Vỡ hồng cầu: ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu như thế nào?
Tưởng chừng như vỡ hồng cầu, hay còn gọi là tan huyết, là một hiện tượng hiếm gặp, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đáng kể đến độ chính xác của các xét nghiệm máu – “công cụ” chẩn đoán và theo dõi sức khỏe quan trọng. Mẫu máu bị vỡ hồng cầu ảnh hưởng như thế nào đến kết quả xét nghiệm? Hãy cùng khám phá về “kẻ phá đám” này và ảnh hưởng cụ thể của nó đến từng loại xét nghiệm nhé!
Vỡ hồng cầu là gì?
Vỡ hồng cầu, hay còn gọi là tan huyết, là hiện tượng tế bào hồng cầu trong máu bị vỡ ra, giải phóng hemoglobin vào trong huyết tương. Hemoglobin là protein trong hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy từ phổi đến các mô trong cơ thể. Việc vỡ hồng cầu có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả xét nghiệm, đặc biệt là trong các xét nghiệm liên quan đến sự hiện diện và số lượng hồng cầu.
Các loại vỡ hồng cầu
Có hai loại vỡ hồng cầu chính:
- Vỡ hồng cầu nội mạch: Xảy ra khi hồng cầu bị vỡ bên trong mạch máu.
- Vỡ hồng cầu ngoại mạch: Xảy ra khi hồng cầu bị vỡ bên ngoài mạch máu, ví dụ như trong lá lách.
Phân biệt mẫu máu bị vỡ hồng cầu
Nguyên nhân vỡ hồng cầu
Vỡ hồng cầu, hay còn gọi là tan huyết, xảy ra khi “lá chắn” bảo vệ tế bào hồng cầu – màng tế bào – bị tổn thương, dẫn đến giải phóng hemoglobin và các thành phần bên trong tế bào vào dòng máu. Nguyên nhân vỡ hồng cầu có thể là do nguyên nhân di truyền, nguyên nhân mắc phải hoặc các nguyên nhân khác.
“Thiếu máu tan huyết di truyền: Là nhóm bệnh lý do đột biến gen ảnh hưởng đến cấu trúc hoặc chức năng của hồng cầu, khiến hồng cầu dễ bị vỡ. Một số bệnh thiếu máu tan huyết di truyền phổ biến bao gồm: Bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh thalassemia, bệnh thiếu men G6PD.”
Ngoài ra, mẫu máu bị vỡ hồng cầu còn có thể do nhiễm trùng, thuốc men, thuyên tắc mạch máu, chấn thương, ung thư máu, bệnh tự miễn, tăng lách, nhiễm độc chì và các nguyên nhân khác.
Biểu hiện khi bị vỡ hồng cầu
Vỡ hồng cầu có thể không có triệu chứng rõ ràng hoặc biểu hiện qua các dấu hiệu như da xanh xao, mệt mỏi, thiếu hụt hơi thở, đau bụng, sốt, nước tiểu sẫm màu.
Ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm
Mẫu máu bị vỡ hồng cầu có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của nhiều xét nghiệm máu. Hiện tượng vỡ hồng cầu dẫn đến giải phóng các thành phần tế bào máu vào huyết tương hoặc huyết thanh, gây nhiễu quang phổ hoặc đo màu do hemoglobin, và nhiễu hóa hóa học trong quá trình xét nghiệm. Để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, việc lấy mẫu máu cẩn thận và không làm hỏng hồng cầu là rất quan trọng.
“Vỡ hồng cầu có thể ảnh hưởng đáng kể đến độ chính xác của nhiều xét nghiệm máu. Hy vọng bài viết này sẽ hữu ích đối với bạn.”
Các câu hỏi thường gặp:
1. Vỡ hồng cầu xảy ra do nguyên nhân gì?
Vỡ hồng cầu có thể xảy ra do nguyên nhân di truyền, nguyên nhân mắc phải hoặc các nguyên nhân khác như nhiễm trùng, thuốc men, thuyên tắc mạch máu, chấn thương, ung thư máu, bệnh tự miễn, tăng lách, nhiễm độc chì.
2. Vỡ hồng cầu ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm như thế nào?
Mẫu máu bị vỡ hồng cầu có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của nhiều xét nghiệm máu. Hiện tượng vỡ hồng cầu dẫn đến giải phóng các thành phần tế bào máu vào huyết tương hoặc huyết thanh, gây nhiễu quang phổ hoặc đo màu do hemoglobin, và nhiễu hóa hóa học trong quá trình xét nghiệm.
3. Vỡ hồng cầu có triệu chứng gì?
Vỡ hồng cầu có thể không có triệu chứng rõ ràng hoặc biểu hiện qua các dấu hiệu như da xanh xao, mệt mỏi, thiếu hụt hơi thở, đau bụng, sốt, nước tiểu sẫm màu.
4. Có những loại vỡ hồng cầu nào?
Có hai loại vỡ hồng cầu chính là vỡ hồng cầu nội mạch và vỡ hồng cầu ngoại mạch.
5. Làm sao để phân biệt mẫu máu bị vỡ hồng cầu?
Để phân biệt mẫu máu bị vỡ hồng cầu, người ta thường kiểm tra các chỉ số như màu sắc của mẫu máu, số lượng hồng cầu và các giá trị liên quan khác trong kết quả xét nghiệm.
Nguồn: Tổng hợp