Loét do tì đè: biến chứng khó tránh và cách điều trị hiệu quả
Loét do tì đè là một biến chứng khó tránh khỏi ở những người già, những người ít vận động hoặc nằm lâu không vận động. Phân loại loét tì đè dựa vào mức độ tổn thương của da và mô dưới da, từ đó bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Loét tì đè có thể gây đau đớn và khó chịu cho người bệnh, và quá trình điều trị sẽ phụ thuộc vào giai đoạn loét tì đè.
Loét tì đè là gì và diễn ra ở đối tượng nào?
Loét tì đè thường xuất hiện ở những khu vực da bao phủ xương, như hông, mắt cá chân, gót chân và xương cụt. Những vết loét này có thể phát triển nhanh chóng và có thể hoàn toàn hồi phục nếu được điều trị đúng cách. Tuy nhiên, điều trị loét tì đè không dễ dàng, đặc biệt là đối với những người bệnh hạn chế vận động. Độ khó và thời gian điều trị loét tì đè sẽ phụ thuộc vào tình trạng cơ địa của người bệnh và giai đoạn loét tì đè.
Bước đầu tiên trong việc điều trị loét tì đè là hiểu rõ các giai đoạn của loét tì đè. Các chuyên gia chia loét tì đè thành 4 giai đoạn dựa trên độ sâu, mức độ tổn thương và các đặc điểm khác của vết loét.
Giai đoạn 1: Tổn thương lớp thượng bì và lớp bì
Ở giai đoạn này, vùng da bị tổn thương vẫn còn nguyên vẹn nhưng có màu sắc đỏ và không ép trắng được. Với những người có làn da sậm màu, màu da vùng loét tì đè có thể khác với các vùng xung quanh. Khi sờ vào da, vùng này sẽ cứng và có thể nóng hoặc lạnh hơn so với vùng da xung quanh. Người bệnh có thể cảm thấy đau khi sờ chạm.
Giai đoạn 2: Tổn thương bán phần lớp thượng bì, lớp bì, lớp dưới da
Trong giai đoạn này, vùng da bị tổn thương đã loét hở nông, và đáy vết loét có màu đỏ hồng, một phần lớp bì đã biến mất. Vết loét không đóng vảy, đáy nông, khô và chưa có tế bào chết. Một số trường hợp, vết loét vẫn còn nguyên vẹn nhưng có vẻ như là vết phỏng nước chứa đẩy huyết thanh.
Giai đoạn 3: Tổn thương ăn sâu vào lớp mỡ và lớp dưới da
Ở giai đoạn này, vùng da bị tổn thương đã mất toàn bộ lớp da trên bề mặt, có thể thấy lớp dưới da (lớp tế bào dưới da hoặc lớp tế bào mỡ) nhưng chưa có xương, dây chằng, gân và cơ. Vết loét có thể có tổ chức dưới da hoại tử màu vàng đục, có thể có đường hầm hay lỗ rò nhưng không ảnh hưởng tới cơ.
Giai đoạn 4: Tổn thương ăn sâu xuống gân cơ
Đây là giai đoạn nặng nhất của loét tì đè, khi tổn thương ăn sâu xuống các lớp bên trong, lộ rõ toàn bộ cơ, xương, gân và dây chằng. Vết loét có thể có tổ chức hoại tử màu vàng đục hoặc đen, và thường xuất hiện đường hầm và lỗ rò.
Cách điều trị loét tì đè theo từng giai đoạn
Theo thống kê, loét tì đè giai đoạn 1 và 2 có thể được chữa trị nhanh chóng nếu được phát hiện và chăm sóc đúng cách. Đối với loét tì đè giai đoạn 3 và 4, yêu cầu can thiệp ngoại khoa để loại bỏ các mô tổn thương và đóng kín vết loét sau đó. Những người bệnh có loét tì đè giai đoạn nặng cần được theo dõi kỹ lưỡng và chăm sóc đúng cách để đảm bảo quá trình hồi phục suôn sẻ.
Đặc biệt, với những người bệnh có loét tì đè kéo dài, thường trong tình trạng suy nhược, thiếu máu nghiêm trọng và thiếu dinh dưỡng, việc điều trị sẽ không dễ dàng. Do đó, để xác định phương án điều trị phù hợp, các bác sĩ phải đánh giá tình trạng của vết loét và sức khỏe của người bệnh, đồng thời kết hợp hướng dẫn người thân chăm sóc đúng cách và tránh tì đè lên vết thương.
Điều trị loét tì đè giai đoạn 1 và 2
Ở giai đoạn này, người bệnh có thể tự điều trị tại nhà bằng cách giảm áp lực và ma sát trên vùng tổn thương thông qua thay đổi tư thế. Đối với những người ngồi xe lăn, cần thay đổi tư thế mỗi giờ, và đối với những người nằm giường, cần thay đổi tư thế mỗi 2 giờ. Sử dụng giường hoặc đệm đặc biệt cũng có thể giúp bảo vệ da khỏi tổn thương. Bên cạnh đó, việc giữ vùng tổn thương sạch sẽ bằng cách rửa bằng nước muối sinh lý và thay băng mỗi ngày cũng rất quan trọng.
Đối với loét tì đè giai đoạn 2, sau khi làm sạch vết thương, việc sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm, chống nhiễm trùng và hỗ trợ lành vết cũng có thể được đề xuất. Đồng thời, việc cung cấp chế độ dinh dưỡng khoa học và đủ chất cũng là một phần quan trọng trong quá trình điều trị.
Điều trị loét tì đè giai đoạn 3 và 4
Trong trường hợp loét tì đè giai đoạn 3 và 4, loại bỏ các mô tổn thương là rất cần thiết để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra nhanh chóng hơn. Đối với những trường hợp nặng, có thể cần can thiệp ngoại khoa bằng cách sử dụng cơ, da hoặc mô từ các vùng khác để che phủ vết loét.
Trong quá trình điều trị loét tì đè, việc đảm bảo chế độ dinh dưỡng và cung cấp đủ chất cần thiết cũng là yếu tố quan trọng để thúc đẩy quá trình lành vết thương. Trước khi điều trị loét tì đè, các bác sĩ cần phải đánh giá tình trạng của vết loét và sức khỏe tổng quát của người bệnh để xác định phương án điều trị tốt nhất.
Loét tì đè là một biến chứng nghiêm trọng và cần được chăm sóc và điều trị đúng cách. Việc đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ là điều cực kỳ quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phục hồi hoàn toàn cho người bệnh.
Lời khuyên từ Pharmacity:
Pharmacity xin gửi đến bạn một số lời khuyên để phòng ngừa và điều trị loét tì đè hiệu quả:
- Giữ vùng da sạch sẽ và khô ráo: Rửa vùng da bằng nước ấm và xà phòng nhẹ nhàng hàng ngày. Sau đó lau khô và thoa kem dưỡng để giữ vùng da ẩm mượt.
- Thay đổi tư thế thường xuyên: Đối với những người ít vận động hoặc nằm lâu không vận động, cần thay đổi tư thế mỗi 2 giờ để giảm áp lực lên vùng da nhạy cảm.
- Chăm sóc đặc biệt cho vùng da nhạy cảm: Sử dụng đệm đặc biệt, băng vệ sinh đặc biệt hoặc các sản phẩm chuyên dụng để giảm ma sát và áp lực lên vùng da nhạy cảm.
- Ăn uống và dinh dưỡng cân đối: Hãy cung cấp đủ chất dinh dưỡng và nước cho cơ thể để giúp da khỏe mạnh và nhanh chóng phục hồi.
- Theo dõi và tìm hiểu thêm thông tin: Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng nghi ngờ về loét tì đè, hãy tham khảo ý kiến và hướng dẫn từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế.
Câu hỏi thường gặp về loét tì đè:
Câu hỏi 1: Loét tì đè diễn ra ở đối tượng nào?
Loét tì đè thường diễn ra ở những người già, những người ít vận động hoặc nằm lâu không vận động.
Câu hỏi 2: Loét tì đè diễn ra ở những khu vực nào trên cơ thể?
Loét tì đè thường xuất hiện ở những khu vực da bao phủ xương, như hông, mắt cá chân, gót chân và xương cụt.
Câu hỏi 3: Giai đoạn loét tì đè nào có thể được chữa trị nhanh chóng?
Giai đoạn 1 và giai đoạn 2 của loét tì đè có thể được chữa trị nhanh chóng nếu được phát hiện và chăm sóc đúng cách.
Câu hỏi 4: Loét tì đè giai đoạn nào yêu cầu can thiệp ngoại khoa?
Loét tì đè giai đoạn 3 và giai đoạn 4 yêu cầu can thiệp ngoại khoa để loại bỏ các mô tổn thương và đóng kín vết loét.
Câu hỏi 5: Làm sao để ngăn ngừa loét tì đè?
Để ngăn ngừa loét tì đè, bạn cần giữ vùng da sạch sẽ và khô ráo, thay đổi tư thế thường xuyên, chăm sóc đặc biệt cho vùng da nhạy cảm, ăn uống và dinh dưỡng cân đối, cũng như theo dõi và tìm hiểu thêm thông tin về loét tì đè.
Nguồn: Tổng hợp
