[Sức Khỏe] Ung Thư Vú - Nhận Biết Sớm Dấu Hiệu Bất Thường

Ước tính cứ 15 giây, thế giới có thêm một phụ nữ mắc ung thư vú, đây cũng chính là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ trên toàn cầu. Mặc dù tình trạng bệnh ngày càng gia tăng nhưng bệnh nhân ung thư vú có thể được chữa khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu và kiểm tra ngay để có biện pháp phòng ngừa ung thư vú hiệu quả!

Ung Thư Vú Là Gì Và Tại Sao Cần Quan Tâm?

Định Nghĩa Và Nguyên Nhân

Ung thư vú xảy ra khi các tế bào trong mô vú phát triển bất thường và không kiểm soát được. Bệnh có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, nhưng 99% trường hợp gặp ở phụ nữ.

Các yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

• Tuổi tác: Nguy cơ tăng sau 40 tuổi
• Tiền sử gia đình có ung thư vú hoặc buồng trứng
• Đột biến gen BRCA1, BRCA2
• Sử dụng hormone thay thế lâu dài
• Béo phì, uống rượu thường xuyên

Tại Sao Phát hiện Sớm Quan Trọng?

Theo số liệu từ Bệnh viện K, tỷ lệ sống sau 5 năm khi phát hiện ung thư vú giai đoạn I là 98%, trong khi ở giai đoạn IV chỉ còn 27%. Điều này cho thấy việc nhận biết sớm các triệu chứng ung thư vú có ý nghĩa sống còn.

Những con số đáng báo động

Ung thư vú là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ Việt Nam, với tỷ lệ mắc bệnh tăng từ 17,9/100.000 phụ nữ trong năm 2020. Tuy nhiên, tin tốt là khi phát hiện sớm, tỷ lệ khỏi bệnh có thể lên đến 90-95%. Dấu hiệu ung thư vú ban đầu thường rất nhỏ và dễ bị bỏ qua, vì vậy việc hiểu rõ các biểu hiện bất thường sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả nhất.

Những con số thống kê cho thấy, đây là một căn bệnh nguy hiểm, tuy nhiên nếu thường xuyên kiểm tra và phát hiện bệnh sớm sẽ giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh, nhận biết sớm và điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng nguy hiểm hoặc tử vong.

7 Dấu Hiệu Cảnh Báo Ung Thư Vú Phổ Biến

1. Khối U Hoặc Cục Cứng Trong Vú

Khối u ác tính thường có đặc điểm:

• Cứng, không di chuyển khi sờ
• Ranh giới không rõ ràng
• Không gây đau (80% trường hợp)
• Kích thước tăng dần theo thời gian

Lưu ý: Không phải khối u nào cũng là ung thư. Khoảng 80% các khối u vú là lành tính, nhưng vẫn cần kiểm tra để chắc chắn.

2. Thay Đổi Hình Dáng Và Kích Thước Vú

Bạn cần chú ý nếu vú có những thay đổi:

• Mất đối xứng đột ngột giữa hai bên vú
• Một bên vú to lên bất thường
• Vú bị méo mó, thay đổi hình dáng
• Vú bị kéo lệch về một phía

3. Thay Đổi Da Vú

Da vú bất thường có thể biểu hiện:

• Da có vẻ như vỏ cam (da sần sùi, có lỗ chân lông to)
• Đỏ, sưng, nóng ở một vùng da vú
• Da dày lên, sần sùi
• Có vết lõm hoặc nếp nhăn bất thường

4. Núm Vú Có Biến Đổi

Những thay đổi ở núm vú cần quan tâm:

• Núm vú bị lõm vào trong đột ngột
• Tiết dịch từ núm vú (không phải sữa mẹ)
• Dịch tiết có máu hoặc màu bất thường
• Núm vú bị trợt, thay đổi hướng

5. Đau Vú Kéo Dài

Mặc dù đau vú không phải dấu hiệu chính của ung thư, nhưng cần chú ý khi:

• Đau tập trung ở một điểm cố định
• Đau không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt
• Đau kéo dài hơn 2 tuần
• Đau kèm theo các triệu chứng khác

6. Hạch Bạch Huyết Sưng To

Hạch bạch huyết cần kiểm tra ở các vị trí:

• Dưới cánh tay
• Quanh xương đòn
• Vùng cổ

Dấu hiệu bất thường:

• Hạch cứng, không di chuyển
• Kích thước lớn hơn 1cm
• Không đau khi sờ

7. Thay Đổi Về Cảm Giác

Một số phụ nữ có thể cảm thấy:

• Vùng vú tê, cứng bất thường
• Mất cảm giác ở một vùng da vú
• Cảm giác nặng nề, khó chịu dai dẳng

Tầm soát tại nhà và nhận biết sớm nguy cơ mắc bệnh

Theo báo cáo, nếu như tỷ lệ sống sau 5 năm ở giai đoạn rất sớm đạt 98%, ở giai đoạn cuối tỷ lệ này chỉ còn khoảng 10%. Vì vậy, tầm soát sớm tại nhà là biện pháp phòng ngừa tối ưu và quan trọng để có cơ hội tăng 80% khả năng điều trị bệnh ung thư vú. Chỉ 5 phút tự khám vú tại nhà định kỳ hằng tháng, phụ nữ hãy tự cứu lấy bản thân với một số biện pháp sau đây.

Tự khám vú tại nhà chỉ giúp phát hiện các triệu chứng bất thường, do đó phụ nữ ở độ tuổi từ 35 trở lên và chưa từng sinh con nên thực hiện tầm soát, chẩn đoán và siêu âm vú định kỳ 6 tháng/ lần tại các cơ sở y tế chuyên khoa để có biện pháp phòng ngừa và chữa trị kịp thời.

Các Phương Pháp Sàng Lọc Và Chẩn Đoán

Khám Lâm Sàng

Khám định kỳ với bác sĩ chuyên khoa:

• Phụ nữ 20-39 tuổi: 3 năm/lần
• Phụ nữ từ 40 tuổi: Hàng năm
• Có yếu tố nguy cơ cao: Theo chỉ định bác sĩ

Các Xét Nghiệm Hình Ảnh

Chụp X-quang vú (Mammography)

• Khuyến cáo: Từ 40 tuổi, 1-2 năm/lần
• Phát hiện được 90-95% ung thư vú
• Có thể phát hiện khối u nhỏ 2-3mm

Siêu âm vú

• Phù hợp với phụ nữ dưới 40 tuổi
• Phân biệt khối u cứng và nang chứa dịch
• Hỗ trợ sinh thiết định hướng

MRI vú

• Dành cho trường hợp nguy cơ cao
• Đánh giá mức độ lan rộng của bệnh
• Theo dõi sau điều trị

Sinh Thiết Và Xét Nghiệm Mô Bệnh Học

Sinh thiết là xét nghiệm chắc chắn nhất:

• Sinh thiết kim nhỏ (Core needle biopsy)
• Sinh thiết chân không (Vacuum biopsy)
• Sinh thiết mở (hiếm khi dùng)

Kết quả sẽ xác định:

• Bản chất lành tính hay ác tính
• Loại ung thư cụ thể
• Mức độ ác tính

Phòng Ngừa Ung Thư Vú Hiệu Quả

Lối Sống Lành Mạnh

Chế độ ăn uống:

• Tăng rau xanh, trái cây giàu chất chống oxy hóa
• Hạn chế thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn
• Bổ sung omega-3 từ cá, hạt chia

Hoạt động thể chất:

• Tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần
• Kết hợp cardio và tập tạ
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh

Tránh các yếu tố nguy cơ:

• Hạn chế rượu bia (không quá 1 ly/ngày)
• Không hút thuốc lá
• Hạn chế tiếp xúc với hormone tổng hợp

Dưỡng chất vàng tăng khả năng chữa trị ung thư vú 

Được coi là vị “cứu tinh” giúp phái nữ phòng ngừa ung thư vú, Vitamin D có vai trò tích cực trong việc bảo vệ và ngăn ngừa ung thư đối với những người chưa mắc bệnh. Đối với bệnh nhân ung thư vú, Vitamin D tăng thời gian sống cho bệnh nhân, cải thiện tình trạng bệnh và ngăn chặn sự phát triển của khối u ác tính di căn đi khắp cơ thể.

Khi cơ thể không có đủ những chất dinh dưỡng này, nguy cơ mắc bệnh ung thư vú có thể tăng lên và rút ngắn tuổi thọ cùng khả năng phục hồi của bệnh nhân khi mắc bệnh. Vì vậy hãy luôn duy trì̀ đủ nồng độ vitamin D huyết thanh cần thiết bằng các cách:

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)

❓ Tự khám vú có thể thay thế khám bác sĩ không?

Trả lời: Không. Tự khám vú chỉ là phương pháp hỗ trợ giúp bạn nhận biết sớm các thay đổi. Khám định kỳ với bác sĩ và chụp mammography vẫn là cách chính xác nhất để phát hiện sớm ung thư vú.

❓ Có khối u trong vú có nghĩa là bị ung thư không?

Trả lời: Không nhất thiết. Khoảng 80% khối u vú là lành tính như nang tuyến, u sợi tuyến. Tuy nhiên, bạn vẫn cần đi khám để bác sĩ thẩm định chính xác.

❓ Ung thư vú có di truyền không?

Trả lời: Có yếu tố di truyền nhưng chỉ chiếm 5-10% tổng số trường hợp. Nếu có người thân trong gia đình mắc ung thư vú, nguy cơ của bạn tăng lên nhưng không có nghĩa chắc chắn sẽ mắc bệnh.

❓ Nam giới có thể bị ung thư vú không?

Trả lời: Có, nhưng rất hiếm (chiếm 1% tổng số ca). Nam giới cũng nên chú ý nếu có khối u cứng ở vùng ngực, dịch tiết từ núm vú hay thay đổi da.

❓ Ăn uống có ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư vú không?

Trả lời: Có. Chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, ít chất béo bão hòa sẽ giảm nguy cơ. Hạn chế rượu bia, thực phẩm chế biến sẵn và duy trì cân nặng khỏe mạnh cũng rất quan trọng.

❓ Cho con bú có giảm nguy cơ ung thư vú không?

Trả lời: Có. Cho con bú, đặc biệt là cho bú lâu dài (trên 12 tháng) có thể giảm 4-12% nguy cơ mắc ung thư vú do làm giảm số chu kỳ kinh nguyệt trong đời.

Kết Luận

Ung thư vú là bệnh nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Việc hiểu rõ các dấu hiệu ung thư vú, thực hiện tự khám vú đúng cách và khám định kỳ là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe của bạn.

Hãy nhớ rằng sự thay đổi nhỏ trong cơ thể có thể là tín hiệu cảnh báo quan trọng. Đừng để sự lo lắng hay ngại ngùng cản trở bạn đi khám khi cần thiết. Phòng chống ung thư vú bắt đầu từ những hành động nhỏ hàng ngày của chính bạn.

Nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng ung thư vú nào được đề cập trong bài viết, hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và thẩm định kịp thời.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.