Các loại virus lây qua đường máu và biện pháp phòng ngừa
Trong thế giới y học hiện đại, các bệnh truyền nhiễm qua đường máu ngày càng trở nên phức tạp và nguy hiểm. Việc hiểu rõ về các virus lây qua đường máu không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần quan trọng trong công tác phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh. Để nâng cao nhận thức về vấn đề này, chúng tôi sẽ cung cấp đến quý vị thông tin về một số loại virus lây qua đường máu và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
1. Virus HIV
HIV là loại virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch ở người. Virus này có thể lây truyền qua quan hệ tình dục, qua đường máu, hoặc từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai, sinh nở và cho con bú. HIV lây truyền qua đường máu do virus này tồn tại nhiều trong máu toàn phần và các thành phần của máu như hồng cầu, tiểu cầu, huyết tương và các yếu tố đông máu.
Virus HIV có thể lây truyền từ người này sang người khác qua các dụng cụ xuyên chích qua da, như tiêm chích ma túy, kim xăm, hoặc các dụng cụ phẫu thuật chưa được tiệt trùng đúng cách. Ngoài ra, virus cũng có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với máu, như khi máu của người nhiễm HIV dính vào vết thương hở hoặc da, niêm mạc bị xây xát.
2. Virus gây ung thư bạch cầu Lympho T ở người (HTLV)
Human T-lymphotropic virus loại I và II (HTLV-I và HTLV-II) là retrovirus RNA sợi đơn lây nhiễm cho con người. Chúng ít được chú ý và sàng lọc muộn hơn so với HIV, tuy nhiên, nhiễm virus gây ung thư bạch cầu lympho T người (HTLV) ngày càng trở nên phổ biến. HTLV-I có liên quan đến bệnh ung thư tế bào T ở người lớn và một số bệnh về hệ thần kinh ở các cá thể nhiễm virus.
Virus HTLV có thể lây truyền qua quan hệ tình dục, từ mẹ sang con qua việc cho con bú, và qua tiếp xúc với máu, như truyền máu và các sản phẩm từ máu bị nhiễm bệnh hoặc sử dụng chung bơm kim tiêm. Lây nhiễm qua đường truyền máu chiếm tỷ lệ cao, khoảng 40% – 60%. HTLV-I và HTLV-II đã được phát hiện trong máu người ở nhiều quốc gia trên thế giới.
3. Virus viêm gan B
Viêm gan B là một bệnh lây truyền qua đường máu, do nồng độ virus HBV cao trong máu. Bất kỳ tiếp xúc nào với máu hoặc nhận máu từ người mắc viêm gan B đều có nguy cơ nhiễm virus HBV. Dùng chung kim tiêm hoặc tái sử dụng kim tiêm đã qua sử dụng là một hành vi nguy hiểm để truyền virus viêm gan B cho người khác.
Viêm gan B cũng có thể lây qua sử dụng chung kim tiêm nhiễm virus, và sử dụng chung các vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng. Bệnh này cũng có khả năng lây truyền qua truyền máu và các sản phẩm từ máu, ghép mô, tạng bị nhiễm virus HBV hoặc qua các dụng cụ truyền máu, lấy máu không được tiệt trùng đúng cách.
4. Virus viêm gan C
Bệnh viêm gan C do virus viêm gan C (HCV) gây ra. Đây là một loại virus mạch đơn, xâm nhập vào cơ thể qua đường máu và tấn công gan. Nếu không chữa trị, viêm gan C có thể biến chứng thành xơ gan, và nguy cơ dẫn đến suy gan và ung thư gan là rất cao.
Viêm gan C dễ dàng lây qua đường truyền máu. Người nhận máu hoặc những người tiếp xúc với máu người nhiễm virus viêm gan C có nguy cơ bị lây nhiễm. Việc dùng chung kim tiêm nhiễm virus viêm gan C hoặc dùng chung các vật dụng cá nhân gây ra trầy xước, chảy máu cũng là hình thức lây nhiễm phổ biến.
Biện pháp phòng ngừa
- Sử dụng đồ bảo hộ cá nhân như găng tay và các đồ bảo hộ khác khi tiếp xúc với máu hoặc chất lỏng cơ thể.
- Sử dụng bơm kim tiêm và dụng cụ y tế vô trùng, đảm bảo được sử dụng một lần hoặc đã được tiệt trùng.
- Không chia sẻ kim tiêm hoặc dụng cụ xuyên chích với người khác, đặc biệt là người tiêm chích ma túy.
- Đảm bảo an toàn khi xăm mình hoặc làm đẹp bằng việc chọn cơ sở uy tín và đảm bảo các dụng cụ được vô trùng.
- Thực hiện quan hệ tình dục an toàn bằng cách sử dụng bao cao su để giảm nguy cơ lây nhiễm các virus qua dịch cơ thể.
- Định kỳ kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm để phát hiện sớm các bệnh lây truyền qua đường máu.
Hiểu và thực hiện các biện pháp phòng ngừa trên sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường máu một cách hiệu quả, đồng thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Hãy luôn chú ý đến vấn đề này và nâng cao nhận thức để phòng ngừa các virus lây qua đường máu.
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
- Loại virus nào gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch ở người?
Virus HIV gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch ở người.
- Làm thế nào virus HIV lây truyền qua đường máu?
Virus HIV có thể lây truyền qua tiếp xúc với máu, qua dụng cụ xuyên chích qua da và qua quan hệ tình dục.
- Virus HTLV có liên quan đến những bệnh gì?
Virus HTLV có liên quan đến bệnh ung thư tế bào T ở người lớn và một số bệnh về hệ thần kinh ở các cá thể nhiễm virus.
- Bệnh viêm gan B lây truyền như thế nào?
Viêm gan B lây truyền qua tiếp xúc với máu người nhiễm virus, sử dụng chung kim tiêm nhiễm virus và sử dụng chung các vật dụng cá nhân gây ra trầy xước, chảy máu.
- Biện pháp phòng ngừa nào giúp ngăn chặn lây nhiễm virus lây qua đường máu?
Để ngăn chặn lây nhiễm virus lây qua đường máu, cần sử dụng đồ bảo hộ cá nhân, bơm kim tiêm và dụng cụ y tế vô trùng, không chia sẻ kim tiêm và dụng cụ xuyên chích, thực hiện quan hệ tình dục an toàn, định kỳ kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm.
Nguồn: Tổng hợp