He4 (human epididymis protein 4): molecule marker for early detection of ovarian cancer
The HE4 (Human Epididymis Protein 4) là một glycoprotein chủ yếu được sản xuất trong các tế bào biểu mô của buồng trứng. Trạng thái HE4 là một phương pháp chẩn đoán giúp phát hiện và chẩn đoán ung thư buồng trứng ở giai đoạn sớm, cho phép các biện pháp phòng ngừa và điều trị đúng đắn.
Hiểu về HE4 và vai trò của nó
HE4, còn được biết đến với tên gọi Human Epididymis Protein 4, là một glycoprotein chủ yếu được sản xuất trong các tế bào biểu mô của ung thư buồng trứng. Ban đầu, HE4 được phát hiện trong các tế bào biểu mô của quai tử cung người và thuộc gia đình protein axit whey (WAP), đó là protein ức chế protease serine. Vai trò chính của nó là thúc đẩy sự phát triển của các u ác tính và khả năng di căn của chúng. Do đó, kiểm tra HE4 giúp xác định sự tồn tại của u ác tính.
“HE4 là một glycoprotein chủ yếu được sản xuất trong các tế bào biểu mô của ung thư buồng trứng.”
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ HE4 tăng lên ở hơn một nửa số bệnh nhân ung thư buồng trứng, thậm chí trong trường hợp không có mức độ tăng CA 125. Điều này làm tăng tính nhạy bén của việc phát hiện bệnh so với việc sử dụng một xét nghiệm duy nhất. Ngoài ra, nồng độ HE4 cũng có xu hướng tăng sớm hơn CA 125 trong quá trình bệnh. Do đó, việc sử dụng xét nghiệm HE4 có thể hỗ trợ việc theo dõi tiến triển điều trị ung thư buồng trứng, hỗ trợ phát hiện sớm tái phát hoặc tiến triển bệnh.
“Nồng độ HE4 có xu hướng tăng sớm hơn CA 125 trong quá trình ung thư buồng trứng.”
Khi nào nên tiến hành xét nghiệm HE4?
Xét nghiệm HE4 là một phương pháp để đo lường mức độ Human Epididymis Protein 4 trong máu, thường được thực hiện bằng các kỹ thuật trên nền tảng huyết thanh như phản ứng miễn dịch quang phổ hoặc phản ứng miễn dịch điện hóa. Bác sĩ thường yêu cầu xét nghiệm này trong các trường hợp sau:
- Nghi ngờ về dấu hiệu ung thư buồng trứng ở phụ nữ: Xét nghiệm HE4 thường được yêu cầu khi phụ nữ có triệu chứng hoặc có dấu hiệu gợi ý về ung thư buồng trứng.
- Theo dõi tiến triển bệnh và liệu pháp điều trị: Nó cũng được sử dụng để theo dõi tiến triển bệnh và đánh giá hiệu quả của liệu pháp điều trị ung thư buồng trứng.
- Nghi ngờ tái phát bệnh: Khi có nghi ngờ về tái phát bệnh sau điều trị, xét nghiệm HE4 có thể được yêu cầu để đánh giá tình trạng bệnh.
- Chẩn đoán kết hợp với CA 125 và ROMA: Xét nghiệm HE4 thường được sử dụng kết hợp với xét nghiệm CA 125 và thuật toán nguy cơ ác tính buồng trứng (ROMA) để cung cấp một chẩn đoán toàn diện về ung thư buồng trứng.
Các giá trị tham chiếu cho mức độ HE4 bình thường ở phụ nữ như sau:
- Dưới 40 tuổi: Dưới 60.5 pmol/l.
- Từ 40 đến 59 tuổi: Dưới 76.2 pmol/l.
- Từ 60 đến 69 tuổi: Dưới 82.9 pmol/l.
- Trên 70 tuổi: Dưới 104 pmol/l.
Động tác, có điều cần lưu ý rằng một mức độ HE4 tăng cao không luôn là bằng chứng tuyệt đối của sự hiện diện của ung thư buồng trứng ác tính. Những tăng nhẹ về Human Epididymis Protein 4 cũng có thể xảy ra ở bệnh nhân có các bệnh lý sản khoái nội mạc tử cung, u nang buồng trứng, polyp trực tràng, cũng như ở bệnh nhân có huyết áp cao, suy tim, bệnh thận hoặc bệnh gan.
“Một mức độ HE4 tăng không luôn là bằng chứng tuyệt đối của sự hiện diện của ung thư buồng trứng ác tính.”
Với ung thư buồng trứng là một nguy cơ tiềm ẩn đối với tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, việc tạo điều kiện cho kiểm tra ung thư đều đặn là một biện pháp quan trọng và hiệu quả để phát hiện sớm và điều trị. Phát hiện và điều trị ung thư buồng trứng sớm là tối quan trọng để tăng tỷ lệ sống sót và cải thiện chất lượng cuộc sống cho phụ nữ. Do đó, không cần lo sợ khi phát hiện các dấu hiệu của căn bệnh, vì phát hiện sớm dẫn đến điều trị hiệu quả hơn. Thực hiện các xét nghiệm sàng lọc ung thư đều đặn đối với nhóm người có nguy cơ cao hoặc khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào là vô cùng quan trọng.
Phòng ngừa ung thư buồng trứng
Ung thư buồng trứng là một căn bệnh nguy hiểm, với khoảng một trong 78 phụ nữ bị ảnh hưởng, theo Hội Ung thư Hoa Kỳ. Do đó, phụ nữ nên tuân thủ các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ mắc bệnh này, đặc biệt là nhóm có nguy cơ cao:
- Tập thể dục đều đặn: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chỉ 30 phút tập luyện mỗi ngày có thể giảm nguy cơ ung thư buồng trứng gần 20%. Do đó, duy trì lối sống hoạt động và tham gia vào hoạt động thể chất đều đặn là rất quan trọng để duy trì sức khỏe tốt.
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh: Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và giàu dinh dưỡng không chỉ giúp duy trì cơ thể khỏe mạnh mà còn giảm nguy cơ mắc ung thư buồng trứng. Quan trọng là cung cấp cho cơ thể đủ chất dinh dưỡng thông qua các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ như rau, hoa quả, protein và ngũ cốc nguyên hạt.
- Tránh tiếp xúc với chất gây ung thư: Đối với những người có tiền sử gia đình hoặc nguy cơ cá nhân mắc ung thư buồng trứng, việc tránh tiếp xúc với sản phẩm chứa các chất gây ung thư là vô cùng quan trọng. Điều này bao gồm việc tránh sử dụng bột talc, các loại nước hoa âm đạo và một số loại mỹ phẩm có thể chứa các chất có hại.
- Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ và sàng lọc ung thư: Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm bất kỳ bất thường nào, để điều trị kịp thời và hiệu quả. Điều này rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe tốt nhất có thể và giảm nguy cơ mắc ung thư buồng trứng.
Bằng cách hiểu rõ về HE4 là gì và khi nào cần xét nghiệm HE4, người ta có thể nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của sàng lọc ung thư đều đặn để phát hiện sớm và điều trị ung thư buồng trứng. Tỷ lệ mắc ung thư buồng trứng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đang tăng lên, do đó, sàng lọc đều đặn là rất quan trọng để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
Tìm hiểu thêm:
Có thực hiện xét nghiệm HIV trong phẫu thuật gắp cánh tay không? Tôi nên chuẩn bị những gì trước phẫu thuật gắp cánh tay không?
Xét nghiệm alpha-1 antitrypsin (AAT) là gì?
Câu hỏi thường gặp:
1. Xét nghiệm HE4 cần thực hiện ở độ tuổi nào?
Trả lời: Xét nghiệm HE4 được thực hiện ở phụ nữ nhiều độ tuổi, nhưng giá trị tham chiếu thay đổi theo độ tuổi, với ngưỡng trên 40 tuổi cho phép nồng độ HE4 tăng lên.
2. Nếu HE4 tăng cao, có chắc chắn là ung thư buồng trứng ác tính không?
Trả lời: Không, tăng nhẹ về mức độ HE4 có thể xảy ra ở nhiều bệnh lý khác, không chỉ ung thư buồng trứng. Mức độ HE4 chỉ mang tính chất giúp cảnh báo và cần được kết hợp với các xét nghiệm khác để đưa ra chẩn đoán chính xác.
3. HE4 có thể được sử dụng để theo dõi tiến triển điều trị ung thư buồng trứng không?
Trả lời: Có, nồng độ HE4 có xu hướng tăng sớm hơn CA 125 trong quá trình điều trị ung thư buồng trứng. Do đó, việc sử dụng xét nghiệm HE4 có thể hỗ trợ trong việc theo dõi tiến triển và phát hiện sớm tái phát hoặc tiến triển bệnh.
4. Liệu điều trị ung thư buồng trứng sớm có giúp tăng tỷ lệ sống sót không?
Trả lời: Đúng, phát hiện và điều trị ung thư buồng trứng sớm có vai trò quan trọng trong việc giảm tỷ lệ tử vong và cải thiện chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Chính vì vậy, quá trình sàng lọc đều đặn và phát hiện sớm là rất quan trọng.
5. Phụ nữ nào nên tiến hành sàng lọc ung thư buồng trứng?
Trả lời: Tất cả phụ nữ nằm trong độ tuổi sinh sản nên tiến hành sàng lọc ung thư buồng trứng đều đặn. Đối với những phụ nữ có nguy cơ cao hoặc có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, việc tiến hành sàng lọc hoặc kiểm tra sức khỏe tổng quát dễ dàng hơn.
Nguồn: Tổng hợp