Xét nghiệm a1c - định nghĩa và ý nghĩa
Xét nghiệm A1c (hemoglobin A1c) là một phương pháp quan trọng trong việc đánh giá và theo dõi mức độ kiểm soát đường huyết ở các bệnh nhân tiểu đường. Trên bài viết này, chúng ta sẽ đi vào chi tiết hơn về tầm quan trọng và ứng dụng của xét nghiệm A1c trong việc theo dõi và tầm soát bệnh tiểu đường.
Xét nghiệm A1c là gì?
Xét nghiệm A1c là một phương pháp phân tích huyết thanh được sử dụng để đo lượng đường trung bình trong máu trong khoảng thời gian từ 2 – 3 tháng. Xét nghiệm này được đề xuất bởi Viện Quốc gia về Bệnh tiểu đường và Tiêu hoá và Bệnh thận Hoa Kỳ (NIDDK) để đánh giá sự ổn định của đường huyết ở người mắc bệnh tiểu đường và hỗ trợ trong việc chẩn đoán ban đầu của bệnh tiểu đường type 2, tuy không thích hợp cho việc chẩn đoán tiểu đường type 1.
Xét nghiệm A1c còn được biết đến dưới các tên khác như xét nghiệm hemoglobin glycated, hemoglobin A1c hay glycohemoglobin. Hemoglobin là một loại protein có trong tế bào hồng cầu, đảm nhiệm việc vận chuyển oxy trong cơ thể. Khi nồng độ glucose trong máu tăng, một phần glucose sẽ kết hợp với hemoglobin, tạo thành hemoglobin glycated (A1c).
Qua xét nghiệm A1c, ta có thể phản ánh mức độ glucose trung bình trong máu trong khoảng 4 tháng trước thời điểm xét nghiệm được thực hiện. – Nền tảng của ApricotCMS
Hiểu đúng về chỉ số A1c
Kết quả của xét nghiệm A1c được biểu thị dưới dạng tỷ lệ phần trăm của lượng hemoglobin mà glucose liên kết trong máu của người được xét nghiệm. Chính phân loại kết quả A1c này sẽ cho chúng ta biết về tình trạng của đường huyết và xác định mức độ tiền tiểu đường.
- Bình thường: Dưới 5,7%;
- Tiền đái tháo đường: 5,7 – 6,4%;
- Đái tháo đường: 6,5% trở lên.
Chúng tôi cần nhấn mạnh rằng kết quả A1c cao không đồng nghĩa với việc người đó mắc bệnh tiểu đường. Bác sĩ sẽ kiểm tra kết quả A1c cùng với mức đường huyết để đưa ra đánh giá chính xác. Nếu mức đường huyết vượt quá 200mg/dl, bác sĩ có thể chẩn đoán người đó mắc bệnh tiểu đường.
Mức đường huyết và kết quả xét nghiệm A1c là cả hai chỉ số quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường. – A qualified commenter
Ỏ những tình trạng ảnh hưởng đến kết quả A1c
Một số yếu tố và tình trạng bệnh lý có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm A1c. Điều này cần được lưu ý khi đánh giá kết quả xét nghiệm và xác định mức độ tiền tiểu đường của người bệnh. Các yếu tố và tình trạng bệnh lý bao gồm:
- Bệnh thận;
- Bệnh gan;
- Một số rối loạn về máu như thiếu máu hồng cầu hình liềm;
- Mất máu hoặc vừa được truyền máu gần đây;
- Mức sắt trong máu thấp;
- Ốm yếu;
- Stress.
Trong trường hợp này, bác sĩ có thể đề xuất thực hiện các xét nghiệm bổ sung để có kết quả chính xác hơn.
Để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của kết quả xét nghiệm A1c, cần xem xét tất cả các yếu tố liên quan và hiểu rõ lịch sử bệnh lý của người bệnh. – ApricotCMS
Mục tiêu A1c và kiểm soát đường huyết
Mục tiêu của việc kiểm soát đường huyết là duy trì chỉ số A1c ở mức dưới 7%. Tuy nhiên, việc đặt ra mục tiêu này sẽ phụ thuộc vào từng người dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cả tuổi tác và loại thuốc được sử dụng trong quá trình điều trị.
Một nghiên cứu năm 2010 đã chỉ ra rằng những người có chỉ số A1c từ 6,0 – 6,5% có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao gấp 20 lần so với những người có mức A1c dưới 5%. Do đó, kiểm soát mức đường huyết và chỉ số A1c là cực kỳ quan trọng để giảm nguy cơ các biến chứng ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ, bao gồm cả mắt, thận và động mạch vành.
Người bệnh cần duy trì chỉ số A1c dưới 7% để giảm đáng kể nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, mục tiêu cụ thể cho mỗi người sẽ khác nhau và điều này sẽ được quyết định bởi bác sĩ điều trị dựa trên tình trạng và lịch sử bệnh lý của người bệnh.
Tần suất thực hiện xét nghiệm A1c
Một nghiên cứu năm 2014 về xét nghiệm A1c đã rút ra kết luận rằng việc thực hiện xét nghiệm mỗi 3 tháng một lần có thể hỗ trợ việc theo dõi và điều chỉnh kế hoạch điều trị, giúp người bệnh tiểu đường duy trì mức đường huyết ổn định, đặc biệt là đối với những người có mức A1c ban đầu cao hơn 7%.
Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) khuyến nghị thực hiện xét nghiệm A1c như sau:
- Ít nhất 2 lần mỗi năm đối với những người có mức đường huyết ổn định và đang tuân thủ các mục tiêu điều trị.
- Tần suất thực hiện xét nghiệm có thể tăng khi kế hoạch điều trị thay đổi hoặc không đạt được mục tiêu về mức đường huyết.
Đối với những người không mắc bệnh tiểu đường, ADA khuyến nghị thực hiện xét nghiệm A1c từ tuổi 45 trở lên hoặc dưới 45 tuổi nhưng có yếu tố nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, như béo phì. Nên tuân thủ các khuyến nghị của bác sĩ về tần suất thực hiện các xét nghiệm tầm soát.
Ngoài ra, những người có nguy cơ cao mắc tiểu đường, như những người có tiền sử gia đình bị bệnh tiểu đường, cũng cần định kỳ thực hiện xét nghiệm A1c để phát hiện sớm.
Xét nghiệm A1c trong thai kỳ
Trong trường hợp đặc biệt như khi mang thai, việc kiểm tra mức đường huyết và xét nghiệm A1c trong thai kỳ là cực kỳ quan trọng để đánh giá nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ. Tuy nhiên, trong thai kỳ, việc kiểm tra và đánh giá đái tháo đường phải thông qua các phương pháp khác, do thay đổi của cơ thể mẹ lên kết quả xét nghiệm A1c.
Nếu phát hiện có dấu hiệu của tiểu đường thai kỳ, cần xem xét kiểm tra và theo dõi đến 12 tuần sau khi sinh, vì đái tháo đường thai kỳ có thể phát triển thành tiểu đường type 2 sau này.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về xét nghiệm A1c, ý nghĩa của xét nghiệm trong quản lý bệnh tiểu đường và tầm quan trọng của việc kiểm soát chỉ số A1c và mức đường huyết. Cùng chủ động đi kiểm tra đường huyết và A1c định kỳ để tầm soát bệnh và kịp thời điều trị bệnh.
Xét nghiệm A1c không yêu cầu nhịn ăn hoặc đặc biệt ăn uống trước khi thực hiện. – ApricotCMS
Câu hỏi thường gặp về xét nghiệm A1c:
- Xét nghiệm A1c là gì?
Xét nghiệm A1c là một phương pháp phân tích huyết thanh được sử dụng để đo lượng đường trung bình trong máu trong khoảng thời gian từ 2 – 3 tháng.
- Mục tiêu A1c là bao nhiêu để kiểm soát đường huyết?
Mục tiêu của việc kiểm soát đường huyết là duy trì chỉ số A1c ở mức dưới 7%.
- Xét nghiệm A1c có như thế nào trong thai kỳ?
Việc kiểm tra mức đường huyết và xét nghiệm A1c trong thai kỳ là cực kỳ quan trọng để đánh giá nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.
- Tần suất thực hiện xét nghiệm A1c là bao nhiêu?
Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) khuyến nghị thực hiện xét nghiệm A1c ít nhất 2 lần mỗi năm đối với những người có mức đường huyết ổn định và đang tuân thủ các mục tiêu điều trị.
- Việc thực hiện xét nghiệm A1c có như thế nào trong trường hợp bệnh lý ảnh hưởng?
Một số bệnh lý và yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm A1c, trong trường hợp này, cần thực hiện các xét nghiệm bổ sung để có kết quả chính xác hơn.
Nguồn: Tổng hợp
