Hội chứng itbs: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Ngay từ cái nhìn đầu tiên, hội chứng ITBS hoặc hội chứng dải chậu chày có thể khiến bạn cảm thấy xa lạ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về hội chứng ITBS, cung cấp thông tin chi tiết về chẩn đoán và điều trị. Hãy cùng tìm hiểu ngay!
Hội chứng ITBS là gì?
Hội chứng ITBS viết tắt của hội chứng dải chậu chày (Iliotibial Band Syndrome), là tình trạng viêm và kích ứng dải chậu chày – một dải mô dày chạy dọc từ hông đến đầu gối. Dải chậu chày đóng vai trò quan trọng trong ổn định đầu gối và hỗ trợ chuyển động của chân. Khi dải chậu chày bị viêm, sẽ gây đau và khó chịu ở mặt ngoài đầu gối.
Hội chứng ITBS thường phổ biến trong nhóm vận động viên, đặc biệt là vận động viên chạy bộ, với tỷ lệ mắc bệnh khoảng 5 – 14%, và phụ nữ thường cao hơn nam giới. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp ít chạy bộ nhưng gặp phải hội chứng này. Vậy nguyên nhân gây ra hội chứng ITBS là gì?
Chạy bộ quá sức: Chạy bộ là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ITBS. Chạy quá nhiều, quá nhanh hoặc trên địa hình dốc có thể làm dải chậu chày bị căng và viêm.
Giày chạy bộ không phù hợp: Một đôi giày chạy bộ không phù hợp có thể ảnh hưởng đến cách bạn chạy và tạo áp lực lên dải chậu chày.
Yếu cơ: Yếu cơ đùi và cơ mông có thể khiến dải chậu chày phải chịu nhiều áp lực hơn, dẫn đến viêm.
Chấn thương: Chấn thương trực tiếp vào đầu gối hoặc dải chậu chày có thể gây ra ITBS.
Tư thế chạy không đúng: Tư thế chạy không đúng, ví dụ như xoay đầu gối vào trong, cũng có thể tạo áp lực lên dải chậu chày.
Khi vận động quá sức hoặc tăng cường tập luyện quá nhanh, dải chậu chày có thể bị căng và viêm, gây ra một số triệu chứng lâm sàng thường gặp:
- Đau ở mặt ngoài đầu gối: Đau thường xảy ra khi chạy, đặc biệt là khi chạy lên dốc hoặc xuống dốc.
- Sưng và nóng đỏ ở mặt ngoài đầu gối.
- Cứng khớp đầu gối: Cụ thể, cứng khớp có thể xảy ra vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
- Mỏi cơ: Mỏi cơ có thể xảy ra ở đùi và mông.
Tuy nhiên, những triệu chứng này không đặc hiệu cho hội chứng ITBS và có thể dễ dàng nhầm lẫn với các bệnh lý xương khớp khác. Vì vậy, khi cơ thể có những dấu hiệu trên, hãy đến các cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán chính xác.
Chẩn đoán và điều trị hội chứng ITBS
Để chẩn đoán hội chứng ITBS, các bác sĩ sẽ tiến hành khai thác bệnh sử, các triệu chứng và thực hiện khám khớp gối. Đồng thời, họ cũng có thể chỉ định một số cận lâm sàng phù hợp để chẩn đoán chính xác bệnh. Các phương pháp cận lâm sàng thông thường gồm:
- Chụp X-quang: X-quang giúp loại trừ các vấn đề khác liên quan đến đầu gối như viêm khớp.
- Chụp MRI: MRI cung cấp hình ảnh chi tiết về dải chậu chày và các cấu trúc xung quanh.
- Siêu âm: Siêu âm khớp được chỉ định nếu có dấu hiệu viêm.
Bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp cận lâm sàng phù hợp để chẩn đoán bệnh và đưa ra phương án điều trị thích hợp.
Trong quá trình điều trị hội chứng ITBS, việc giảm tải cho dải chậu chày là yếu tố quan trọng nhất. Bạn nên giảm hoạt động, thậm chí tạm thời ngừng chạy trong một vài ngày để tăng cơ hội phục hồi và giảm triệu chứng đau. Nếu bạn không nghỉ ngơi đúng cách và tiếp tục chạy, hội chứng ITBS có thể trở nên mãn tính.
Ngoài việc nghỉ ngơi, bạn cũng có thể thực hiện những biện pháp điều trị sau để tăng hiệu quả:
- Chườm đá: Chườm đá trong khoảng 20 phút mỗi lần và thực hiện vài lần mỗi ngày sẽ giúp giảm sưng và viêm.
- Nâng cao đầu gối: Khi nằm, hãy đặt một cái gì đó để nâng cao đầu gối, giúp giảm áp lực lên dải chậu chày.
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Thuốc như ibuprofen hoặc acetaminophen có thể được sử dụng để giảm đau.
- Bài tập vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường cơ bắp và cải thiện phạm vi chuyển động của đầu gối.
Ngoài ra, các bài tập giãn cơ và bổ trợ cũng rất quan trọng trong quá trình điều trị. Dưới đây, chúng tôi xin giới thiệu đến bạn 2 bài tập hiệu quả nhất:
Bài tập căng nhóm cơ mông:
- Nằm ngửa và nâng cao chân trái.
- Bắt chéo chân phải qua đầu gối chân trái, dùng tay kéo chân trái về phía ngực cho đến khi chân căng hết mức.
- Giữ tư thế khoảng 5 – 10 giây và lặp lại. Tăng thời gian từng lần tập.
Bài tập Lunge:
- Đứng thẳng hai chân, đặt một chân ra phía sau.
- Từ từ hạ cơ thể xuống, cùng lúc uốn cong đầu gối cho đến khi cảm thấy căng.
- Giữ tư thế trong khoảng 5 – 10 giây, sau đó đổi chân và lặp lại.
Cả hai bài tập này giúp phát triển nhóm cơ mông và đùi, tạo sự cân bằng và ổn định cho dải chậu chày.
Trong trường hợp hiếm, phẫu thuật có thể được áp dụng. Tuy nhiên, đây là phương pháp ít được chỉ định và thường dành cho những trường hợp mắc bệnh nặng, triệu chứng kéo dài và không đạt hiệu quả với các phương pháp điều trị bảo tồn khác.
Cách phòng ngừa hội chứng ITBS
Bên cạnh việc chẩn đoán và điều trị, phòng ngừa hội chứng ITBS cũng rất quan trọng. Bạn có thể giảm nguy cơ mắc ITBS bằng cách:
- Tăng cường tập luyện và quãng đường chạy bộ một cách dần dần, tránh tăng quá đột ngột gây chấn thương.
- Chạy trên địa hình phẳng, tránh địa hình dốc.
- Chọn giày chạy bộ phù hợp.
- Chạy bộ đúng kỹ thuật.
- Tập các bài tập tăng cường cơ đùi và cơ mông.
Với những biện pháp phòng ngừa như trên, hy vọng bạn có thể giảm nguy cơ mắc hội chứng ITBS. Bài viết trên hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ITBS là gì và cách chẩn đoán, điều trị, cũng như phòng ngừa hội chứng này. Hãy chăm sóc cơ thể của mình và hãy luôn tư vấn với các chuyên gia y tế nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!
Câu hỏi thường gặp về hội chứng ITBS:
1. Hội chứng ITBS là gì?
Hội chứng ITBS là tình trạng viêm và kích ứng dải chậu chày – một dải mô dày chạy dọc từ hông đến đầu gối.
2. Ai có nguy cơ mắc hội chứng ITBS?
Nhóm vận động viên, đặc biệt là vận động viên chạy bộ, có nguy cơ cao mắc hội chứng ITBS. Phụ nữ cũng thường cao hơn nam giới.
3. Triệu chứng chính của hội chứng ITBS là gì?
Triệu chứng chính của hội chứng ITBS bao gồm đau ở mặt ngoài đầu gối, sưng và nóng đỏ ở mặt ngoài đầu gối, cứng khớp đầu gối, mỏi cơ đùi và mông.
4. Làm thế nào để chẩn đoán hội chứng ITBS?
Để chẩn đoán hội chứng ITBS, các bác sĩ sẽ khám bệnh, khai thác bệnh sử và thực hiện khám khớp gối. Có thể cần thêm các phương pháp cận lâm sàng như chụp X-quang, chụp MRI và siêu âm khớp.
5. Có cách nào để phòng ngừa hội chứng ITBS không?
Để phòng ngừa hội chứng ITBS, bạn nên tăng cường tập luyện và quãng đường chạy bộ dần dần, tránh tăng quá đột ngột. Chạy trên địa hình phẳng, chọn giày chạy bộ phù hợp và thực hiện các bài tập tăng cường cơ đùi và cơ mông.
Nguồn: Tổng hợp