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là các bệnh lý như loét dạ dày, tăng huyết áp, suy tim và bệnh thận mãn tính.
Câu hỏi 2: Người cao tuổi có thể sử dụng paracetamol hàng ngày không?
Trả lời: Người cao tuổi nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng paracetamol và không sử dụng quá 2 – 3g paracetamol mỗi ngày để tránh tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Câu hỏi 3: Việc sử dụng paracetamol quá liều có nguy hiểm cho người cao tuổi không?
Trả lời: Việc sử dụng paracetamol quá liều trong người cao tuổi có thể gây tác động nghiêm trọng đến gan và dẫn đến tình trạng ngộ độc thuốc.
Câu hỏi 4: Có cách nào giảm tác dụng phụ của paracetamol ở người cao tuổi?
Trả lời: Người cao tuổi, đặc biệt là những người suy giảm chức năng gan, cần điều chỉnh liều lượng paracetamol phù hợp để tránh tổn thương gan. Đồng thời, cần lưu ý không sử dụng paracetamol quá liều và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
Câu hỏi 5: Paracetamol có tương tác với các loại thuốc khác không?
Trả lời: Paracetamol có thể tương tác với một số loại thuốc khác, do đó người cao tuổi cần cẩn trọng khi sử dụng paracetamol cùng với các loại thuốc khác để tránh tổn thương gan.
Nguồn: Tổng hợp
