Mãn kinh sớm: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thời kỳ mãn kinh sớm là một giai đoạn khó khăn đối với phụ nữ, và đang có xu hướng xảy ra sớm hơn. Mãn kinh sớm không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống mà còn tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như loãng xương, bệnh mạch vành, và bệnh tim mạch. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây mãn kinh sớm và các biện pháp điều trị phù hợp.

Mãn kinh sớm là gì?

Mãn kinh sớm xảy ra khi phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh ở độ tuổi sớm hơn dự kiến. Để chẩn đoán mãn kinh, phụ nữ cần không có kinh nguyệt trong ít nhất 12 tháng liên tiếp. Thông thường, hầu hết phụ nữ bắt đầu mãn kinh từ 45 đến 55 tuổi.

Mãn kinh sớm thường xảy ra ở độ tuổi từ 40 – 45. Đối với 12% phụ nữ, lần cuối cùng kinh nguyệt xảy ra trước tuổi 45. Tỉ lệ này có thể tăng cao hơn nếu mãn kinh là do phẫu thuật loại bỏ buồng trứng và tử cung, hoặc sau quá trình điều trị ung thư. Khi mãn kinh xảy ra trước 45 tuổi, gọi là mãn kinh sớm, và trước 40 tuổi, gọi là mãn kinh quá sớm.

“Mãn kinh sớm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ.”

Nguyên nhân gây mãn kinh sớm

Một số nguyên nhân gây mãn kinh sớm có thể bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Tiền sử gia đình với mẹ, dì, hoặc chị em gái ruột trải qua mãn kinh sớm tăng nguy cơ mắc tình trạng này ở phụ nữ.
• Hút thuốc lá: Phụ nữ hút thuốc lá thường xuyên có khả năng mãn kinh sớm từ 1 đến 2 năm so với người không hút thuốc, và triệu chứng mãn kinh có thể nghiêm trọng hơn.
• Điều trị ung thư: Hóa trị hoặc xạ trị vùng chậu trong quá trình điều trị ung thư có thể gây hại cho buồng trứng và làm ngưng hoạt động buồng trứng.
• Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc tử cung: Phẫu thuật này có thể gây ra mãn kinh ngay lập tức hoặc nhanh chóng, tùy thuộc vào phạm vi của phẫu thuật.
• Bệnh tự miễn: Khoảng 30 – 60% các trường hợp mãn kinh sớm liên quan đến các bệnh tự miễn như bệnh tuyến giáp, quai bị, cường giáp, Addison hoặc viêm khớp dạng thấp.
• Nhiễm HIV/AIDS: Phụ nữ nhiễm HIV có thể gặp mãn kinh sớm hơn nếu không kiểm soát tốt bệnh.
• Rối loạn di truyền: Các rối loạn genetis như thiếu hụt nhiễm sắc thể, hội chứng Turner, và mất một phần hoặc toàn bộ nhiễm sắc thể X có thể dẫn đến mãn kinh sớm.
• Hội chứng mệt mỏi mãn tính (CFS): Phụ nữ mắc CFS có thể gặp mãn kinh sớm hơn.

Triệu chứng của mãn kinh sớm

Một số triệu chứng của mãn kinh sớm gồm:

• Chu kỳ kinh nguyệt không đều.
• Mất kinh.
• Bốc hỏa và đổ mồ hôi vào ban đêm.
• Khô âm đạo.
• Mất kiểm soát bàng quang.
• Tâm trạng ủ rũ, chán nản.
• Thay đổi trong cảm xúc hoặc ham muốn tình dục.

“Nếu chu kỳ kinh nguyệt của bạn không xuất hiện trong vòng 3 tháng hoặc nhiều hơn, hãy gặp bác sĩ.”

Cách điều trị mãn kinh sớm

Đối với những người phụ nữ trải qua mãn kinh sớm, có một số phương pháp điều trị giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.

• Liệu pháp hormone thay thế: Bác sĩ có thể chỉ định thuốc và phác đồ liều hormone thích hợp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng liệu pháp này có thể gây ra một số tác dụng phụ, nên sử dụng dưới sự theo dõi của bác sĩ.
• Thuốc đặc trị: Trong trường hợp mất cân bằng nội tiết tố không nặng hoặc vấn đề sức khỏe về hormon, bác sĩ có thể chỉ định thuốc đặc trị như thuốc chống trầm cảm liều thấp, thuốc cải thiện mọc tóc, hoặc thuốc điều trị loãng xương.
• Thuốc/gel bôi trơn âm đạo: Có một số loại thuốc hoặc gel bôi âm đạo giúp tăng cường chất nhờn và cung cấp độ ẩm cho âm đạo. Tuy nhiên, cần sử dụng một cách cẩn thận để tránh nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa.
• Giải pháp cho phụ nữ vô sinh: Trong trường hợp phụ nữ muốn có con nhưng bị vô sinh sau mãn kinh sớm, thụ tinh trong ống nghiệm bằng trứng của người hiến tặng có thể xem xét. Đồng thời, cần tìm hiểu và tham khảo ý kiến bác sĩ tâm lý để giải toả căng thẳng, khó khăn trong thời kỳ mãn kinh.

“Việc duy trì một lối sống lành mạnh và tránh những thói quen gây hại có thể giúp phòng tránh tình trạng mãn kinh sớm.”

Cách phòng tránh mãn kinh sớm

Để giảm nguy cơ gây mãn kinh sớm, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Ăn trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh để duy trì cân nặng và năng lượng cơ thể.
• Tập thể dục đều đặn nhưng không quá căng thẳng để trì hoãn thời kỳ mãn kinh.
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng cách tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ và thực hiện các bài tập thư giãn.
• Từ bỏ hút thuốc lá.
• Hạn chế uống cồn và caffeine.
• Thực hiện các bài tập quản lý căng thẳng như thiền.

Mãn kinh sớm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sắc đẹp của phụ nữ. Để giảm nguy cơ gặp tình trạng này, hãy duy trì một lối sống lành mạnh và hạn chế những thói quen gây hại. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng hoặc thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Lời khuyên từ Pharmacity

• Bổ sung canxi và vitamin D: Canxi và vitamin D là hai chất dinh dưỡng cực kỳ quan trọng để duy trì sức khỏe xương. Hãy bổ sung canxi thông qua chế độ ăn uống hoặc cân nhắc sử dụng các loại thực phẩm giàu canxi như sữa, sữa chua, cá hồi, rau xanh lá, hạnh nhân và hạt lanh. Nếu cần, hãy sử dụng các loại bổ sung canxi và vitamin D được khuyến nghị bởi bác sĩ.
• Giữ trọng lượng cơ thể lý tưởng: Trọng lượng cơ thể lý tưởng có vai trò quan trọng trong việc duy trì lượng hormone ổn định và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến mãn kinh sớm. Hãy duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý và lối sống tích cực để kiểm soát và duy trì trọng lượng cơ thể.
• Chăm sóc da và tóc: Trong quá trình mãn kinh, nội tiết tố estrogen sẽ giảm dần, làm da khô và tóc yếu đi. Chăm sóc da và tóc bằng các sản phẩm chăm sóc chuyên sâu và bổ sung dưỡng chất cần thiết từ bên ngoài. Ngoài ra, đừng quên duy trì lượng nước cần thiết hàng ngày và sử dụng kem dưỡng ẩm và dầu dưỡng cho da.
• Duy trì tình trạng tinh thần tốt: Mãn kinh sớm có thể gây biến đổi hormone và ảnh hưởng đến tâm trạng. Hãy tìm các phương pháp giảm căng thẳng như yoga, thiền, hoặc tập thể dục để giữ tinh thần thoải mái và sảng khoái.

5 Câu hỏi thường gặp về mãn kinh sớm

Mãn kinh sớm làm ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống như thế nào?

Mãn kinh sớm có thể gây ra những biến đổi trong cơ thể và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Ngoài việc gây khô âm đạo, mất kinh, và chu kỳ kinh nguyệt không đều, mãn kinh sớm cũng tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như loãng xương, bệnh mạch vành, và bệnh tim mạch.

Phụ nữ nên thăm khám bác sĩ khi nào trong trường hợp mắc mãn kinh sớm?

Phụ nữ nên thăm khám bác sĩ nếu chu kỳ kinh nguyệt không xuất hiện trong vòng 3 tháng hoặc nhiều hơn, hoặc nếu có bất kỳ triệu chứng không bình thường nào. Bác sĩ có thể chẩn đoán và đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp.

Liệu pháp hormone thay thế có an toàn để điều trị mãn kinh sớm?

Liệu pháp hormone thay thế có thể giúp giảm triệu chứng của mãn kinh sớm, nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Để quyết định liệu pháp phù hợp, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ và tuân theo sự theo dõi của họ.

Có thể có con sau khi trải qua mãn kinh sớm?

Đối với phụ nữ muốn có con sau khi trải qua mãn kinh sớm, việc thụ tinh trong ống nghiệm bằng trứng của người hiến tặng có thể xem xét. Tuy nhiên, cần tìm hiểu và tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra giải pháp phù hợp.

Có cách nào để phòng tránh mãn kinh sớm?

Để giảm nguy cơ gây mãn kinh sớm, các phụ nữ nên duy trì một lối sống lành mạnh và tránh những thói quen gây hại như hút thuốc lá và uống cồn quá mức. Việc thực hiện các biện pháp phòng tránh bệnh lý khác như ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và quản lý căng thẳng cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc mãn kinh sớm.

Bài viết trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng tham khảo ý kiến của bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết và được tư vấn điều trị phù hợp.

Nguồn: Tổng hợp