Các bước sơ cứu đột quỵ cơ bản mà ai cũng cần biết
Đột quỵ là tình trạng y tế khẩn cấp xảy ra khi lưu lượng máu đến não bị gián đoạn hoặc giảm đột ngột. Điều này có thể do tắc nghẽn do cục máu đông (đột quỵ thiếu máu cục bộ) hoặc vỡ mạch máu (đột quỵ xuất huyết). Nhận biết sớm các dấu hiệu đột quỵ và hành động kịp thời là vô cùng quan trọng để giảm thiểu tổn thương não và tăng cơ hội phục hồi cho người bệnh.
Nhận biết dấu hiệu đột quỵ
Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến một phần của não bị gián đoạn hoặc giảm mạnh, khiến não không nhận đủ oxy và dưỡng chất. Điều này dẫn đến việc tế bào não bắt đầu chết trong vài phút. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của đột quỵ là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời và giảm thiểu những tổn thương não nghiêm trọng.
Biết cách nhận biết các dấu hiệu đột quỵ là bước đầu tiên để hành động kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến nhất:
- Mặt: Mặt bị chảy xệ một bên, tê liệt hoặc yếu một bên.
- Tay: Một hoặc cả hai tay đột ngột yếu hoặc tê liệt, không thể cầm nắm vật dụng bình thường.
- Chân: Một hoặc cả hai chân đột ngột yếu hoặc tê liệt, không thể đi lại bình thường.
- Kiểu nói: Nói ngọng, không rõ ràng, không thể nói câu hoàn chỉnh hoặc không hiểu người khác nói gì.
- Tầm nhìn: Mờ mắt hoặc mất thị lực một phần hoặc toàn bộ ở một hoặc cả hai mắt.
- Đau đầu: Đau đầu đột ngột dữ dội, không giống như bất kỳ cơn đau đầu nào trước đây.
- Chóng mặt: Chóng mặt, quay cuồng hoặc mất thăng bằng đột ngột.
- Buồn nôn: Buồn nôn hoặc nôn.
- Mất ý thức: Mất ý thức đột ngột hoặc giảm bớt ý thức.
Nếu bạn hoặc người xung quanh có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức và không trì hoãn dù chỉ một phút.
Các bước sơ cứu đột quỵ
Khi nhận thấy một người có dấu hiệu của đột quỵ, việc sơ cứu nhanh chóng và đúng cách có thể cứu sống họ và giảm thiểu tổn thương não. Dưới đây là các bước sơ cứu cơ bản cần thực hiện:
Bước 1: Gọi cấp cứu ngay lập tức
Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Hãy thông báo cho nhân viên cấp cứu về các dấu hiệu và thời gian xuất hiện của các triệu chứng.
- Gọi ngay 115 hoặc số cấp cứu y tế tại địa phương. Cung cấp thông tin rõ ràng về tình trạng của người bệnh và địa điểm cụ thể.
Bước 2: Đảm bảo an toàn cho người bệnh
- Đặt người bệnh nằm nghiêng: Để tránh nguy cơ nghẹn nếu người bệnh nôn mửa. Nếu có thể, kê cao đầu người bệnh khoảng 30 độ để giảm áp lực lên não.
- Nới lỏng quần áo, thắt lưng và các vật dụng bó sát có thể cản trở hô hấp.
Bước 3: Kiểm tra tình trạng hô hấp và tuần hoàn
- Kiểm tra nhịp thở và mạch đập: Nếu người bệnh không thở hoặc không có mạch, cần thực hiện hồi sinh tim phổi (CPR) ngay lập tức.
- Giữ người bệnh tỉnh táo: Nếu người bệnh vẫn tỉnh, cố gắng giữ họ tỉnh táo bằng cách nói chuyện và khuyến khích họ thở sâu, đều.
Bước 4: Theo dõi tình trạng người bệnh
- Ghi chép thông tin quan trọng: Ghi lại thời gian xuất hiện các triệu chứng, các loại thuốc người bệnh đang sử dụng và bất kỳ thông tin y tế quan trọng nào khác.
- Theo dõi tình trạng người bệnh: Tiếp tục theo dõi các dấu hiệu sinh tồn và tình trạng của người bệnh cho đến khi được cấp cứu.
Lưu ý những điều không nên làm
Trong quá trình sơ cứu người bị đột quỵ, có một số điều cần tránh để không làm tình trạng tồi tệ hơn:
- Không cho người bệnh ăn uống hoặc uống bất cứ thứ gì: Việc này có thể gây ra nguy cơ nghẹn.
- Không cho người bệnh sử dụng thuốc: Trừ khi được bác sĩ hoặc nhân viên y tế chỉ định. Việc tự ý cho thuốc có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.
- Không di chuyển người bệnh: Chỉ di chuyển nếu nơi họ đang nằm không an toàn. Việc di chuyển có thể làm tăng nguy cơ tổn thương não.
- Không chườm đá hoặc châm cứu: Những phương pháp này không hiệu quả và có thể gây hại cho người bệnh.
- Không nên bỏ mặc người bệnh: Luôn ở bên cạnh người bệnh và trấn an họ cho đến khi nhân viên y tế đến.
- Không nên hoảng loạn: Để có thể xử lý tình huống một cách hiệu quả và nhanh chóng. Hoảng loạn chỉ làm tình hình thêm căng thẳng và có thể gây thêm khó khăn cho người bệnh.
Kết luận
Đột quỵ là một tình trạng y tế khẩn cấp đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời. Nhận biết sớm các dấu hiệu đột quỵ và thực hiện các bước sơ cứu cơ bản có thể giúp cải thiện đáng kể khả năng phục hồi của người bệnh. Hãy trang bị cho bản thân và những người xung quanh kiến thức về sơ cứu đột quỵ để có thể ứng phó hiệu quả khi tình huống xảy ra.
Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về việc xử lý tình huống, hãy luôn gọi cấp cứu và làm theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.