Chẩn đoán viêm cầu thận - những xét nghiệm quan trọng
Viêm cầu thận là một tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến chức năng cầu thận và có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Để chẩn đoán viêm cầu thận, các bác sĩ thường sử dụng một số xét nghiệm quan trọng để đánh giá chức năng thận và xác định nguyên nhân gây ra bệnh.
Hội chứng viêm cầu thận là gì?
Viêm cầu thận là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở các bộ lọc nhỏ trong thận, được gọi là cầu thận. Chức năng chính của cầu thận là loại bỏ chất lỏng dư thừa, chất điện giải và chất thải từ máu, sau đó truyền chúng vào nước tiểu. Khi cầu thận bị viêm, chức năng này bị suy giảm, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Viêm cầu thận có thể xảy ra một cách đơn lẻ hoặc là do biến chứng của các bệnh lý khác như lupus hoặc tiểu đường. Khi tình trạng này trở nên nghiêm trọng hoặc kéo dài, nó có thể gây tổn thương thận vĩnh viễn.
Có hai loại chính của viêm cầu thận: viêm cầu thận cấp và viêm cầu thận mạn.
Viêm cầu thận cấp
Viêm cầu thận cấp thường bắt đầu đột ngột và có các triệu chứng như đau lưng, tiểu máu, thiểu niệu (tiểu ít) hoặc vô niệu (không tiểu được). Nguyên nhân chủ yếu của viêm cầu thận cấp là do cơ chế miễn dịch, khi hệ miễn dịch tấn công cầu thận, gây viêm và tăng sinh tế bào, dẫn đến tổn thương màng cơ bản, gian mạch hoặc nội mao mạch.
Viêm cầu thận cấp không phải là một bệnh riêng lẻ mà là một hội chứng, có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau và để lại nhiều hậu quả nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm cầu thận mạn
Nhiều trường hợp viêm cầu thận cấp có thể tiến triển thành viêm cầu thận mạn. Viêm cầu thận mạn đặc trưng bởi sự xơ hóa không hồi phục của cầu thận, gây tổn thương ống thận và giảm chức năng lọc cầu thận. Khi bệnh tiến triển và không được kiểm soát, nó có thể dẫn đến bệnh thận mạn tính, bệnh thận giai đoạn cuối và các biến chứng về tim mạch.
Xét nghiệm chẩn đoán viêm cầu thận hiện nay
Để chẩn đoán viêm cầu thận, bác sĩ thường bắt đầu với việc khám lâm sàng bệnh nhân để kiểm tra các triệu chứng và tiền sử bệnh. Bệnh nhân thông thường nhận thấy những thay đổi bất thường trong quá trình đi tiểu hàng ngày khi bị viêm cầu thận.
Để đánh giá chức năng thận và chẩn đoán hội chứng viêm cầu thận, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán như xét nghiệm nước tiểu và xét nghiệm máu.
Xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu là một trong những phương pháp cơ bản để phát hiện viêm cầu thận. Qua phân tích nước tiểu, bác sĩ có thể tìm thấy:
- Hồng cầu: Sự hiện diện của hồng cầu trong nước tiểu cho thấy cầu thận đã bị tổn thương.
- Bạch cầu: Tăng số lượng bạch cầu là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc viêm.
- Protein: Lượng protein cao trong nước tiểu cho biết những tổn thương đến nephron, đơn vị chức năng của thận.
Ngoài ra, tăng nồng độ creatinin hoặc ure trong máu cũng rất quan trọng để chẩn đoán hội chứng viêm cầu thận.
Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về mức độ tổn thương thận và sự suy yếu của chức năng cầu thận. Các chỉ số quan trọng bao gồm:
- Nitơ urê máu và creatinin: Tăng nồng độ của hai chất thải này trong máu cho thấy thận không hoạt động hiệu quả.
- Bổ thể C3: Mức độ bổ thể C3 thường trở lại bình thường sau khoảng 8 tuần.
- Protein niệu và đái máu vi thể: Protein niệu có thể kéo dài đến 6 tháng, trong khi đái máu vi thể có thể kéo dài đến 1 năm sau khi viêm cầu thận cấp bắt đầu.
Xét nghiệm hình ảnh
Nếu các xét nghiệm ban đầu chỉ ra rằng thận có thể bị tổn thương, bác sĩ sẽ đề nghị thực hiện các xét nghiệm hình ảnh để có cái nhìn rõ ràng hơn về tình trạng thận của bệnh nhân:
- Chụp X-quang: Để phát hiện các bất thường trong cấu trúc thận.
- Siêu âm: Giúp đánh giá kích thước và hình dạng của thận.
- Chụp CT: Cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc và tổn thương thận.
Sinh thiết thận
Sinh thiết thận là một trong những xét nghiệm quan trọng và cần thiết nhất để xác định nguyên nhân và mức độ viêm cầu thận. Quy trình này bao gồm sử dụng một cây kim đặc biệt để lấy mẫu mô thận nhỏ, sau đó mẫu này được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định nguyên nhân gây viêm.
Sinh thiết thận thường được thực hiện khi các xét nghiệm khác không cung cấp đủ thông tin để chẩn đoán chính xác. Nó giúp xác định loại viêm cầu thận và từ đó hướng dẫn điều trị phù hợp.
Cần lưu ý rằng trước khi đi khám, bạn nên hỏi nhân viên y tế về các điều cần chuẩn bị cho xét nghiệm viêm cầu thận, bao gồm cả việc nhịn ăn hoặc uống trước xét nghiệm. Bên cạnh đó, nhớ hỏi bác sĩ các câu hỏi quan trọng liên quan đến viêm cầu thận để hiểu rõ về tình trạng của bạn và điều trị phù hợp.
Câu hỏi thường gặp về chẩn đoán viêm cầu thận
- Viêm cầu thận có thể gây ra những triệu chứng gì?
Các triệu chứng của viêm cầu thận có thể bao gồm đau lưng, tiểu máu, thiểu niệu (tiểu ít) hoặc vô niệu (không tiểu được).
- Viêm cầu thận cấp và viêm cầu thận mạn khác nhau như thế nào?
Viêm cầu thận cấp xảy ra đột ngột và có triệu chứng kéo dài ngắn hạn, trong khi viêm cầu thận mạn là tình trạng tồn tại lâu dài và có thể gây tổn thương thận vĩnh viễn.
- Xét nghiệm nước tiểu có vai trò gì trong chẩn đoán viêm cầu thận?
Xét nghiệm nước tiểu giúp phát hiện những dấu hiệu của viêm cầu thận như hồng cầu, bạch cầu và protein. Ngoài ra, nồng độ creatinin và ure trong máu cũng rất quan trọng để chẩn đoán bệnh.
- Quá trình xét nghiệm sinh thiết thận như thế nào?
Sinh thiết thận là quá trình lấy mẫu mô thận nhỏ thông qua việc sử dụng một cây kim đặc biệt. Mẫu mô này sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định nguyên nhân và mức độ viêm cầu thận.
- Cần chuẩn bị những điều gì trước khi đi xét nghiệm viêm cầu thận?
Trước khi đi xét nghiệm viêm cầu thận, bạn nên hỏi nhân viên y tế về các thực phẩm hoặc thuốc phải tránh và cách nhịn ăn hoặc uống trước xét nghiệm.
Nguồn: Tổng hợp
