Bệnh động kinh nên ăn gì và kiêng gì để kiểm soát cơn co giật hiệu quả?

Bệnh động kinh là một rối loạn thần kinh phức tạp, khiến người bệnh thường xuyên phải đối mặt với các cơn co giật không kiểm soát. Tuy chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, nhưng việc xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, hợp lý đóng vai trò then chốt giúp kiểm soát và giảm thiểu tần suất các cơn co giật. Vậy người bệnh động kinh nên bổ sung thực phẩm nào và tránh ăn gì? Bài viết này sẽ cung cấp đầy đủ những kiến thức chuyên sâu, dựa trên kinh nghiệm y khoa và các khuyến nghị của chuyên gia để bạn có thể cải thiện sức khỏe một cách toàn diện.

Tổng quan về bệnh động kinh

Động kinh là một căn bệnh mãn tính liên quan trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương, đặc trưng bởi những cơn co giật lặp đi lặp lại không rõ nguyên nhân rõ ràng. Triệu chứng của động kinh rất đa dạng, từ co giật cơ bắp, giật mắt, sùi bọt mép đến mất ý thức hoặc kiểm soát các chức năng như tiêu tiểu.

“Việc duy trì một chế độ ăn uống cân đối và loại bỏ các yếu tố nguy cơ là chìa khóa giúp người bệnh động kinh kiểm soát tốt hơn các triệu chứng của mình.” – Chuyên gia y tế.

Mỗi bệnh nhân sẽ có biểu hiện cơn co giật khác nhau, nhưng điểm chung là các cơn thường xảy ra đột ngột và khó kiểm soát. Hiểu rõ hoạt động cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến não bộ sẽ giúp chúng ta thiết lập được chế độ ăn uống phù hợp để kiểm soát bệnh.

Bệnh động kinh nên ăn gì? Những thực phẩm vàng giúp giảm co giật

Chế độ ăn uống là nhân tố quan trọng quyết định hiệu quả trong việc kiểm soát cơn động kinh. Các loại thực phẩm lành mạnh giúp duy trì năng lượng ổn định cho não, đồng thời bổ sung dưỡng chất cần thiết để tăng cường sức khỏe thần kinh.

• Protein và chất béo tốt: Đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng bền vững cho não bộ, giúp giảm kích thích quá mức là nguyên nhân gây co giật. Người bệnh nên ưu tiên các thực phẩm như bơ, dầu cá, phô mai, các loại hạt, tôm, cua, cá, thịt nạc và hải sản.
• Chất xơ hòa tan: Theo khuyến cáo, chất xơ hòa tan giúp cân bằng đường huyết và ổn định hoạt động đường ruột, qua đó hỗ trợ tốt cho chức năng hệ thần kinh. Các thực phẩm giàu chất xơ hòa tan gồm bơ, chuối, táo, cà rốt, bột yến mạch, hạnh nhân, gạo lứt, rau mồng tơi, súp lơ và đậu hà lan.
• Rau xanh và trái cây tươi: Là nguồn cung cấp dồi dào các chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương và ngăn ngừa các cơn co giật xảy ra thường xuyên. Bạn nên chọn các loại rau củ quả tươi ngon, đa dạng để tăng cường hiệu quả.
• Vitamin và khoáng chất: Những dưỡng chất như canxi, magie, GABA, taurine, vitamin B6, omega-3 và acid folic được chứng minh góp phần làm giảm tần suất và cường độ các cơn co giật. Các thực phẩm giàu các dưỡng chất này gồm hải sản, tôm, cua, cá, dầu ô liu, hạt óc chó…

Bổ sung thêm các nhóm thực phẩm hữu ích giúp tăng cường khả năng kiểm soát bệnh động kinh:

• Thực phẩm giàu chất chống viêm: Viêm nhiễm có thể làm tăng nguy cơ co giật, do đó, thêm nghệ, gừng, tỏi vào khẩu phần ăn có thể giúp giảm triệu chứng nhờ tính chống viêm mạnh mẽ của các thực phẩm này.
• Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa thần kinh mạnh: Trà xanh, các loại quả mọng (blueberry, raspberry), và socola đen có chứa flavonoid giúp bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tổn thương do gốc tự do.
• Nguồn nước sạch và đủ nước: Cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể giúp đảm bảo các phản ứng hóa học trong não bộ diễn ra ổn định, hạn chế tình trạng rối loạn điện não bộ.

Bệnh động kinh nên kiêng gì để tránh kích thích cơn co giật?

Bên cạnh việc bổ sung nhóm thực phẩm tốt, người bệnh cần hiểu rõ những loại thức ăn cần hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn để hỗ trợ quá trình kiểm soát bệnh.

• Thực phẩm chứa nhiều đường: Các món bánh kẹo ngọt, nước uống có gas, bánh mì trắng, khoai tây chiên có thể kích thích hoạt động quá mức của não bộ, làm tăng nguy cơ co giật tái phát.
• Thực phẩm giàu gluten: Gluten – chủ yếu có trong lúa mì, lúa mạch và các sản phẩm chế biến đóng hộp – có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh, gây kích thích cơn động kinh. Ngoài ra, các loại thức ăn này cũng thường chứa glutamate và aspartate, những axit amin làm tăng hoạt động điện não bộ không mong muốn.
• Chất bảo quản và phụ gia: Các chất như phẩm màu, chất tạo ngọt, mì chính và hạt nêm trong đồ ăn chế biến sẵn có thể làm rối loạn nhịp hoạt động điện của não, từ đó làm tăng tần suất cơn co giật.
• Rượu bia và các chất kích thích: Rượu bia không những kích thích thần kinh quá mức mà còn làm giảm hiệu quả của thuốc chống co giật, tăng nguy cơ tác dụng phụ và khiến bệnh trở nên khó kiểm soát hơn.
• Sữa và chế phẩm từ sữa: Đặc biệt là sữa chưa tiệt trùng, do chứa glutamine và một số hormone có khả năng làm tăng tần suất cơn co giật ở người bệnh động kinh.

Ngoài ra, người bệnh cũng nên lưu ý:

• Hạn chế uống cà phê và các đồ uống chứa caffeine: Caffeine có thể làm tăng hoạt động thần kinh quá mức, gây khó kiểm soát những cơn co giật.
• Tránh ăn quá no hoặc đói: Cân bằng lượng thức ăn mỗi bữa giúp duy trì ổn định đường huyết và chống lại các yếu tố gây co giật do stress hay mệt mỏi.
• Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều muối: Muối quá nhiều làm tăng huyết áp, ảnh hưởng xấu đến hệ tuần hoàn não, từ đó có thể làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh.

Chế độ ăn đặc biệt giúp dự phòng động kinh tái phát

Trong các phương pháp hỗ trợ điều trị động kinh, chế độ ăn kiêng đặc biệt Ketogenic đang được đánh giá cao, nhất là đối với những trường hợp động kinh kháng thuốc.

• Chế độ ăn Ketogenic: Là chế độ ăn giàu chất béo, đủ protein và rất ít carbohydrate (chỉ khoảng 5% tổng năng lượng), Ketogenic giúp chuyển đổi nguồn năng lượng chính từ glucose sang đốt cháy chất béo. Cơ chế này tạo ra nguồn năng lượng ổn định cho não bộ, từ đó làm giảm khoảng một phần ba số cơn co giật ở bệnh nhân.

Phương pháp Ketogenic cần được theo dõi và chỉ định bởi các chuyên gia y tế để tránh các biến chứng và đảm bảo hiệu quả điều trị. Ngoài ra, phối hợp chế độ ăn này cùng với thuốc chống động kinh và lối sống lành mạnh sẽ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Lời khuyên từ Pharmacity

• Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thay đổi chế độ ăn uống.
• Tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu dưỡng chất đã nêu giúp giảm cơn co giật và cải thiện sức khỏe thần kinh toàn diện.
• Tránh xa những thức ăn, đồ uống gây kích thích thần kinh hoặc ảnh hưởng xấu đến hiệu quả của thuốc.
• Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi sự ổn định của bệnh và điều chỉnh chế độ điều trị kịp thời.
• Duy trì tinh thần lạc quan, tránh stress, vì stress cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát cơn co giật.

5 Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Bệnh động kinh có thể điều trị hoàn toàn bằng chế độ ăn không?
   Chế độ ăn uống hỗ trợ kiểm soát cơn co giật nhưng không thay thế hoàn toàn thuốc và phương pháp điều trị y khoa. Người bệnh cần kết hợp nhiều biện pháp để đạt hiệu quả tốt nhất.
2. Chế độ ăn ketogenic có phù hợp với mọi đối tượng bệnh nhân động kinh?
   Không phải ai cũng phù hợp với chế độ ketogenic. Phải có sự hướng dẫn và giám sát từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn.
3. Làm sao để nhận biết thực phẩm gây kích thích cơn co giật?
   Người bệnh cần quan sát kỹ các dấu hiệu sau khi ăn các loại thực phẩm, nếu có biểu hiện co giật hoặc bất thường, nên tránh ăn những thực phẩm đó và tham khảo ý kiến bác sĩ.
4. Uống thuốc chống động kinh có bị ảnh hưởng bởi thức ăn không?
   Một số thực phẩm và đồ uống như rượu, cà phê, đồ cay nóng có thể làm giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ của thuốc. Vì vậy, cần ăn uống hợp lý và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
5. Bệnh nhân động kinh nên uống bổ sung vitamin hoặc khoáng chất gì?
   Các vitamin B6, acid folic, magie, omega-3 được khuyến nghị bổ sung để hỗ trợ chức năng thần kinh và giảm cơn co giật, nhưng nên sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để tránh quá liều.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.